Rusiya Fövqəladə Hallar Nazirliyinə Azərbaycanın Moskvadakı səfirliyində yanğın çıxması ilə bağlı məlumat daxil olub. “Qafqazinfo” xəbər verir ki, bu barədə “TASS” agentliyi nazirlikdəki mənbəsinə istinadən məlumat yayıb.
Hazırda FHN əməkdaşları informasiyanın doğruluğunu yoxlayırlar. Hadisə yerinə bir neçə yanğınsöndürmə maşını cəlb edilib.
Azərbaycanın Rusiyadakı səfiri Polad Bülbüloğlu isə virtualaz.org-a bildirib ki, Rusiya KİV-lərinin diplomatik korpusun binasında yanğınla bağlı yaydıqları xəbər dezinformasiyadır.
“Hazırda biz səfirlikdəyik və burada Heydər Əliyev Fondunun Rusiyadakı nümayəndəliyinin dəstəyi ilə dərc edilmiş “Mədəniyyətlərin dialoqu və müasir dövrün çağırışları” kitabının təqdimat mərasimi keçirilir. Tədbir çərçivəsində həmçinin Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin anadan olmasının 96-cı ildönümü qeyd olunur”, – P.Bülbüloğlu deyib.
“Dövlət orqanlarının aparatının (və ya onların fəaliyyətini təmin edən qurumların) və onun bölmələrinin adları”nda dəyişiklik edilib.
Bu barədə qərarı Baş nazir Novruz Məmmədov imzalayıb.
Qərara əsasən, regional ekologiya və təbii sərvətlər idarələri Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin tabeliyində olacaq.
Belə ki, Ətraf mühitin mühafizəsi departamentinin əsasında Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi yanında Dövlət Ekoloji Təhlükəsizlik Xidməti, Meşələrin inkişafı departamentinin və Elmi Tədqiqat Meşəçilik İnstitutunun əsasında Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi yanında Meşələrin İnkişafı Xidməti, Ətraf mühit üzrə milli monitorinq departamentinin, Milli hidrometeorologiya departamentinin, Hidrometeorologiya Elmi Tədqiqat İnstitutunun, Metrologiya və Standartlaşdırma Mərkəzinin və Ətraf Mühit üzrə Laboratoriya Mərkəzinin əsasında Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi yanında Milli Hidrometeorologiya Xidməti, Bioloji müxtəlifliyin qorunması və xüsusi mühafizə olunan təbiət ərazilərinin inkişafı departamentinin, Su hövzələrinin bioloji resurslarının artırılması və mühafizəsi departamentinin, Ovçuluq Təsərrüfatlarının İdarə Edilməsi və Ovçuluq Fəaliyyətinə Dövlət Nəzarəti Xidmətinin və Elmi Tədqiqat Balıqçılıq Təsərrüfatı İnstitutunun əsasında Azərbaycan Respublikasının Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi yanında Bioloji Müxtəlifliyin Qorunması Xidməti yaradılıb.
Eyni zamanda, Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyi yanında Geodeziya və Kartoqrafiya üzrə Dövlət Agentliyi ləğv edilib və onun funksiyaları Nazirliyin Aparatı vasitəsilə həyata keçiriləcək. Həmin Agentliyin tabeliyindəki Dövlət Aerogeodeziya Müəssisəsi və Bakı Kartoqrafiya Fabriki Nazirliyin tabeliyinə verilib.
Bakı şəhər Ekologiya və Təbii Sərvətlər Departamenti ləğv edilib və onun işçilərinin say həddi daxilində Nazirliyin yerli orqanlarının işçilərinin say həddi artırılıb.
Dövlət Ekspertiza İdarəsinin əsasında Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin tabeliyində publik hüquqi şəxs statuslu Dövlət Ekoloji Ekspertiza Agentliyi yaradılıb.
Baş nazirin müavini, Yeni Azərbaycan Partiyasının Sədr müavini – İcra katibi Əli Əhmədov Trend-ə müsahibə verib.
Cahan.info həmin müsahibəni təqdim edir:
- Son günlərdə Azərbaycan iqtidarı əleyhinə əsassız bəyanatlar səsləndirən Əli İnsanovun davranışına qiymət verməyinizi istərdik.
- Əli İnsanov Prezident İlham Əliyevin humanist addımı ilə əfv sərəncamı əsasında vaxtından əvvəl azadlığa buraxıldı. Hesab edirəm ki, ləyaqət hissini itirməyən istənilən adam ölkə başçısının bu jestinə uyğun davranış sərgiləməli idi. Ən azından bir təşəkkür ifadə etməli idi. Dəfələrlə Heydər Əliyevə sadiq olduğunu bəyan edən insan onun məzarını ziyarət etməli idi. Əli İnsanov isə bunu etmədi və cəmiyyətdə ona qarşı münasibət daha da pisləşməyə doğru dəyişdi.
Əli İnsanov təşəkkür etmək əvəzinə mətbuata verdiyi müsahibədə şər və böhtan atmağa davam etdi. Biz Yeni Azərbaycan Partiyası olaraq Əli İnsanovun mətbuatda hər hansı bir bəyanatla çıxış etməsinə etiraz etmirik. Bizim etirazımız onun bəyanatında səsləndirdiyi və təbii olaraq Azərbaycanın milli maraqlarına uyğun gəlməyən məqamlarla bağlıdır.
Əli İnsanov erməni lobbisinin dəstəyinə arxalanmaq məqsədilə onların müdafiəçisi kimi çıxış etməyə başlayıb. Düşünürəm ki, bunun əsas səbəbi onunla əlaqədardır ki, Əli İnsanov azadlığa çıxdıqdan sonra ümid etdiyi xalqın dəstəyini görmədi və özünü ermənilərin, eləcə də onların lobbisinin qanadının altına salmağa çalışdı. O bəyan edib ki, guya ermənilər ona görə ölkəmizə qarşı separatçı mübarizəyə başlayıblar ki, onların Azərbaycanda hüquqları pozulur.
Güman edirəm ki, Əli İnsanov ermənilərin Azərbaycana qarşı separatçı hərəkətlərinin 1988-1989-cu illərdə başladığından xəbərsiz ola bilməz. Çünki onun da o vaxt Ermənistanda yaşayan qohum-əqrəbaları həmin illərdə deportasiyaya məruz qalıblar. Əli İnsanov bu faktı insafsızcasına təhrif edərək ermənilərin separatçı hərəkətlərinin mənbəyi kimi guya Azərbaycanda yaşamaq inkanlarının məhdudlaşdırılmasını önə çəkir.
Əlbəttə ki, Əli İnsanov bununla hamıya məlum olan böyük tarixi faktlara da böyük kölgə salmış olur. Məsələn, 1905-1907-ci, 1915-1918-ci illərdə ermənilər tərəfindən Azərbaycana olan çoxsaylı hücumlar, Bakı, Şamaxı və digər şəhərlərimizdə günahsız azərbaycanlıların kütləvi şəkildə qətlə yetirilməsi, onların türkə, azərbaycanlıya olan nifrətindən qaynaqlanan mübarizəsi kimi reallığa çevrilib. Bütün bunları bilərək onun - təbii ki, Əli İnsanov bunları bilməmiş deyil - ermənilərin guya Azərbaycan iqtidarının günahı ucbatından Azərbaycandan narazı düşməsi haqqında əsassız bəyanatları üzücüdür. Bu əsassız bəyanatların bir adı var – milli xəyanət. Bu, Azərbaycanın milli maraqlarını torpaqlarımızı işğal etmiş erməni separatçılarının ayaqlarının altına atmaqdır.
Son çıxışında o özünü daha çox ermənilərin müdafiəçisi kimi təqdim etməyə çalışır. Hesab edirəm ki, Əli İnsanovun bu hərəkətləri Azərbaycan xalqı tərəfindən bağışlanılmayacaq.
O bəyan edir ki, hər hansı bir siyasi partiya yaratmaq fikrindədir. Bu siyasi partiyaya o, kimləri cəlb edəcək? Erməniləri, erməni diasporunu?
Əli İnsanov Azərbaycanın bugünkü reallıqlarını çox yaramaz formada təhrif edir. Guya Azərbaycanda insan hüquqları pozulur, əhali çətinliklər içərisində yaşayır. Əli İnsanov Bakının timsalında Azərbaycanda nə qədər möhtəşəm dəyişikliklərin baş verdiyinin şahidi ola-ola bütün bu gerçəkliklərə göz yumur. Bu isə onun məkrli niyyətindən xəbər verir.
İnsanın bir siması, vahid mövqeyi olmalıdır. Vaxtilə Azərbaycanda 10 il müddətində nazir vəzifəsində işləyərkən iqtidarı bəlağətlə tərifləyib, müxalifətə qarşı kəskin mövqe nümayiş etdirən Əli İnsanov bu gün tamamilə əksini söyləyir. Belə olan halda bir söz ortaya çıxır - simasızlıq.
- Sosial şəbəkələrdə saxta profillərdən istifadə edərək Azərbaycana, ayrı-ayrı insanlara qarşı qarayaxma kampaniyasının aparılması da bu gün cəmiyyəti narahat edən problemlərdən biridir. Sizcə, bu cür kampaniyalar hansı məqsəd daşıyır?
- Azərbaycanda söz, mətbuat, fikir, vicdan azadlığı təmin olunub. İstənilən insan öz fikrini açıq şəkildə ifadə etmək imkanına malikdir. Eyni zamanda insanların siyasi hüquq və azadlıqları təmin olunub, ayrı-ayrı siyasi təşkilatlarda birləşə bilirlər, Azərbaycanda çoxlu sayda müxalifət partiyaları var. Reallıq ondan ibarətdir ki, Prezident İlham Əliyev tərəfindən həyata keçirilən siyasət xalqımız tərəfindən birmənalı şəkildə dəstəklənir. Bunun üçün ciddi əsaslar var. Bu əsaslar Azərbaycanın inkişafı, müasirləşmə, yeniləşmə, insanların təhlükəsizliyinin qorunması və özlərini sərbəst hiss etməsi ilə əlaqədardır. Digər bir məqam isə əhalinin sosial rifahının yüksək səviyyədə təmin olunmasıdır.
Son bir neçə ay ərzində Prezident İlham Əliyevin sərəncamları ilə müxtəlif kateqoriyadan olan insanların rifahının yaxşılaşdırılması ilə bağlı addımlar atılıb. Əmək haqları, pensiyalar, müavinətlər, tələbə təqaüdlərinin artırılmasına dövlət tərəfindən böyük vəsaitlər xərclənir. Bütün bunlar birmənalı şəkildə insanların hakimiyyətə olan münasibətinin daha da yaxşılaşması üçün zəmin yaradır. Tam qətiyyətlə deyə bilərik ki, Azərbaycan vətəndaşları mütləq çoxluq etibarilə Prezident İlham Əliyevi, onun həyata keçirdiyi siyasəti dəstəkləyirlər. Bu da təbii olaraq hakimiyyətdə olan partiyanın elektoratının sayını artırır. Belə olan halda isə müxalifətin elektoratı azalır. Müxalifət öz elektoratını formalaşdırıb möhkəmləndirmək üçün mükəmməl konsepsiya və strategiya ortaya qoya bilmir. Bir neçə ildir ki, əks qütbdə olanlar normal bir siyasi platforma müəyyənləşdirib əsas hədəf və niyyətlərini insanlara çatdıra bilməyiblər. Buna görə də Azərbaycan cəmiyyətində bugünkü müxalifətə inam qalmayıb. Bunu mütləq şəkildə etiraf etmək lazımdır.
Müxalifət itirdiyi mövqelərini yanlış yolla bərpa etməyə çalışır. Bu da söyüş, təhqir, böhtan kampaniyasıdır. Bu isə istənilən halda başucalığı gətirmir. Eyni zamanda bu kampaniya onların tərəfdarlarının sayını da azaldır.
Təəssüf hissi ilə qeyd etmək lazımdır ki, bu gün müasir texnologiyaların yaratdığı imkanlardan çirkin məqsədlə istifadə edənlər var. Onlar sosial şəbəkələrdə saxta profillər, yalançı adlarla az sayda insanlar cəlb etməklə hakimiyyətdə olanları təhqir edir, cəmiyyətin hörmətli üzvlərini təhqirə, mənəvi terrora məruz qoyurlar. İnsanlar onların kimlər tərəfindən təhqir olunduğunu, mənəvi terrora məruz qaldığını bilmirlər. Çünki bunlar yalançı profillər, adı məlum olmayan insanlardır. Bu, Azərbaycan cəmiyyətində ciddi narazılıq mənbəyinə çevrilib. Biz bunu qətiyyətlə pisləyirik. Onlar açıq şəkildə mübarizə aparmalı, öz fikir və məqsədlərini aydın ifadə etməlidirlər. Təhqir və böhtanla hakimiyyət uğrunda mübarizə aparmaq mümkün deyil. Əgər hakimiyyət uğrunda mübarizə aparırsansa, düzgün olmalı, insan hüquqlarına hörmətlə yanaşmalısan. Böhtanla imic formalaşdırmaq mümkün deyil.
Bugünkü müxalifət nümayəndələrinin əksəriyyəti yalnız söyüş söyən, təhqir edən bir marginal bir qrupa çevrilib. Bu, cəmiyyət üçün böyük təhlükə mənbəyidir. Yalnız onların düz yola gələcəyi təqdirdə normal bir situasiya yaranar.
Təəssüf ki, bu gün müxalifət yalan və böhtan təqdim edir. Bu cür insanlarla dialoq aparmaq qeyri-mümkündür. Cəmiyyət müxalifətin mənəviyyatsızlıq mövqeyinə yuvarlanmasını qətiyyətlə pisləyir. Azərbaycanda siyasəti çirkaba çevirmək lazım deyil. Azərbaycan uğurlu bir dövlət kimi özünü təsdiq edib, böyük inkişaf perspektivləri var və hamımız bir vətəndaş olaraq ona çalışmalıyıq ki, ölkəmiz bu inkişaf yolundan hansısa maneələrə görə geri çəkilməsin.
- Bu gün müxalifət nümayəndələri tərəfindən tez-tez dialoq məsələsi səsləndirilir. Lakin müxalifətin öz daxilində bir parçalanma var. Sizcə dialoq aparıla biləcək müxalifət var?
- Bugünkü reallıqlardan biri odur ki, Azərbaycan müxalifəti özünü dağıdıcı bir güc kimi ifadə edir. Təsəvvür edin, vaxtilə bir yerdə olan müxalifət partiyaları indi parçalanıb, birləşmək niyyətləri belə yoxdur. Vaxtilə vahid siyasi qüvvə olan Xalq Cəbhəsi, daha sonra Müsavat Partiyası kimi fəaliyyət göstərənlər bir neçə yerə parçalandılar. Onların hakimiyyətdə olduğu 90-cı illərin əvvəllərində cəmiyyət parçalanmışdı. Şimal və Cənubda müəyyən qüvvələr ortaya çıxmışdı, mərkəzdə müxtəlif məqsədlərə və siyasi partiyalara xidmət edən silahlı qüvvələr tüğyan edirdi, ölkə parçalanırdı. Hakimiyyətin daxilində bir-biri ilə mübarizə aparan dəstələr var idi. Bakıdan Gəncəyə, Gəncədən Bakıya silahlı qüvvələr göndərirdilər ki, hakimiyyəti parçalasınlar.
Parçalanmağa meylli qüvvələr cəmiyyəti birləşdirə biməz. Bu, cəmiyyət üçün böyük fəlakətə gətirib çıxara bilər. Təsəvvür edin, onlar hakimiyyətə gəlsələr, Azərbaycanda nə qədər bir-biri ilə mübarizə aparan hakimiyyətdaxili qüvvələr olar. Onlar dağıtmaq və parçalamağı daha yaxşı bacarır, cəmiyyətin birləşdirici güc mənbəyi kimi özlərini təsdiq edə bilmirlər. Dağıdıcı bir güc kimi fəaliyyət göstərən, birləşə bilməyən, öz aralarında normal dialoq təşkil edə bilməyən bir qüvvə Azərbaycan üçün nə vəd edə bilər?
Azərbaycan indi çox dəyişib, 90-cı illərin əvvəllərində vəziyyətlə müasir dövrü müqayisə etsək, bunun şahidi olarıq. Tarixi miqyasda baxanda iki Azərbaycan haqqında danışırıq. 90-cı illərin əvvəllərində fəlakətlə üz-üzə qalan, açlıq və səfalətin tuğyan etdiyi, parçalanma ərəfəsində olan və hazırkı, sürətlə inkişaf edən, gözəlləşən, müasirləşən, paytaxtı dünyanın ən gözəl şəhərlərindən birinə çevrilən, dünyanın ən mötəbər tədbirlərinin keçirildiyi Azərbaycan. Bu, mənfur qüvvələrin istəmədiyi Azərbaycandır və imkan vermək olmaz ki, onlar yenidən fürsət tapıb əldə olunmuş nailiyyətləri dağıtsın, ölkəni yenə də 90-cı illərin əvvəllərindəki vəziyyətə gətirsinlər. Biz bu niyyətlə yaşayan müxalifətin qəti əleyhinəyik.
- Müxalif qüvvələrin xarici dairələrin təsiri altına düşməsi də bu gün əsas problemlərdən biridir.
- "5-ci kolon"a çevrilən müxalif qüvvələr güclü olmasa da, mövcuddur. Onlar müxtəlif niyyətlərlə xaricdən verilən tapşırıqlar, hədiyyələr və stimullaşdırıcı təkliflər əsasında fəaliyyət göstərirlər. Təbii ki, bu, Azərbaycanın nəinki hakimiyyəti üçün, bütövlükdə müstəqilliyi üçün təhlükədir. Azərbaycana qarşı olan ayrı-ayrı qüvvələr tərəfindən maliyyələşən bu qrupların aldıqları bütün tapşırıqlar milli maraqlara tamamilə ziddir.
Biz Azərbaycanın daxilində olan, özlərini siyasi təşkilat adlandıran qrupların "5-ci kolon"a çevrilməsinin qəti əleyhinəyik və bunun qarşısı mütləq şəkildə alınmalıdır.
Xarici ölkələrdə ölkəmizə qarşı təxribat planlarında iştirak edən bəzi azərbaycanlılar da "5-ci kolon"un hissələridir. Onlar əlaqələndirici funksiya yerinə yetirir, müəyyən tapşırıqları burdakı insanlara çatdırır və ideoloji zəmin hazırlayırlar. Bu ideoloji zəmin isə yalan, böhtan, təhqir əsasında həyata keçirilir. Onlar xaricdə sığınacaq alıb, Azərbaycan haqqında iftira yaymaqdadırlar. Bütün bunların hamısı Azərbaycan vətəndaşları tərəfindən düzgün qiymətləndirilir. Sübut etməyə ehtiyac yoxdur, bunu hamı görür.
ABŞ dövlət katibi Mayk Pompeonun Azərbaycan və Ermənistan xarici işlər nazirlərini Vaşinqtona dəvət eləməsi analitiklərin müzakirə mövzusu olaraq qalır. Maraqlıdır ki, Rusiyada bu təşəbbüs qısqanclıq və narahatlıqla qarşılanıb. Halbuki ABŞ da Rusiya kimi Qarabağ məsələsində vasitəçi dövlət, üç həmsədrdən biridir.
Amerikalı tanınmış təhlilçilərdən biri, ABŞ siyasi dairələri və Ağ Evə yaxın ekspert Stiven Blank isə Pompeonun Qarabağ təşəbbüsü ilə bağlı maraqlı ifadə işlətmişdi. Demişdi ki, nazirlərin Vaşinqton görüşü heç də ABŞ-ın “Lavrov planı”nı dəstəkləmək anlamına gəlmir, Ağ Ev həmin planı müdafiə eləməyə hazırlaşmır.
Məntiqlidir. Çünki Rusiyanın Qarabağa dair istənilən həll planı öncəliklə onun regiondakı maraqlarına əsaslanacaq. Bu üzdən rusiyalı politoloqlar xeyli vaxtdır Azərbaycan və Ermənistan XİN rəhbərlərinin gözlənilən Vaşinqton görüşünün əhəmiyyətini heçə endirmək, onu hətta gözdən salmaq yönündə açıqlamalar verir, ümumiyyətlə, Vaşinqtonun Qarabağ probleminin ədalətli həllində guya maraqlı olmadığını, hətta nizamlama prosesinə pəl vurmaq istədiyini iddia edirlər. Bu fonda isə Rusiyanın yeganə və ədalətli arbitr obrazını yaratmağa çalışırlar. Həmin rəylərdən birini təqdim edirik.
*****
“Dağlıq Qarabağ konflikti çox mürəkkəb konfliktdir. Əgər əvvəllər Serj Sərkisyan və İlham Əliyev öz oyunlarını oynayırdısa, inqilabçı Paşinyan hələ ki, inqilabi planda özünü heç nədə göstərməyib - bircə ondan başqa ki, Nikol Paşinyan ”Qarabağ birbaşa danışıqlarında iştirak eləməlidir" deyib. Bununla belə, o, köhnə formatda danışıqları davam etdirir". “Yeni Müsavat”ın məlumatına görə, bunu Yaxın Şərq və Qafqaz ölkələrinin problemləri üzrə rusiyalı ekspert Stanislav Tarasov 1 in.am erməni saytına müsahibəsində deyib.
Onun sözlərinə görə, ermənilər danışıqlarda ilk növbədə müharibəni önləmək məqsədilə iştirak edirlər: “Digər iki həmsədr dövlətin (ABŞ və Fransa - ”YM") Qarabağ problemi veclərinə də deyil, nədən ki, Qarabağ onlardan çox-çox uzaqdadır. Putin isə problemlə məşğul olur, ona görə ki, burada, bizimlə yanaşıdır. Əgər müharibə Yaxın Şərqdən Cənubi Qafqaza sıçrayarsa, o zaman bu, təkcə Azərbaycan və Ermənistana deyil, Rusiyaya da təsir edəcək. Biz hadisələrin belə inkişafını əngəlləməliyik. Rusiya üçün yekunda Qarabağın Azərbaycana, yoxsa Ermənistana qalacağının heç bir önəmi yoxdur. Biz Stepanakerti (Xankəndi - “YM”) Rusiyaya birləşdirməyə hazırlaşmırıq", - deyə Tarasov vurğulayıb.
Bunun ardınca o, faktiki surətdə Kremlin Qarabağ münaqişənin nizamlanmasında maraqlı olmadığını və Moskvanın əsl niyyətini ortaya qoyub: “Rusiyanın mövqeyinin Ermənistan və Azərbaycan üçün təhlükəliliyi bundadır: əgər bu iki münaqişə tərəfi razılığa gəlməzsə, əgər cənubdan, xüsusən də İran tərəfdən Araz boyu sabitsizlik təhlükəsi yaranarsa və bu, Cənubi Qafqaza təsir etməyə başlayarsa, o zaman ruslar Azərbaycanın və Ermənistanın etirazlarına rəğmən, Araza çıxacaqlar. Çünki ruslar nə azərbaycanlıları, nə də erməniləri müdafiə edəcəklər. Onlar yalnız özlərini və öz maraqlarını qoruyacaqlar. Məhz bu faktor hamını çəkindirir. Ruslar isə deyirlər ki, anlaşın, biz şərtlər irəli sürmürük. Ancaq əgər anlaşmasanız, əgər bizim burnumuzun altında müharibə olsa və bu, bizim üçün təhlükədir, onda sizin heç birinizi vecimizə almayacaq və öz problemlərimizi həll edəcəyik”.
*****
Arazın o tayı isə Güney Azərbaycan, beynəlxalq hüquqa görə isə İran dövlətidır. O İran ki, ABŞ-la münasibətləri indi olduqca kritik bir dönəmdən keçir. Hətta iki ölkə arasında hərbi qarşıdurma variantı istisna edilmir.
Bəzi müşahidəçilərə görə, ABŞ Qarabağ məsələsində ciddi irəliləyişə, nəticə etibarilə Ermənistanın Rusiya orbitindın uzaqlaşmasına ən əvvəl o səbəbə səy edir ki, Tehran və Moskva Amerika maraqlarına qarşı bölgədə müştərək, sinxron hərəkət etmək imkanından məhrum olsun. Hər halda, həll edilməmiş Dağlıq Qarabağ konflikti rusiyalı politoloqun yuxarıdakı açıqlamasından da göründüyü kimi, Kremlə bölgəyə hərbi müdaxilə bəhanəsi verir. Moskva İrəvanla müttəfiqlik sazişinin istinad edərək və Ermənistandakı hərbi bazasına güvənərək buna əl ata bilər. Ona görə də Qarabağ ixtilafının həllində ABŞ-ın tələsməsi, Rusiyanın isə ləngiməsi məntiqli görünməlidir.
“Yeni Müsavat” onu da xatırladır ki, Donald Trampın prezidentliyi dövründə Rusiya, İran və Şimali Koreya ABŞ-ın qəbul elədiyi yeni Mili Təhlükəsizlik Strategiyasında “şər üçbucağı”, yəni Amerika maraqlarına ən ciddi təhlükə yaradan dövlətlər elan olunub...
*****
Beləcə, hərənin öz maraq-mənafeyi var. İran, Rusiya və ABŞ bölgədə nüfuz savaşında ikən Azərbaycan da təbii ki, özünün köklü maraqlarından, öncəliklə Qarabağla bağlı mənafeyindın çıxış edərək, öz strategiyasını cilalamaq zorundadır. Bu xüsusda başqa bir tanınmış rusiyalı hərbi analitik Denis Korkodinovun fikirlərini ciddiyə almağa dəyər.
“Yeni Müsavat”ın məlumatına görə, mətbuata açıqlamasında o, əminliklə deyib ki, əgər ABŞ-la İran arasında müharibə baş versə, o zaman toqquşma bu və ya digər şəkildə Yaxın Şərqin böyük bir hissəsini, İran körfəzini və Azərbaycan da daxil, Qafqazı əhatə edəcək.
“Amerikalı ”qırğılar"ın (Mayk Pompeo, Con Bolton) davakar ritorikası İranın yaxın qısamüddətli perspektivdə hərbi müdaxilə təhlükəsi altında olduğunu düşünməyə əsas verir. Ola bilsin, Donald Tramp qatı anti-irançılar olan Pompeo və Boltonun daxil olmadığı başqa bir siyasi əhatəyə malik olsaydı, o zaman iki ölkə arasında konfliktdən qaçmaq mümkün olmasa da, onu qeyri-müəyyən müddətə təxirə salmaq olardı", - deyə o qeyd edib.
Hərbi ekspert İranla ABŞ arasında mümkün müharibənin bir neçə episentrinin olacağını güman edir. “Müharibənin episentrlərdən biri Suriya və Livan, digəri İraq, o biri isə Güney Azərbaycan ola bilər... Tramp administrasiyası müstəqillik tələb edən Təbriz türkləri ilə İran (fars - ”YM") əhalisi arasında milli zəmində qarşıdurma yarada bilər. Bu da şübhəsiz ki, Bakının müəyyən reaksiyasını doğuracaq. Belə tendensiyanı önləmək üçün Tehran ehtimal ki, Azərbaycanda şiə istiqamətində islamlaşmanı sürətləndirməyə səy edəcək və Bakının Vaşinqton və Təl-Əvivlə yaxın əlaqələrinə görə növbəti dəfə narazılığını bildirəcək", - deyə politoloq əlavə edib.
*****
Beləliklə, Qarabağ məsələsi ilə çulğalaşmış İran məsələsi, İran-ABŞ, ABŞ-Rusiya qarşıdurması əslində bölgədə yeni bir situasiyanın xəbərçisi sayılmalıdır. İran ətrafında daralan çənbər Rusiya və İran arasında “sendviç” kimi sıxılan Azərbaycana xüsusilə ayıq-sayıq olmağı diktə edir. Bizim bu mürəkkəb geosiyasi oyunda səhv eləmək lüksümüz qalmayıb... “Yeni Müsavat”
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putinə başsağlığı verib.
Məktubda deyilir: “Hörmətli Vladimir Vladimiroviç.
Şeremetyevo aeroportunda təyyarənin qəza enişi nəticəsində çoxsaylı insan tələfatı barədə xəbər məni dərindən kədərləndirdi.
Azərbaycan xalqı adından və şəxsən öz adımdan Sizə, həlak olanların doğmalarına və yaxınlarına, bütün Rusiya xalqına dərin hüznlə başsağlığı verirəm. Xəsarət alanların tezliklə sağalmasını arzu edirəm”.
Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi (AJB) qeyri-ciddi təşkilat deyil. Bu quruma qarşı həmin ittihamları səsləndirən şəxs özü qeyri-ciddidir”.
Bu sözləri Modern.az-a açıqlamasında rəhbərlik etdiyi qurumun ünvanına səsləndirilən ittihamlarla bağlı danışan “Ayna – Zerkalo” qəzetlərinin təsisçisi və baş redaktoru Elçin Şıxlı deyib. Amma o, etiraf edib ki, AJB-nin fəaliyyəti olduqca zəifdir:
“Təşkilat 1990-cı ilin 20 yanvar hadisələrindən sonra heçkimdən maddi dəstək almayıb. O zaman heç mən sədr deyildim. AJB-yə qarşı ittiham səsləndirənlər hamilərindən pul alır, digərləri isə KİV-ə Dəstək Fondundan maliyyələşirlər. Amma Jurnalistlər Birliyi heç yerdən pul ala bilmir. AJB vaxtilə QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Şurasından bir neçə layihə qazana bilmişdi. Sonradan KİV-ə Dövlət Dəstəyi Fondu yarandı və bizə dedilər, həmin fonda müraciət edək. Amma KİV-ə Dəstək Fondunun nizamnaməsində jurnalist təşkilatlarına pul ayırmaqla bağlı heç bir müddəa yoxdur. Hazırda xaricdən qrant almaq imkanları da mümkün deyil. Belə şəraitdə AJB-nin fəaliyyətini necə gücləndirmək olar?”.
Elçin Şıxlı iddia edilənin əksinə olaraq, təşkilatın üzvlüyündə qeyri-jurnalistlərin olmadığını qətiyyətlə vurğulayıb:
“Əgər təşkilatın üzvlüyündə qeyri-jurnalistlər varsa, dedikləri düz olsa, istefa ərizəmi yazıb gedərəm”.
Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Azərbaycan xalqını Ramazan ayının başlanması münasibətilə təbrik edib. Təbrikdə deyilir:
“Əziz həmvətənlər. Sizi Ramazan ayının – orucluq və mənəvi yenilənmə, düşünmək və dua etmək, bağışlamaq və mərhəmət ayının başlanması münasibətilə təbrik edirəm. Bu müqəddəs ay bütün dünyada milyonlarla müsəlman üçün mənəvi kamilləşmə, nəcib və xeyirxah işlər dövrüdür. Azərbaycanda çoxəsrlik tarixi olan mənəvi ənənələrə hörmətlə yanaşılır. Bu ənənələrin əxlaqi və etik əsasları dəyişməz qalır. Çünki yaxınlarına qayğı, xeyirxahlıq və mərhəmət bütün dövrlərdə yüksək qiymətləndirilib.
Əminəm ki, Ramazan ayı birlik və həmrəylik, hörmət və qarşılıqlı anlaşma dövrü olacaq. Qoy Ulu Tanrı bu müqəddəs günlərdə sizin bütün dualarınızı eşitsin və qəbul etsin. Sizə sülh, xoş günlər, səadət və rifah arzulayıram”.
ABŞ-ın Kaliforniya ştatının San Dieqo şəhəri 28 may 2019-cu il tarixini “Azərbaycan Milli Günü” elan edib. Azərbaycanın Los Ancelesdəki Baş Konsulluğundan verilən məlumata görə, bununla bağlı şəhər meri Kevin Folkoner (Kevin L. Faulkoner) tərəfindən müvafiq bəyannamə imzalanıb. Konsulluğuna göndərilmiş bəyannamədə Azərbaycan xalqının 28 may 1918-ci il tarixində müsəlman dünyasında ilk dünyəvi və demokratik respublika yaratdığı, həmin respublikanın qısa müddətdə böyük sayda mütərəqqi islahatlara imza atdığı, nəinki müsəlman dünyasında ilk dəfə, eləcə də dövrün bir sıra qabaqcıl dövlətlərindən də öncə qadınlara səsvermə hüququ verdiyi vurğulanır. Həmçinin bu respublikanın ABŞ və digər demokratik dövlətlər tərəfindən tanındığı qeyd olunur.
Bəyannamədə Azərbaycanın 1991-ci ildə öz müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra ABŞ-ın ölkəmizi tanıyan və onunla diplomatik münasibətlər quran ilk dövlətlərdən biri olduğu bildirilir. Ölkəmizin müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra öz suverenliyini və müstəqilliyini gücləndirdiyi, dünyanın ən sürətlə inkişaf edən və çağdaşlaşan dövlətlərindən birinə çevrildiyi, bu gün regionun ən böyük iqtisadiyyata malik ölkəsi və ABŞ-ın Cənubi Qafqazda ən böyük ticarət tərəfdaşı olduğu vurğulanır. Sənəddə qeyd olunur ki, Los Ancelesdəki Baş Konsulluğu vasitəsilə Azərbaycan ABŞ-ın Qərb ştatları ilə iqtisadi, mədəni və digər sahələrdə güclü əlaqələr qurub. Bəyannamədə həmçinin ABŞ və San Dieqo şəhəri də daxil olmaqla, bütün dünyada yaşayan azərbaycanlıların 28 may tarixini Azərbaycanın Milli Günü kimi bayram edərək, öz ata-babalarının Qafqaz, Mərkəzi Asiya və Yaxın Şərq regionlarında demokratiyanın yayılmasına verdiyi töhfələri xatırladığı və Azərbaycan Respublikasının azad və müstəqil dövlət kimi önəmli uğurlarını qeyd etdiyi bildirilir.
Bəyannamənin sonunda mer K.Folkoner tərəfindən şəhər sakinləri adından 28 may tarixi San Dieqoda “Azərbaycan Milli Günü” elan edilir. Qeyd edək ki, Kaliforniyanın ikinci və ABŞ-ın 8-ci ən böyük şəhəri olan San Dieqo ilə Bakı arasında 2011-ci ildən tərəfdaşlıq münasibətləri qurulub və bu münasibətlər son 8 ildə sürətlə inkişaf edib.
Deputatlardan ilginc çıxışlar: “Mənim yaşadığım ərazidə binanı hostelə çeviriblər; biz hamımız oradan köçüb getmək istəyirik” Mayın 3-də Milli Məclisin növbəti plenar iclası birinci vitse-spiker Ziyafət Əsgərovun sədrliyi ilə keçirildi. İlk olaraq “Normativ hüquqi aktlar haqqında” Konstitusiya Qanununda dəyişiklik edilməsi ilə bağlı ikinci səsvermə keçirildi. Komitə sədri Əli Hüseynlinin təqdimatından sonra 105 deputat dəyişikliyə səs verdi.
Bundan sonra daxili işlər nazirinin birinci müavini Vilayət Eyvazov İnsan alverinə qarşı mübarizə üzrə Milli Koordinatorun illik məlumatını təqdim etdi. Milli Koordinator bildirdi ki, BMT-nin 2019-cu ildə yaydığı hesabatda dünyanın əksər ölkələrində insan alveri qurbanlarının artdığı qeyd olunub. Qeyd etdi ki, Azərbaycan Respublikasında sayca üçüncü Milli Fəaliyyət Planına uyğun olaraq insan alverinə qarşı mübarizə kompleks və sistemli şəkildə aparılır. V.Eyvazov bildirdi ki, ötən il həyata keçirilən əməliyyat-axtarış tədbirləri nəticəsində ölkədə 144 insan alveri, habelə insan alveri məqsədilə sənədlərlə qanunsuz hərəkətlərlə əlaqədar 35 cinayət qeydə alınıb, 28 nəfərdən ibarət 13 cinayətkar qrup zərərsizləşdirilib, axtarış elan olunmuş 51 təqsirləndirilən şəxsdən 66,6 faizi və ya 34-ü tutulub. V.Eyvazov qeyd etdi ki, insan alveri və məcburi əmək cinayətlərinə görə başlanılmış cinayət işlərindən 27-nin istintaqı tamamlanaraq 34 təqsirləndirilən şəxs (29-u qadın, 5-i kişi) məhkəmə məsuliyyətinə verilib, 23 insan alverçisi barədə ittihamedici hökmlər çıxarılıb: “Müəyyən edilən 98 insan alveri qurbanından (82 qadın və 16 kişi, hamısı Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı) 71-i istismar məqsədilə Türkiyə Respublikasına, 20-si Rusiya Federasiyasına, 3-ü İran İslam Respublikasına aparılıb, 2-si isə Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində, 1-i Malayziyada, 1-i isə Azərbaycanda istismara məruz qalıb.
Zərərçəkənlərdən 95-i Daxili İşlər Nazirliyinin sığınacağına yerləşdirilərək hər birinə tibbi, psixoloji, hüquqi yardımlar göstərilib, 61-i sosial xidmətlərlə əhatə olunması məqsədilə qeyri-hökumət təşkilatlarına, 92-si Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin İnsan alveri qurbanları üçün Yardım Mərkəzinə istiqamətləndirilib. Nəticədə onlardan 32-si işlə təmin edilib, 46-sı peşə kursuna göndərilib, 69-u ailələrinə qaytarılıb, eləcə də hər birinə 400 manat məbləğində birdəfəlik müavinət ödənilib. Qurbanların övladları da diqqət mərkəzində saxlanılaraq 25 uşaq məktəbəqədər təhsil proqramına yönəldilib, 16-nın atalığı müəyyən edilərək alimentlə təmin olunmasında, 13-nə lazımi sənədlərin alınmasında köməklik edilib. Xarici ölkələrdə əmək fəaliyyəti, təhsil, əcnəbilərlə nikah, məişət zorakılığı, miqrantların müvəqqəti qeydiyyatı, övladlığa götürmə və digər məsələlərlə bağlı ”152 saylı Qaynar xətt” telefon xidmətinə daxil olan 6 310 müraciət araşdırılaraq qanunauyğun ölçülər götürülüb, təşəbbüskarlara zəruri izahlar verilib”.
V.Eyvazov həmçinin bildirdi ki, uşaq əməyinin istismarının qarşısının alınması məqsədi ilə keçirilən reydlər zamanı ailə mühitindən, pedaqoji və ictimai təsir vasitələrindən kənarda qalan, küçələrdə işləyən və dilənçilik edən 450 uşaq müəyyən edilib.
Milli Koordinatorun sözlərinə görə, ötən il insan alverinə qarşı mübarizədə fərqlənən QHT-lər mükafatlandırılıb.
Məruzəçi onu da bildirdi ki, 169 şəxs cinayət məsuliyyətinə cəlb olunub. Beynəlxalq cinayətkar şəbəkənin ölkənmizdə fəaliyyət göstərməsinin qarşısı alınıb, iki mütəşəkkil dəstə zərrəsizləşdirilib, həmçinin qurbanlar mərkəzlərə yerləşdirilib.
Bundan sonra müzakirələr oldu. Deputat Qüdrət Həsənquliyev polis orqanlarında çalışanların fəaliyyətini yüksək qiymətləndirdi. Deputat polis orqanlarında çalışanların əmək haqqı ilə bağlı təklif verdi: “Bu gün cinayət axtarış şöbəsinin zabiti 523 manat maaş alır. Bu, kifayət qədər azdır. May ayında büdcəyə baxacağısa, daxili işlər orqanlarının əməkdaşlarının əməkhaqqını ən azı iki dəfə artırmalıyıq. Həmçinin Fövqəladə Hallar Nazirliyinin əməkdaşlarının da maaşı aşağıdır. Bu qurumun əməkdaşlarının orta əmək haqqı 350 manatdır. Mən həmkarlarımdan soruşmaq istəyirəm, 350 manatla indiki dövrdə necə yaşamaq və ailə saxlamaq olar? Odur ki, bu qurumun əməkdaşlarının da maaşının artrılması çox yaxşı olardı”.
Deputat Tahir Kərimli Milli Koordinatorun hesabatını təqdir etməklə yanaşı, ondan kömək istədi. Yaşadığı ünvanda üzləşdiyi biabırçılıqdan bəhs edən deputat “Hamı sözünü deputata deyir, mən sözümü kimə deyim, bilmirəm?” – deyə, şikayətləndi. T.Kərimli qeyd etdi ki, Zərifə Əliyeva küçəsindəki mənzilinin bir hissəsinin hostelə çevrilməsi bütün qonşuların rahatlığını pozub: “Mənim yaşadığım ərazidə binanı hostelə, mehmanxanaya çeviriblər. Bir balaca abır-həyamız var… İndi biz hamımız ordan köçüb getmək istəyirik. Mərkəzi küçə olduğuna görə belə yuvalar düzəldirlər, onlar insan alveri yuvalarıdır. Bu ərazidən vaxtaşırı hörmətli qonaqlar, həmçinin prezident keçir”. Deputat Milli Koordinatordan bu ünvandakı qanunsuz hərəkətləri nəzarətə götürməyi xahiş etdi.
Deputat Araz Əlizadə də bu mövzuda danışdı: “Yavaş-yavaş Azərbaycanda seks turizmi inkişaf etməyə başlayır. Nədir, biz Tailandla, digər ölkələrlə rəqabətə giririk? Onsuz da bunu bacarmayacağıq…” A.Əlizadə qeyd etdi ki, hostellərlə bağlı məsələyə yenidən baxılmalıdır: “Rusiyada çoxmərtəbəli binalarda hostellərin yaradılmasına icazə vermişdilər. Ancaq gördülər ki, bu, mümkün deyil. Ona görə də Rusiya Dövlət Duması qərar verdi ki, hostellər yalnız birinci mərtəbədə yaradıla bilər, bir şərtlə, oraya başqa tərəfdən giriş-çıxış olsun. Məncə, biz də bu təcrübədən istifadə etməliyik”.
Parlamentin İctimai birliklər və dini qurumlar komitəsinin sədri Siyavuş Novruzov səslənən fikirlərə münasibət bildirdi: “Azərbaycana kənardan gələn insanların hesabına insan alveri problemi artır. İnsan orqanlarının qanunsuz satılması dünyanın hər yerində var, Azərbaycanda bunun qarşısı alınır”.
Deputat qeyd edib ki, bu gün on minlərlə insan Aralıq dənizində, Qırmızı dənizdə itir, onlar insan alverinin qurbanına çevrilir: “Ərəbistan yarımadasında da çoxsaylı insanlar insan alverinin qurbanına çevrilir. Azərbaycan Avropa və Asiyanın qovşağında yerləşir. Çalışmalıyıq ki, gələcəkdə belə hallar Azərbaycanda olmasın. Biz insan alverinə qarşı hesabatın formatına da yenidən baxmalıyıq. Bəlkə də Dövlət Miqrasiya Komitəsi də bu hesabatların təqdim edilməsində iştirak etməlidir”.
Vilayət Eyvazov fikir və təkliflərə münasibət bildirdi və parlamentlə əməkdaşlığa üstünlük verdiyini qeyd etdi:“Hostellərin fəaliyyəti ilə bağlı narahatlıq başadüşüləndir. Sahibkarlıqla bağlı fəaliyyətə müdaxilənin qarşısının alınması ilə bağlı müvafiq sərəncam var”. V.Eyvazov bildirdi ki, bu problemlərin həll edilməsi mümkündür: “Biz sizinlə birgə inzibati yolla deyil, izahedici, maarifləndirici işlərlə bunu həll edə bilərik”.
Parlament yekdilliklə Milli Koordinatorun məruzəsini qəbul etdi.
Gündəlikdəki digər məsələlərin müzakirəsi zamanı çıxış edən deputat Fazil Mustafa növbəti dəfə kitab satışına dəstək verilməsi barədə danışdı. “Kitab niyə metroda qadağan olunsun? Kitabdır da, qoyun satılsın, siqaret deyil, içki deyil”-F.Mustafa bildirdi.
Birinci vitse-spiker Ziyafət Əsgərov deputatın fikirlərinə reaksiya verdi: “Fazil müəllim, bu saat Bakıda kifayət qədər kitab evləri, kitab mağazaları var. Təki kitab oxuyan olsun, lazımdırsa, mən 200-300 kitab verə bilərəm, pulsuz-parasız. Özü də elmi kitablardır. Təki kitab oxumağa həvəs olsun”.
“Orta məktəblərdə uşaqları şikəst edirlər, belə getsə, bu millətin gələcəyi olmayacaq”. Bunu isə deputat Aqil Abbas söylədi. O qeyd etdi ki, uşaqlar ağır çantaları daşıya bilmir: “Hətta ataların, anaların da beli əyilib bu çantaların ağırlığından. Bu nədir, nə məcburiyyətdir?! Biz də oxumuşuq, biz də məktəbə getmişik”. A.Abbas bundan sonra komitə sədri İsa Həbibbəyliyə müraciət etdi: “Heç olmasa bu kitabları elə kağızlarla istehsal etsinlər ki, yüngül olsun. İslahatın biri də bu məsələ ilə bağlı olsun. Nəvəm məktəbə gedir, çantasını mən götürə bilmirəm. Heç olmasa növbəti tədris ilində bu məsələyə fikir vermək lazımdır”.
Milli Məclis “Aqrar sığorta haqqında” qanun layihəsini birinci oxunuşda müzakirəyə çıxardı.
Deputat Vahid Əhmədov qanun layihəsi ilə bağlı çıxış edərək əvvəlcə layihəni hazırlayanlara təşəkkür etdi: “2002-ci ildə aqrar sığorta ilə bağlı qanun qəbul olunsa da, üstündən 17 il keçməsinə baxmayaraq, həmin qanun işləməyib. Sığorta bazarında belə bir qanunun qəbul edilməsi çox vacibdir”. Deputat bildirdi ki, 2018-ci ildə sığorta bazarına cəmi 29 milyon manat vəsait daxil olub. V.Əhmədov qanunun dilinin sadə olmasını zəruri saydı. O, sığortaçı ilə sığorta alan arasında hansısa əlavə qurumun yaradılmasına ehtiyac olmadığını da bildirdi. “İnsanlarda sığortaya faktiki olaraq inam yoxdur” – deyən deputat bu qanunun işləməsi üçün təkliflərini səsləndirdi. Bildirdi ki, aqrar sığorta könüllü olmalıdır və qanunda ayrıca maddə ilə əksini tapmalıdır: “Hər bir sığortaçının əmlakı da mütləq nəzərə alınmalı, sığorta olunmalıdır. Necə ola bilər ki, biz aqrar sığorta edənin məhsulunu sığorta edirik, amma onun mülkiyyətini sığorta etmirik?” Ölkədə 22 sığorta şirkətinin olduğunu deyən V.Əhmədov qeyd etdi ki, burada rəqabət mühiti yarana bilər. “Sığortada ən ciddi məsələlərdən biri qiymətləndirmə ilə bağlıdır. Sığortaçı ilə sığorta olunan arasında ən çox ciddi mübahisə qiymətləndirmə ilə bağlı baş verir. Azərbaycanda kifayət qədər qiymətləndirmə ilə bağlı mütəxəssislərimiz var. Yaxşı olardı ki, yerli kadrlardan istifadə edək və xaricdən ekspertlər dəvət etməyək”.
V.Əhmədov yekunda təklif etdi ki, birinci oxunuşda qanun layihəsi qəbul olsunsun, amma onun üzərində işləmək üçün işçi qrupu yaradılsın: “Təklif edirəm ki, işçi qrupu yaradaq və qanun layihəsini yenidən işləyək. Əgər bu qanun layihəsi indiki səviyyədə qəbul olunsa, o, 2002-ci ildəki qanunun taleyini yaşayacaq”.
Deputat Əli Məsimli isə bildirdi ki, aqrar sığorta bazarının inkişafını istəyiriksə, effektiv işlək mexanizm yaradılmalıdır: “Elə etməliyik ki, büdcədən ayrılan vəsaitin 90 faizi sığorta şirkətlərində qalmasın, bu vəsaitin fermerlərə getməsinə nail olmalıyıq”. Deputatın sözlərinə görə, qanun layihəsi İspaniya modeli əsasında hazırlanb, həm də Türkiyə təcrübəsi əsas götürülüb: “Ancaq Azərbaycanda fermer təsərrüfatlarının əksəriyyəti xırda təsərrüfatlardır. Ona görə də sığorta mexanizmi elə qurulmalıdır ki, sığortaçı ilə sığortaolunan arasında inamsızlıq aradan qalxsın”. Ə.Məsimli bildirdi ki, kənd təsərrüfatı riskli sahə olduğu üçün sığorta şirkətləri bunda maraqlı olmayacaq: “Buna görə də dövlətin dəstəyinə ehtiyac var. Komitədə müzakirə zamanı məlum oldu ki, 3 il ərzində ümumilikdə 30 milyon manata qədər vəsaitə ehtiyac olacaq. Hər il üçün 10 milyon manat dövlət üçün böyük vəsait deyil. Ona görə də belə dəstək lazımdır. Ancaq qanun layihəsində sığortaçının, sığorta edilənin vəzifəsi aydın göstərilməlidir. Aqrar sığorta ilə əlaqədar iki qurumun – iadəredici qurumun və vasitəçi orqanun yaradılmasına nə ehtiyac var?”. Ə.Məsimli qeyd etdi ki, əgər kəndliyə birinci il dəyən zərər obyektiv qiymətləndirilib ödənilməyəcəksə, ikinci il kəndli o torpağı əkməyəcək.
Aqrar komitənin sədri Eldar İbrahimov deputatların səsləndirdiyi fikirlərin qarşılığında dedi ki, qanun layihəsi Prezident Administrasiyasından gəldiyi üçün ilk oxunuşda ona düzəliş edilməsi mümkün deyil. Komitə rəhbəri növbəti müzakirələrdə əsaslı təkliflərin Prezident Administrasiyası ilə məsləhətləşməklə nəzərə alına biləcəyini istisna etmədi.
Müzakirələrdən sonra qanun layihəsi ilk oxunuşda qəbul edildi.
“O, onun kimilərinin xalqımızın 100 minlərlə nümayəndəsinin öldürülməsində əli var”
Bakının Atatürk prospektində yerləşən Ayna Sultanova parkında təmir işlərinə başlanılıb. Uzun müddət idi ki, bu park hasara alınmışdı. Lakin içəridə hansısa təmir işləri aparılmırdı.
Parkın ərazisinə daxil olduğu Binəqədi Rayon İcra Hakimiyyətindən bildirilirdi ki, dövlət tərəfindən lazımi vəsait ayrılmadığı üçün parkda təmir işləri yubanır. Artıq bu vəsait ayrılıb və əsas mövzu parkın gələcək adı, Ayna Sultanovanın heykəlinin aqibəti məsələsidir.
Bu xüsusda sosial şəbəkələrdə məlumat yayılıb ki, təmir işlərindən sonra Ayna Sultanovanın heykəli götürüləcək. Sosial şəbəkələrdə məsələyə münasibət bildirən çoxluq hesab edir ki, əslində Ayna Sultanovanın şəhərin mərkəzində heykəli olmalı deyil. Çünki o, bugünkü dövlətimizin varisi olduğu Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yıxılmasında əli olan bolşeviklərdən biridir. Elə yeri gəlmişkən arayış verək ki, Ayna Sultanovanın parkdakı qranit heykəli 1986-cı ildə ucaldılıb.
O, Azərbaycanda bolşevik partiyasına yazılan ilk azərbaycanlı qadın uzun illər Azərbaycanda kommunist partiyasının ideyalarını həyata keçirən bolşevik siyasi xadim olub. 1930-1937-ci illərdə Azərbaycan SSR xalq maarif komissarının müavini, maarif komissarı, bir qədər sonra ədliyyə komissarı və digər vəzifələrdə çalışıb. A.Sultanova məşhur bolşevik Həmid Sultanovun həyat yoldaşı, inqilabçı Qəzənfər Musabəyovun bacısı idi. A. Sultanova 1938-ci ildə qardaşı Qəzənfər Musabəyov və həyat yoldaşı Həmid Sultanovla birlikdə güllələnib.
Parkda aparılan tikinti ilə bağlı Binəqədi Rayon İcra Hakimiyyətindən modern.az saytına bildirilib ki, ötən ilin dekabr ayında imzalanmış sərəncamla Binəqədi rayonunda abadlıq-quruculuq tədbirlərinin davam etdirilməsi, o cümlədən Ayna Sultanova adına parkda yenidənqurma işlərinin aparılması məqsədi ilə icra hakimiyyətinə 1,5 milyon manat vəsait ayrılıb. Həmin vəsait hesabına Ayna Sultanova parkında yenidənqurma işləri aparılacaq.
Binəqədi Rayon İcra Hakimiyyəti Ayna Sultanovanın heykəlinin parkdan götürüləcəyi barədə yayılmış fikirlərin də yanlış olduğunu bəyan edib: “Heykəlin götürülməsi müzakirə mövzusu belə ola bilməz. Park Ayna Sultanovanın adınadır. Sadəcə olaraq, heykəlin yenilənməsi işləri gedir”.
İcra Hakimiyyətindən deyilib ki, təmir işləri sürətləndirilib və ehtimal ki, iyun ayında açılışı olacaq.
“Yeni Müsavat”a danışan tarixçi alim Dilavər Əzimli bildirib ki, Ayna Sultanovanın heykəli həmin parkdan birmənalı şəkildə götürülməlidir: “Ancaq bu heykəlləri götürüb, məhv etmək də olmaz. Avropa ölkələrində belə bir ənənə var ki, bu kimi heykəlləri götürürlər, ancaq məhv etmirlər. Onlar üçün ayrıca bir park yaradıb, orada saxlayırlar. İnsanlar da həmin parkı ziyarət edirlər və tarixlərini xatırlayırlar. Hələ Karl Marksın heykəli götürülən zaman mən məsələ qaldırmışdım ki, bu heykəlləri məhv etməyin, parka yığıb, tələbələri ora aparın. Bununla gənc nəsil həmin dövrü xatırlayar, xalqın başına nələr gəldiyini bilər. Biz istəsək də, istəməsək də belə bir dövr olub. Gənclər bu heykəllərə baxıb, həmin dövr haqqında bilgiləri araşdırsalar, gələcəyimiz üçün də faydalı olar. Bu, millətin oyanışı üçün olduqca önəmlidir. Sistemlər dəyişdikcə, özündən əvvəlki heykəlləri silib, atır. Bu da yanlışdır. Ənənəni dəyişdirmək lazımdır. Ən azından biz indiyə qədər cümhuriyyət parkı yaratmalı idik. Həmin parka xalqın qeyrətli oğullarının heykəli qoyulmalı idi. Nuru Paşanın, Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin, Ənvər Paşanın və digərlərinin həmin parkda heykəli qoyulsaydı, daha yaxşı olardı”.
Tarixçi deyib ki, Ayna Sultanova və onun kimilərinin xalqımızın 100 minlərlə nümayəndəsinin öldürülməsində əli var: “Bu adamların da heykəlini qoyanda belə təbliğat qurmaq lazımdır. Görüntü başqa bir şeydir. Oxumaqdan əvvəl, görüntü ilə öyrənmək, görüntünü yaddaşa yazmaq daha effektivdir. Hazırkı parkdan Ayna Sultanovanın heykəli götürülməlidir. Onun adı da həmin parka verilməli deyil. Biz öz tariximizə qiymət verən zaman bütün tarixi şəxsiyyətlərə qiymət verməyi bacarmalıyıq. Ayna Sultanova bizim müstəqil dövlətçiliyimizə qarşı ən kəskin mövqe tutan, müstəqil dövlətimizi yıxan insanlardan biri olub. Sonda isə bolşeviklərin qurbanına çevrilib. Onun taleyi də elə gətirdi ki, axırda çox əzabla öldürüldü. Belə məlumat var ki, Ayna Sultanovanı öldürən zaman onu mismarlar vurulan otağa salıb, mismarların üzərinə çıxarıblar. Yəni əzabla öldürülən insanlardan biridir. Xalqımıza əzab verdi, özü də eyni cür öldürüldü. Bu insan tariximizdə müsbət şəxsiyyət kimi qalmayıb və qalmayacaq. Tarix hər kəsə qiymət verir. Tarix o adamları aşağılayır ki, həmin insanlar öz xalqlarını, dövlətlərini başqalarının ayağına veriblər. Ayna Sultanova da onlardan biri olub. Ona görə də adına park olmalı deyil, heykəli də həmin yerdən götürülməlidir”.