Rusiyanın federal televiziya kanalının arxivindən tapılmış 2013-cü ilə aid görüntülər sosial şəbəkələrdə geniş müzakirə obyektinə çevrilib.

Turkustan.info xəbər verir ki, 9 yanvar 2013-cü ildə “Rossiya 1” telekanalında nümayiş olunan “İmperiyanın əsgəri” sənədli filmində məşhur rusiyalı yazıçı və jurnalist Aleksandr Proxanov Qafanda azərbaycanlıların necə təhqirlərə, işgəncələrə məruz qalmaları və doğma torpaqlarından qovulmaları faktlarından söhbət açıb.

“Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsindən bir müddət əvvəl mənə Ermənistana, daha dəqiq desəm, azərbaycanlıların kompakt yaşadığı Qafan şəhərinə getmək nəsib oldu. Məhz orada mən erməni vəhşiliklərini öz gözlərimlə gördüm. Ermənilər azərbaycanlıları incidir, hətta onları sudan belə istifadə etməyə imkan vermirdilər. Onları döyə-döyə, öldürə-öldürə Qafandan qovdular. Bu faciə ilk etnik təmizləmə idi. Azərbaycanlılar – uşaqlar, hamilə qadınlar, yaşlı insanlar, kişilər – ayaqyalın, ac, susuz qarın üstündə qalaraq donmuşdular. Onlar öz doğma yurd-yuvalarından, torpaqlarından, kəndlərindən, bağlarından qovuldu”, – məşhur yazıçı qeyd edib.

O bildirib ki, bundan sonra Qarabağ müharibəsi başlayıb, ermənilər Azərbaycandan ayrılmaq, bu Azərbaycan ərazisini ələ keçirmək qərarına gəliblər:

“Qorbaçovun çirkin siyasətinin qurbanı olan dəhşətli bir müharibə… O demişdi ki, qoy bu ziddiyyətləri müharibə gedən respublikalar və xalqlar özləri həll etsinlər. Bu, çox böyük bir səhv və cinayət idi”.

/Axar.az/

İran Bəsic qüvvələrinin Şadeqan rayonunun komandiri Əbdülhüseyn Məcdəmi qətlə yetirilib.

Turkustan.info xəbər verir ki, bu məlumatı Gənc Jurnalistlər Klubu yayıb. Onun Xuzistan vilayətində öldürüldüyü bildirilib.

Komandirin öz evi qarşısında naməlum şəxslər tərəfindən qətlə yetirildiyi vurğulanıb.

İran hakim dairələri insidentdən bir neçə saat sonra qətli törədən şəxsləri ələ keçirdiklərini açıqlayıblar.

Qeyd edək ki, Bəsic qüvvələri SEPAH-ın tərkibində yer alan könüllülərdən ibarət yarımhərbi təşkilatdır.  /Axar.az/

2009-cu ildə Türk Hava Yollarına məxsus təyyarənin qəzaya uğraması ilə bağlı həqiqət gizlədilib.

Bu barədə “Nyu York Tayms” məlumat yayıb.

Qəzet bildirib ki, həmin vaxt “Boinq 737-800” tipli təyyarənin pilotların səhvi ucbatından qəzaya uğradığı iddia edilib. Əslində isə qəza təyyarədəki texniki nasazlıq ucbatından baş verib.

“Həqiqət budur ki, təyyarəni istehsal edən şirkət və ABŞ-ın təzyiqi ilə texniki nasazalıq məsələsi ört-basdır edildi və günahın pilotlarda olduğu bildirildi”, – məlumatda qeyd edilib.

Qeyd edək ki, 2009-cu ildə baş vermiş bu qəzada 9 nəfər həlak olmuşdu. (axar.az)

Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Liviya milli ordusunun başçısı Xəlifə Haftarla danışıqlar masasına əyləşməyəcək.

Turkustan.info xəbər verir ki, bu barədə Türkiyə mediası məlumat yayıb.

Məlumata görə, Türkiyə prezidenti bu barədə rusiyalı həmkarına da məlumat verdiyini açıqlayıb:  “Mən dərhal Rusiya Federasiyası prezidenti Vladimir Putinə dedim ki, biz vasitəçi rolunu qəbul etmirik. Putin bildirdi ki, Haftarı öz üzərinə götürəcək və problemi həll etmək üçün mənə Fayiz Sərracın Milli Razılıq Hökuməti ilə işləməyi təklif etdi. Bizim onunla yanaşmamız belədir. Ümumiyyətlə mən siyasi nöqteyi-nəzərimə uyğun olaraq terrorçu ilə bir masa ətrafına əyləşməyəcəm və ona əyləşməyə imkan verməyəcəm”.

Liviyada münaqişənin nizama salınması üzrə beynəlxalq konfrans daha əvvəl Berlində AFR-ın Federal Kansleri İdarəsində keçirilib. Konfransda Rusiya prezidenti Vladimir Putin, ABŞ dövlət katibi Maykl Pompeo, Böyük Britaniyanın baş naziri Boris Conson, Fransa lideri Emmanuel Makron, BMT baş katibi Antoniu Quttereş, Türkiyənin dövlət başçısı Rəcəb Tayyib Ərdoğan, həmçinin İtaliya, Çin, BƏƏ, Misir, Əlcəzair, Avropa Birliyinin və Afrika İttifaqının nümayəndələri iştirak ediblər.  /Modern.az/

Avstraliyada fəlakətlər səngimək bilmir.

“The Guardian” xəbər verir ki, yarımmilyard canlının həyatına son qoyan yanğınlardan sonra yağan yağışlar yerli əhalini sevindirsədə, bu sevinc hissi uzun çəkməyib.

Yağan yağışlar ölkənin bir çox yerində fəsadlara səbəb olub.

1200-dən çox ev su altında qalıb.

Ölkənin paytaxtı Kanberrada isə yağış və leysan yerinə dolu yağıb.

Saatda 117 kilometr həddinə çatan külək qolf topu böyüklüyündə olan dolu dənələrini ətrafa səpələyib.

Nəticədə çoxlu sayda daşınmaz əmlaka ciddi ziyan dəyib.

Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyi (XİN) 1990-cı il 20 Yanvar faciəsinin 30-cu ildönümü ilə əlaqədar bəyanat yayıb.

Axar.az bəyanatın mətnini təqdim edir:

"1990-cı il yanvarın 19-dan 20-ə keçən gecə SSRİ rəhbərliyinin əmri ilə 26.000 nəfərlik sovet ordusu Azərbaycanın Bakı və Sumqayıt şəhərlərinə, eləcə də ölkənin digər şəhərlərinə yeridilərək “Udar” adlı əməliyyatı həyata keçirdi. Bu hərbi müdaxilə nəticəsində 147 mülki şəxs qətlə yetirildi və 744 nəfər ağır xəsarət aldı. Bu hadisə müasir Azərbaycan tarixinə “Qara Yanvar” kimi daxil oldu.

1990-cı il yanvarın 19-da SSRİ Ali Sovetinin sədri M.Qorbaçov SSRİ Konstitusiyasının 119-cu, Azərbaycan SSR Konstitusiyasının 71-ci maddələrini kobud şəkildə pozaraq, yanvarın 20-dən Bakıda fövqəladə vəziyyət elan edilməsi haqqında fərman imzaladı. Lakin əhalinin bundan məlumatsız qalması üçün SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinin “Alfa” qrupu tərəfindən Azərbaycan televiziyasının enerji bloku partladıldı və respublikada televiziya verilişləri dayandırıldı. Beləliklə də, həmin gecə qoşunlar fövqəladə vəziyyətin elan edilməsindən xəbərsiz olan şəhərə daxil olaraq dinc əhaliyə amansız divan tutdu.

Bu faciəvi hadisələrin öncəsində, Ermənistanın 1980-ci illərin sonunda Azərbaycana qarşı əsassız ərazi iddiaları, Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətindəki şovinist təfəkkürlü ermənilərin aqressiv separatçılıq fəaliyyəti, SSRİ rəhbərliyinin bu qanunsuz fəaliyyətə göz yumması, yüz minlərlə azərbaycanlının zor gücü ilə və qəddarcasına Ermənistandan deportasiya edilməsi Azərbaycanda sovet hakimiyyətinə qarşı hərəkatın genişlənməsinə təkan verdi. Məhz ümumxalq hərəkatının qarşısını almaq və Azərbaycan xalqının müstəqillik əzmini qırmaq məqsədilə ölkəyə yeridilən sovet ordusu beynəlxalq hüququn normalarını, keçmiş SSRİ və Azərbaycan SSR-in Konstitusiyalarını kobudcasına pozaraq dinc əhaliyə qarşı görünməmiş qırğın törətdi.

Faciəvi hadisələrdən dərhal sonra ümummilli lider Heydər Əliyev Azərbaycanın Moskvadakı Daimi Nümayəndəliyində mətbuat konfransı keçirərək, bu vəhşiliyi kəskin şəkildə pislədi, dinc xalqa qarşı törədilən terroru hüquqa, demokratiyaya və insanlığa zidd aksiya adlandırdı, xalqımıza qarşı törədilmiş qırğına siyasi qiymət verilməsini və günahkarların cəzalandırılmasını tələb etdi. Ümummilli lider Heydər Əliyev Azərbaycanda siyasi hakimiyyətə qayıtdıqdan sonra faciəyə dövlət səviyyəsində siyasi-hüquqi qiymət verildi. Milli Məclisin 1994-cü ilin fevralında keçirilən xüsusi sessiyasında 1990-cı il yanvarın 20-də günahsız insanların qəddarcasına qətlə yetirilməsi hərbi təcavüz və cinayət kimi qiymətləndirildi və müzakirələrin yekunu olaraq 1994-cü ilin martında “1990-cı il yanvarın 20-də Bakıda törədilmiş faciəli hadisələr haqqında” qərar qəbul edildi.

Tariximizin reallıqlarının düzgün təhlil edilməsi və qiymətləndirilməsi üçün 20 yanvar faciəsinə gətirən hadisələrin doğru dəyərləndirilməsi zəruridir. Bütün bu bəlaların əsasında 19-cu əsrin əvvəllərindən etibarən bölgəyə kütləvi şəkildə köçürülməyə başlayan və xüsusilə də Azərbaycanın tarixi torpaqlarında məskunlaşan ermənilərin əsassız ərazi iddiaları durub.

20-ci əsrin əvvəllərindən etibarən Azərbaycan xalqı erməni millətçilərinin zorakı və irqi ayrı-seçkilik siyasəti ilə üz-üzə qalıb və misilsiz qətliamların qurbanı olub. 1980-ci illərin sonlarından etibarən, SSRİ-nin parçalanması ilə Ermənistan Azərbaycana qarşı açıq təcavüzkar siyasət həyata keçirməyə başladı və nəticədə Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsi və ətraf yeddi rayonu hərbi işğal olundu. Ermənistan ərazisində daimi yaşayan və zor gücü ilə qovulan azərbaycanlılardan əlavə, işğal olunmuş ərazilərimizdə tarixən yaşayan yüz minlərlə azərbaycanlı etnik təmizləməyə məruz qaldı. Azərbaycana olan ərazi iddialarına hər hansısa “əsas” tapmağa çalışan radikal təfəkkürlü erməni qüvvələri tərəfindən hələ 1988-ci ildə Sumqayıt şəhərində planlı şəkildə təxribat həyata keçirildi. SSRİ Baş Prokurorluğunun istintaq sənədlərinə əsasən başlıca təşkilatçılardan olan etnik erməni Eduard Qriqoryan 12 il həbs cəzasına layiq görüldü. Sonradan öz cəzasını çəkmək üçün Ermənistana göndərilən bu cinayətkarın qısa müddət sonra Ermənistanda azadlığa buraxılması hadisənin günahkarlarını ifşa edən bariz faktdır.

30 il bundan öncə baş vermiş qanlı 20 Yanvar hadisələri beynəlxalq ictimaiyyətin siyasi-hüquqi qiymətləndirilməsini tələb edir. Bu dəhşətli faciə nəticəsində BMT-nin Ümumdünya İnsan Hüquqları Bəyannaməsi, Mülki və siyasi hüquqlar haqqında Beynəlxalq Pakt və digər beynəlxalq hüquqi sənədlər kobud şəkildə pozulub, öz mahiyyətinə və miqyasına görə bu hadisə XX əsrdə törədilmiş dəhşətli cinayətlərdən biridir. Bu cinayətə görə keçmiş sovet rəhbərliyi bilavasitə məsuliyyət daşıyır. Beynəlxalq hüquqa əsasən 20 yanvar hadisələri insanlıq əleyhinə cinayət kimi tövsif edilməli, onun sifarişçiləri və icraçıları cəzalandırılmalıdır".

Ötən gün 61 saylı Neftçala seçki dairəsindən Milli Məclisə deputatlığa namizəd, xalq şairi, Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasının sədri Sabir Rüstəmxanlı rayonun Qaçaqkənd kəndində seçicilərlə görüşüb.

Hakimiyyət tranziti nəticəsində prezident daha nominal fiqur olacaq, ölkəni isə Putin, amma başqa vəzifədən idarə edəcək. Bütün bunlarla bərabər Rusiyanı inflyasiya, xarici valyutanın dövriyyədən çıxarılması, eləcə də investisiyanın qaçışı gözləyir. Beynəlxalq sahədə Kreml çalışacaq ki, SSRİ-nin təsir zonasında olan ölkələri geri qaytarsın.

Bunu “Apostrof” saytına müsahibəsində rusiyalı politoloq Dmitri Oreşkin deyib.

“Putin böyük ehtimalla partiyanın mərkəzi komitəsi və onun tabeliyində olan müxtəlif subordinasiyalı komitələrin olduğu sovet modelini təkrarlayır. Partiya rəhbərinin qəbul etdiyi qərar dərhal aşağılara qədər çatdırılır, oradan icra edilirdi. Bu, müharibənin tətbiqi üçün uğurlu ideyadırsa, ərazinin inkişafı üçün çox uğursuzdur.

Putinin öz klanındakı adamların zənginləşməsi üçün Rusiyadakı mövcud sistemi dəstəklədiyini düşünmək yanlışdır. Böyük ehtimalla hər şey tam əksinədir. Xüsusi xidmət orqanlarından olan insan kimi o, yəqin ki, səmimi qəlbdən öz missiyasının SSRİ-nin hegemoniyasını geri qaytarmaq, iqtisadi əsasları yaxşılaşdırmaq, kommunizmin səhvlərini ortadan qaldırmaqdan ibarət olduğuna inanır. Mövcud gücü saxlamaq və inkişaf etdirmək üçün aparıcı oyunçuların loyallığı təmin edilməldir. Stalin bu loyallığı qorxu ilə təmin edirdi, Putin isə bunu satın alır. Hazırda regional, güc, media elitalarının loyallığını satın almaq lazımdır. Hətta biznes elitalara yağlı tikə götürməyə imkan verilir, əvəzində onlar rejimi dəstəkləyirlər. Çayek, Rottenberq, Timçenko kimilərin hər cür korrupsiya rentası hədəf deyil, Putin ətrafında güclü oyunçuların loyallığının təminatı üçün alətdir”, – Oreşkin məqaləsində bildirib.

Oreşkin Medvedyevin hazırda ağır məğlubiyyətə düçar olduğunu söyləyib. Politoloq yeni Baş nazir Mixail Mişustinin təyinatı məsələsinin əvvəlcədən hazırlandığını da qeyd edib:

“Mişustin iqtisadçı deyil və bu sferadakı xüsusi nailiyyəti ilə seçilməyib. O, sadəcə, icraçıdır. Zamanında o gömrükə, vergilərə cavabdeh olub və ona tapşırılan əmrləri dəqiq yerinə yetirib. O, Putindən asılı olan effektiv menecer olacaq.

Sergey Lavrov və Sergey Şoyqu iki önəmli nazirdir. Əgər onlar hansısa səbəbdən Putinin xoşuna gəlmirsə, o, onları da dəyişdirəcək. Ümumilikdə Putin qapalı insandır. Onu hansısa formada təəssüfləndirmək çox asandır. Lavrov və Şoyqu populyarlıqlarına görə Putindən sonra 2-ci və 3-cü yerlərdə dayanırlar və bu onun xoşuna gəlməyəcək. Putin güclü adamdır və xoşuna gəlmədiklərini sadəcə yox edə bilər.

Medvedyevin komandası Avropa sisteminə daha çox yönəlmişdi, oyun qaydalarına əməl etməklə rəqabət üçün bəzi tədbirlər görürdü. Mişustinə gəlincə isə o, Putinin yeni dövlət layihələri üçün iqtisadiyyatda pul sıxmağa çalışacaq. Çap maşını işə salınacaq, dövlət xalqa maaşı ödəmək üçün pul çap edəcək. İnsanların əllərindəki pullar ucuzlaşacaq. Rəqib valyutalar süni olaraq dövriyyədən çıxarılaraq, etibarlı valyutalarla əvəz ediləcək. Yəni Putinin qəlbində darıxdığı menecmentliyin sovet modelinə yumşaq, hibrid dönüş yaşanacaq. Bunun nəticələri kədərli olacaq, ona görə iqtisadiyyat belə işləmir”.

Oreşkin Rusiyanın yaxın zamanlarda Putinə olan inamsızlıq ucbatından investisiya cəlb etməkdə çətinlik çəkəcəyini yazıb. O, Putinin hazırkı situasiyada əsas vəzifəsinin Qərbi sakitləşdirməkdən ibarət olduğunu deyib.

Politoloq Moskvanın hələlik daxili problemlərini həll etməyə çalışacağını söyləyib.

Bununla belə Oreşkin reformlar vasitəsilə Putinin hakimiyyətinin yaxın zamanlarda dağılacağına inanmadığını yazıb. (axar.az)

Çeçenistanın rəhbəri Ramzan Kadırov Rusiya prezidentinin səlahiyyətli nümayəndəsi ola bilər.