Bakı sakini “Araz” supermarketdə satılan peçenyenin istehsal tarixinin şirkət tərəfindən uzaldılmasından şikayətçidir.  

“Qafqazinfo”ya daxil olan şikayətdə bildirilir ki, sakin Qaraxuçurdakı şadlıq saraylarından birinin altında yerləşən marketdən uşaq üçün peçenye alıb. Həmin peçenyenin üzərində istehsal tarixinin bu ilin mart ayında bitdiyi göstərilir. Ancaq market özü məhsul barəsindəki etiketində istehsal tarixini uzadaraq avqust ayını qeyd edib. 

“Məhsul üzərinə istehsal və son istifadə tarixini yalnız istehsalçı şirkət vura bilər. Marketin etdiyi bu hərəkət isə qanunsuzluqdur”- deyə şikayətçi əlavə edib.

“Son on ildə bizim nəslimizdən 20-yə yaxın insan onkoloji xəstəliklər ucbatından vəfat edib”

“Günümüzdə ürək-damar xəstəliklərindən sonra ikinci yerdə ölüm səbəbi olaraq onkoloji xəstəliklər dayanır. Gün keçdikcə xəstəliyə tutulanların sayı artır və xəstəlik “cavanlaşır”. Alimlərin fikrinə görə, bunun səbəblərindən biri sağlam olmayan qidalanmadır”.

Bu barədə tarixçi-alim Dilavər Əzimli bildirib.

“Son on ildə bizim nəslimizdən 20-yə yaxın insan onkoloji xəstəliklər ucbatından vəfat edib. Ən yaşlısının yaşı da 60-ı keçməyib”, – deyə o yazıb.

“Özümçün də apardığım müşahidələrə görə, əsas səbəb qidalardır. Bu gün bizə təmiz kimyəvi maddələr, zəhərlər yedirdirlər. İmkanlı ailələr özləri üçün təmiz və kimyəvi maddə dəyməyən tərəvəzlər əkdirir, qida məhsullarını da xüsusi uçaqla xaricdən gətizdirirlər. Yalnız öz ailəsini düşünən bu biqeyrətlər düşünmürlər ki, onların qohum-əqrəbaları isə zəhərli qidalardan vaxtsız ölürlər”, – alim bildirib.

Onun sözlərinə görə, zəhərli qidaları, tərəvəzləri də həmin imkanlı şəxslər əkdirir və camaata yedizdirirlər: “Bir kilo xiyar, yaxud pomidor alırsan, üç gün qalan kimi ağappaq olur. Eləcə də meyvələr… İki gün keçir, meyvəlikdən əsər-əlamət də qalmır. İlahi, çiyələyə nə qədər zəhər verirlər… Hələ kartofu demirik… Rayonda bu kartofu yeyən balaca dana partlamaya düşüb öldü. Bunu özüm müşahidə etmişəm. Kartofa verilən zəhər dananı iyirmi dəqiqə ərzində öldürdü. Bu kartoflar uzun müddət qalanda ondan elə qurdlar tökülür ki, dəhşətə gəlirsən.. Yaxud süd məhsulları… Görün biz nələri yeyirik?!” “Təsəvvür edin ki, Cənub zonasında reyd keçiriblər və aşkarlayıblar ki, süd məhsulları istehsal edən sexlər necə saxtakarlıqlar edirlər. İnsanlara marqarin və başqa qatışılar qataraq düzəltdikləri yağı kərə yağı adı altında satırlar. Bakıda yağ istehsal edən bir zavodda qohumum çalışır. Mənə dəfələrlə deyib ki, “kərə yağ yemə, çünki bütün yağlar Azərbaycanda hazırlanır və tərkibi dəyişdirilir”. Vallah, adam dəli olur”, – deyə Əzimli qeyd edib.

O, fikrinə belə davam edir: “Bu millət niyə belə pozuldu? İsrail dövlətində qida təhlükəsizliyi tam təmin olunub. Orada xərçəngin yayılması sıfır faizdir. Bizdə isə xərçəng günü-gündən cavanlaşır. Bu da səhiyyənin gəlirini artırır. Onkoloji dərmanlar baha, əməliyyat baha, müalicə baha… İnanın ki, “kef” edirlər… O qədər aludə olublar ki, xərçəng olamayanı da xərçəng çıxardıb ona bahalı dərmanlarla müalicə edirlər. Kimya köçürmək üçün adamları yalandan xərçəng kimi qələmə verirlər. Bütün bunları nəzərdən keçirəndə düşünürəm ki, biz Allahın qəzəbinə gəldik. Ona görə torpaqları da itirdik. Amma həya-abır yoxdur. Pul gözlərimizi elə bağlayıb ki, ancaq onu düşünürük!”

Son günlərdə qarpızla bağlı şikayət edənlərin sayı çoxalıb. Bu gün də Biləsuvar rayonunda qarpız zəhərələnməsindən bir nəfərin öldüyü xəbəri yayılıb. Əslində insan orqanizmi üçün bu qədər xeyirli olan, dadı damaqlardan getməyən bu giləmeyvə az qala “zəhər”ə çevrilib. İnsanları bu zəhərlənmələrdən necə qorunmalıdır? Ümumiyyətlə, qarpızdan imtinamı etməlidir?

News24.az-ın məsələylə ilə bağlı suallarını cavablandıran həkim Gülnarə Babayevanın sözlərinə görə, belə zəhərlənməlıərdən qorunmaq üçün insanlar ən əsası gigiyenik qaydalara əməl etməlidirlər: “Nəinki qarpız, eləcə də, bütün meyvə-tərəvəzlər yaxşı yuyulmalıdır. Əlllər yaxşı yuyulmalıdır. İnsan özü orqanizminin qayğısına qalmalı, gigiyenasına diqqət etməlidir. Bir də görürsən, şəkərli diabet xəstəsi qarpız yeyib, şikayətlə yanımıza gəlir. Əlbəttə, belə vəziyyətdə qusma da, ishal da baş verəcək, şəkəri də qalxacaq. Axı indi heç qarpızın mövsümü də deyil. Onun mövsümü İyulun axırı, avqustun əvvəlidir. Amma bizdə onu qışda da alırlar. Deməli, o, gübrəylə yetişir.  Bu da hər kəsdə müxtəlif şəkildə özünü göstərir, kiminə təsir etmir, kiminə də fəsadlar verə bilir”.

Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin eksperti Nicat Nəsirli isə açıqlamasında qarpız zəhərlənmələrinin səbəbini belə izah etdi: “Qarpız bostan məhsulu sayılır. Bu bitki də bir çox bostan və tərəvəz məhsulları kimi yüksək temperatur tələb edir. Bu bitkinin biloloji yetişmə dövrü normativlərə görə iyul ayıdır. Amma bizdə kənd adamları normanı gözləmir, torpağı da var, imkanı da. Ona görə artıq aprel ayından başlayaraq parnikdə toxumları əkir. Gec-tez yetişən sortdan asılı olaraq selofana bükürlər və orada sabit bir temperatur yaranır. Nəticədə örtük altında bu bitki vaxtından əvvəl inkişaf etməyə başlayır. Yəni təbiətin bitkiyə verdiyi biomühit amillərini süni şəkildə yaradırlar. Gübrəylə bitkini aldadırlar. Deməli, ilk olaraq bitkinin istiliyi qorunur, sonra da qidalandırılır. Qidalandırma zamanı yem gübrələrindən istifadə olunur. Əslində bütün bitkilərə gübrə verilir. Bunlar mineral, kimyasal gübrələrdir ki, həm bitkini, həm də torpağı qidalandırır. Bitki torpaqdan bütün mineralları, vitaminləri tələb edir. Bunu biz mineral gübrəylə torpağa veririk ki, bitki normal fizioloji inkişafına çata bilsin. Nə zaman ki, təsərrüfatçı bunun verilmə qaydasını bilmir, bitkiyə normadan artıq üzvi gübrə verir, təbii ki o bitkidə həddindən artıqnitratlar toplanır. Belə bitkini, tərəvəzi yeyən insanda mədə-bağırsaq pozğunluğu yaranır. Ona görə də hər bir fermer bunun normasını bilməlidir. Tutaq ki, 1 hektar sahədə əkilən qarpıza nə qədər gübrə verilməli olduğundan xəbərdar olmalıdır”.

Ekspert onu da əlavə etdi ki, Azərbaycanda yetişdirilən bitkilərin gübrələnməsinə nəzarət mexanizmi yoxdur: “Azərbaycanda 1 milyon 300 min fermer var. Azad bazar iqtisadiyyatı var. Kim nə istəyir əkir. Sovet dövründə buna bir nəzarət var idi. Amma bu gün nəzarət yoxdur. “Mənim iki hektarım var, özüm bilərəm nə əkirəm” – prinsipi irəli sürülür. Ona görə də, nəzarəti təmin etmək mümkün deyil. Burada əsas problem odur ki, insanlar iyul ayına qədər qarpız alırlar, amma bütün qarpızlara da “zəhərlidir” demək olmaz. Bununla bütün istehsalçıların əməyini yerə vurmuş olarıq.  Sadəcə, hansısa istehsalçı o normativləri keçib və həddindən artıq gübrə verib “.

2019-cu il iyunun 1-i vəziyyətinə ölkə iqtisadiyyatında muzdla çalışan işçilərin sayı ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 2,9 faiz artaraq 1590,7 min nəfər olub, onlardan 898,0 min nəfəri iqtisadiyyatın dövlət sektorunda, 692,7 min nəfəri isə qeyri-dövlət sektorunda fəaliyyət göstərib.

Dövlət Statistika Komitəsindən verilən məlumata görə, muzdla işləyənlərin 21,0 faizi təhsil, 18,4 faizi ticarət, nəqliyyat vasitələrinin təmiri, 13,1 faizi sənaye, 8,4 faizi əhaliyə səhiyyə və sosial xidmətlərin göstərilməsi, 7,2 faizi tikinti, 6,9 faizi dövlət idarəetməsi və müdafiə; sosial təminat, 4,6 faizi nəqliyyat və anbar təsərrüfatı, 3,4 faizi peşə, elmi və texniki fəaliyyət, 3,1 faizi kənd təsərrüfatı, meşə təsərrüfatı və balıqçılıq, 1,6 faizi maliyyə və sığorta fəaliyyəti, 12,3 faizi isə iqtisadiyyatın digər sahələrində məşğul olublar.

2019-cu ilin yanvar-may aylarında ölkə iqtisadiyyatında muzdla çalışan işçilərin orta aylıq nominal əməkhaqqı əvvəlki ilin müvafiq dövrünə nisbətən 7,9 faiz artaraq 583,7 manat təşkil edib. İqtisadiyyatın mədənçıxarma sənayesi, maliyyə və sığorta fəaliyyəti, peşə, elmi və texniki fəaliyyət, informasiya və rabitə, nəqliyyat və anbar təsərrüfatı, eləcə də tikinti sahələrində orta aylıq nominal əməkhaqqı daha yüksək olub.

Yay mövsümündə ən çox müşahidə edilən hallardan biri də günvurmadır.

Dövlət İmtahan Mərkəzi (DİM) iyulun 14-də dövlət qulluğunda inzibati vəzifələrin A növünə (inzibati rəhbər (idarəetmə) vəzifələr) aid olan AA, AB və AC qruplarına uyğun olan vəzifələr üzrə dövlət qulluğuna qəbul üçün test imtahanı keçirəcək.

DİM-dən verilən məlumta görə, imtahan kompüter vasitəsilə aparılacaq.

İmtahana qeydiyyat iyulun 12-si saat 13:00-dək davam edəcək.

İmtahanda iştirak etmək istəyən namizədlər DİM-in portalında “Şəxsi kabinet”lərini yaratmalıdır. Kabinet yaradılan zaman pul hesabı açılır. İmtahanlarda iştirak üçün ödəniş tarifləri ilə buradan tanış ola bilərsiniz. “Şəxsi kabinet”də olan pul hesabına vəsait daxil etmək üçün müxtəlif ödəniş üsullarından (ətraflı məlumat www.payment.dim.gov.azsaytında verilmişdir) istifadə etmək olar. “Şəxsi kabinet” yaradıldıqdan və hesaba lazımi vəsait daxil edildikdən sonra imtahanlarda iştirak etmək üçün DİM-in internet portalında “Dövlət qulluğuna qəbul üzrə test imtahanında iştirak etmək üçün onlayn qeydiyyat” xidməti vasitəsilə qeydiyyatdan keçmək lazımdır.

Qeyd edək ki, test imtahanından müvəffəqiyyətlə keçən namizədə altqruplara daxil olan vəzifələrə uyğun olaraq setifikat veriləcək. Sertifikatın qüvvədə olma müddəti 5 ildir. İnzibati vəzifələrin müvafiq altqrupu üzrə Sertifikata malik olan şəxs Sertifikatda nəzərdə tutulmuş vəzifə, habelə həmin altqrupun aid olduğu qrup daxilində daha aşağı altqruplara uyğun olan vəzifə üzrə keçirilən müsahibələrdə iştirak edə bilər. Elan edilmiş müsahibədə iştirak üçün müraciət edən namizəd qanunvericiliklə müəyyən edilmiş vakant vəzifələrin tutulmasının ümumi şərtlərinin tələblərinə cavab verməlidir. Ümumi şərtlərin tələblərinə cavab verməyən namizəd müsahibədə iştirak edə bilməz.

Azərbaycandan Həcc ziyarətinə getmək üçün müraciət edən zəvvarların sayı 1250 nəfərə çatıb.

Bu barədə APA-ya Qafqaz Müsəlmanları İdarəsindən (QMİ) məlumat verilib. Qeyd edilib ki, hazırda sənəd qəbulu davam edir.

Qeyd edək ki, bu il Azərbaycandan Həcc ziyarətinə getmək üçün 1400 nəfərlik kvota ayrılıb.

Qafqaz Müsəlmanları İdarəsindən verilən məlumata görə, bu il Həcc ziyarətinin qiyməti 4285 ABŞ dolları təşkil edir. Ziyarətin ötənilkindən baha olması Səudiyyə Ərəbistanında xidmətlərin və hotellərin qiymətlərinin artması ilə əlaqədardır.

Avqustun 1-dən 6-a qədər gediş, avqustun 21-dən 25-ə qədər isə Azərbaycana dönüş olacaq. Zəvvarlar bu il də ötən il olduğu kimi təyyarə ilə yola salınacaq.

Hüquqşünas: “Məhkəmə aliment kəsəndə kişi ilə qadının bir yerdə yaşayıb-yaşamadığını araşdırmır”

Övlad sahibi olan hər kəs valideyn olmağın məsuliyyətini hiss edirmi? Təssüflər olsun ki, bu suala birmənalı cavab verə bilmirik. Çünki günümüzdə qarşılaşdığımız əksər ata-analar uşaq sahibi olsalar da, valideyn kimi övladlarının qayğısına qalmaqdan imtina edirlər. Dünyaya gətirdikləri uşaqlara qarşı məsuliyyətsiz davranır, nə maddi, nə də mənəvi dəstək olurlar.

Bu hal da əksər vaxtlarda boşanmalara, ailələrin dağılmasına səbəb olur. Bir tərəf (əsasən ana) düşünür ki, boşandıqdan sonra qarşı tərəf (əsasən ata) məcburi şəkildə uşağına maddi dəstək göstərə, yəni aliment ödəyə bilər.

Ancaq əksər valideynlər xəbərsizdirlər ki, belə hallarda boşanmaq mütləq deyil. Yəni qanun imkan verir ki, valideynə boşanmadan belə, aliment kəsilə bilər. Maraqlıdır, bəs bunun üçün nə etmək lazımdır?

Hüquqşunas Elyar Həsənov AYNA-nın bu məsələ ilə bağlı suallarına aydınlıq gətirib. Onun sözlərinə görə, alimentin evliliyə və ya boşanmağa aidiyyəti yoxdur.

“Aliment bosanmaya görə ödənən vəsait deyil, uşağa görə ödənən vəsaitdir. Alimentin bir çox növləri var. Bizim cəmiyyətdə ən çox tanınan və tələb olunan aliment növü isə uşağa görə tutulan alimentdir” – hüquqşünas bildirib.

E.Həsənov boşanma olmadan necə aliment kəsilməsinə də aydınlıq gətirib: “İstənilən halda uşağa baxan valideyn, əgər yanında uşaq qalırsa, digər valideyndən aliment tutulması ilə bağlı məhkəmədə iddia qaldıra bilər. Bunun üçün boşanmaq mütləq deyil. Praktikada o qədər olub ki, qadın boşanmadan ərinin uşağa baxmaması ilə bağlı iddia qaldırıb. Məhkəmə də onlar boşamadan kişiyə aliment kəsib”.

“Sadəcə cütlük bir yerdə yaşıyanda aliment kəsilməsi bir qədər çətin ola bilər. Amma məhkəmə aliment kəsəndə onların bir yerdə yaşamasını araşdırmır və 90 faiz bu cür hallarda aliment kəsilir” – deyə ekspert qeyd edib.

Həmsöhbətimiz onu da vurğulayıb ki, alimentin valideynin cinsinə adiyyəti yoxdur: “Əgər uşaqlara ata baxırsa, ata da boşanmadan məhkəmədə iddia qaldırıb qadından aliment tələb edə bilər. Ata iddia qaldıra bilər ki, uşaqların qayğısına o qalır, qadın isə maddi yardım görtərmir. Bu zaman da məhkəmə qərar çıxararaq qadına aliment kəsəcək”.

“Sadəcə bizdə mentalitet məsələlərinə görə ancaq boşananda qadın aliment tələb edir. Praktikada da, əsasən uşaqlar ananın yanında olur. Lap ata uşaqlara baxsa belə, qadından aliment tələb etmir” – deyə o bildirib.