 |
 |
Məşhur MəmmədovMilli Məclisin deputatı
Müasir beynəlxalq münasibətlər sistemində dövlətlərarası əməkdaşlığın dərinliyi və davamlılığı ilk növbədə qarşılıqlı hörmət, bərabərlik və birgə maraqlar əsasında qurulur. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin aprelin 21-də Çin Xalq Respublikasının aparıcı media orqanı olan Sinxua agentliyinə verdiyi geniş müsahibə bu baxımdan xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Bu müsahibə yalnız ikitərəfli münasibətlərin cari vəziyyətini deyil, həm də gələcək strateji əməkdaşlıq üçün açılan yeni üfüqləri nümayiş etdirir.
Prezident İlham Əliyev müsahibəsində Azərbaycan və Çin arasında formalaşmış siyasi dialoqun yüksək səviyyəsini, iqtisadi əməkdaşlığın genişlənməkdə olan dinamikasını və ümumilikdə ikitərəfli əlaqələrin strateji xarakter daşıdığını vurğuladı. Xüsusilə “Bir kəmər, bir yol” təşəbbüsünə Azərbaycanın verdiyi dəstək və bu təşəbbüs çərçivəsində həyata keçirilən layihələrin regional əməkdaşlığa töhfəsi müsahibədə əsas vurğu nöqtələrindən biri idi.
Azərbaycanın tranzit-logistika imkanlarının artırılması, Zəngəzur dəhlizi kimi qlobal əhəmiyyətli layihələrin perspektivləri və ölkəmizin Çinin Avrasiya məkanına çıxışında oynadığı körpü rolu ölkə rəhbərinin çıxışında əhatəli şəkildə izah olundu. Bu, təkcə iqtisadi fayda baxımından deyil, həm də siyasi etimadın göstəricisi kimi qiymətləndirilə bilər. Qloballaşan dünyada regional təhlükəsizlik və çoxtərəfli əməkdaşlıq kontekstində Azərbaycan-Çin tərəfdaşlığı mühüm strateji əhəmiyyətə malikdir.
Prezident İlham Əliyevin müsahibəsində toxunduğu əsas məsələlərdən biri də regional sabitlik və təhlükəsizlik idi. Azərbaycanın beynəlxalq hüquq prinsiplərinə əsaslanan siyasəti, xüsusilə ərazi bütövlüyünün bərpasından sonra regionda sülh və əməkdaşlıq gündəliyinin təşviqi, Çin kimi böyük dövlətlər tərəfindən təqdir olunur. Prezident açıq şəkildə bildirdi ki, Azərbaycan bölgədə sabitliyin əsas təminatçılarından biridir və bu missiyanı uğurla davam etdirir.
Çin ilə diplomatik münasibətlərin qurulmasının 30 illiyi ərəfəsində verilən bu müsahibə, ölkələrimiz arasında səmimi dostluq və strateji tərəfdaşlıq münasibətlərinin dərinliyini bir daha nümayiş etdirdi. Azərbaycan-Çin əlaqələri təkcə ikitərəfli çərçivə ilə məhdudlaşmır – bu əməkdaşlıq eyni zamanda BMT, ŞƏT, Asiyada Qarşılıqlı Fəaliyyət və Etimad Tədbirləri üzrə Müşavirə kimi beynəlxalq platformalarda da davam etdirilir. Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın Çinlə çoxşaxəli əməkdaşlığın tərəfdarı olduğunu və bu istiqamətdə siyasi iradənin tam mövcudluğunu diqqətə çatdırdı.
Azərbaycanın yürütdüyü xarici siyasət kursu hər zaman milli maraqlar, balanslaşdırılmış yanaşma və suverenlik prinsipinə əsaslanır. Dövlətimizin başçısının vurğuladığı kimi, Azərbaycan heç bir hərbi-siyasi bloka qoşulmadan, bütün tərəfdaşlarla bərabərhüquqlu əməkdaşlıq aparmaq prinsipinə sadiqdir. Çinlə münasibətlər də bu prinsipin parlaq nümunəsidir. Siyasi müstəvidə qarşılıqlı dəstək – xüsusilə “Vahid Çin” siyasətinə Azərbaycanın dəyişməz dəstəyi və əvəzində Çinin də Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə hörmət göstərməsi – bu etimadın əsasını təşkil edir. Bu baxımdan Çinlə münasibətlər yalnız iqtisadi maraqlarla məhdudlaşmır, həm də siyasi sabitlik, beynəlxalq hüquq və multilateralizm prinsiplərinə əsaslanan yeni əməkdaşlıq modelinə çevrilməkdədir. Prezident İlham Əliyevin müsahibəsi bu tendensiyanın təsdiqi oldu.
Prezident İlham Əliyevin Sinxua agentliyinə verdiyi müsahibə Azərbaycan-Çin münasibətlərinin strateji xarakterini bir daha nümayiş etdirdi. Bu müsahibə iki ölkə arasında qarşılıqlı etimada, bərabərhüquqlu tərəfdaşlığa və ortaq maraqlara əsaslanan əlaqələrin möhkəm təməl üzərində inkişaf etdiyini təsdiqlədi. Azərbaycanın təşəbbüskarı olduğu enerji, nəqliyyat və logistika layihələrinin Çin tərəfindən dəstəklənməsi, qarşılıqlı investisiyaların təşviqi və siyasi səviyyədə aparılan dialoq, bu münasibətlərin gələcək perspektivlərinin nə qədər geniş olduğunu göstərir.
Azərbaycan Prezidentinin müsahibəsi həm də ölkəmizin xarici siyasətində yeni geosiyasi reallıqlara uyğun çevik və praqmatik yanaşmanı əks etdirir. Çin kimi qlobal gücün diqqətində olan Azərbaycan, Cənubi Qafqazda sabitliyin, təhlükəsizliyin və əməkdaşlığın əsas dayağı kimi çıxış edir. Bu isə onu göstərir ki, Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan yalnız regional deyil, qlobal səviyyədə də mühüm və etibarlı tərəfdaş kimi çıxış etməkdədir.
Məşhur MəmmədovMilli Məclisin deputatı
Azərbaycan xalqının Ümummilli lideri Heydər Əliyevin çoxşaxəli fəaliyyəti çərçivəsində ana dilimizin qorunması, inkişaf etdirilməsi və dövlət dili statusuna yüksəldilməsi istiqamətində atdığı qətiyyətli addımlar xüsusi yer tutur. 1970-ci illərin mürəkkəb ictimai-siyasi şəraitində - SSRİ-də milli dillərin sıxışdırılması fonunda belə bir məsələni qaldırmaq və onu Konstitusiya səviyyəsində təsbit etdirmək böyük cəsarət və milli məsuliyyət tələb edirdi.
1978-ci il aprelin 27-də qəbul olunan Azərbaycan SSR Konstitusiyasında Azərbaycan dilinin dövlət dili kimi qeyd olunması, məhz Ulu Öndər Heydər Əliyevin təşəbbüsü və prinsipial mövqeyi nəticəsində mümkün olmuşdur. Bu qərar təkcə həmin dövr üçün deyil, gələcək müstəqil dövlətçiliyimizin dil əsaslarının qoyulması baxımından da strateji əhəmiyyət kəsb edirdi. Konstitusiyanın 73-cü maddəsinə “Azərbaycan SSR-nin dövlət dili Azərbaycan dilidir” ifadəsinin daxil edilməsi ilə Heydər Əliyev həm dilimizin hüquqi statusunu təmin etdi, həm də xalqın milli-mənəvi dəyərlərinin qorunmasına zəmin yaratdı.
Heydər Əliyevin bu istiqamətdə fəaliyyəti yalnız sovet dövrü ilə məhdudlaşmır. Müstəqillik illərində də o, Azərbaycan dilinin inkişafı və tətbiqi sahəsində ardıcıl və sistemli siyasət yürütmüşdür. 1995-ci ildə qəbul olunmuş müstəqil Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında dövlət dilinin “Azərbaycan dili” adlandırılması da məhz onun qətiyyətli mövqeyinin nəticəsi idi. Ulu Öndər bu məsələdə müxtəlif fikirləri təmkinlə dinləsə də, sonda milli kimliyi və dilimizin beynəlxalq nüfuzunu əsas götürərək, “Azərbaycan dili” ifadəsinin Konstitusiyada əksini tapmasına nail olmuşdur.
Ulu Öndər hər zaman ana dilinin milli kimliyin əsas daşıyıcısı olduğunu vurğulayırdı: “Xalqı xalq edən, milləti millət edən onun ana dilidir.” Onun təşəbbüsü ilə 2001-ci ildə “Dövlət dilinin tətbiqi işinin təkmilləşdirilməsi haqqında” Fərman imzalanmış, Azərbaycan dili günü təsis edilmiş və dövlət səviyyəsində müvafiq komissiyalar yaradılmışdır.
Bütün bu tədbirlər bir məqsədə – Azərbaycan dilinin qorunması, inkişaf etdirilməsi və gələcək nəsillərə ötürülməsi işinə xidmət edirdi. 2002-ci ildə qəbul olunmuş “Azərbaycan Respublikasında dövlət dili haqqında” Qanun isə bu siyasətin hüquqi bazasını daha da möhkəmləndirdi.
Heydər Əliyevin dili yalnız bir ünsiyyət vasitəsi deyil, milli yaddaş, tarixi davamlılıq və mənəvi bütövlüyün təməli kimi görməsi, onun dil siyasətini ideoloji baxımdan dərin və milli maraqlara söykənən bir strateji xəttə çevirmişdir.
Bu gün müstəqil Azərbaycan Respublikasının dövlət dili kimi Azərbaycan dili beynəlxalq aləmdə də tanınır və öz layiqli yerini tutur. Bu tarixi uğurun təməlində isə, şübhəsiz ki, Ulu Öndər Heydər Əliyevin milli maraqlara əsaslanan uzaqgörən və qətiyyətli siyasəti dayanır.
Azərbaycan dili xalqımızın milli kimliyini, tarixi yaddaşını, mənəvi dəyərlərini yaşadan və gələcək nəsillərə ötürən müqəddəs irsdir. Bu dilin dövlət dili kimi qorunub saxlanılması və inkişaf etdirilməsi Azərbaycanın dövlət müstəqilliyinin əsas atributlarından biri kimi çıxış edir. Ulu Öndər Heydər Əliyev bütün həyat və fəaliyyətində Azərbaycan dilinin mövqeyinin möhkəmləndirilməsi, onun inkişaf etdirilməsi istiqamətində əvəzsiz xidmətlər göstərmiş, dilimizin rəsmi status alması uğrunda tarixi təşəbbüslərlə çıxış etmişdir.
Onun 1978-ci ildə Azərbaycan dilinin SSRİ tərkibində olmasına baxmayaraq Konstitusiyada dövlət dili kimi təsbit olunmasına nail olması böyük siyasi uzaqgörənlik və vətənpərvərlik nümunəsi idi. Ulu Öndərin bu sahədə apardığı davamlı və ardıcıl siyasət nəticəsində Azərbaycan dili bu gün yalnız ölkə daxilində deyil, eyni zamanda dünya azərbaycanlılarının mədəni və mənəvi birliyini təmin edən başlıca amillərdən birinə çevrilmişdir.
Müstəqil Azərbaycan Respublikasının dövlət dili olan Azərbaycan dilinin bugünkü yüksək statusu və nüfuzu məhz Heydər Əliyev siyasətinin bəhrəsidir. Bu dil bu gün milli kimliyimizin daşıyıcısı, mədəni irsimizin qoruyucusu kimi yaşayır və inkişaf edir. Bu mənada, Ulu Öndər Heydər Əliyevin “Biz fəxr edirik ki, müstəqil Azərbaycan Respublikasının dövlət dili olan Azərbaycan dili dünya dilləri içərisində öz layiqli yerini tutmuşdur” fikri daim yolumuzu işıqlandırmalı, hər bir azərbaycanlı bu dildə danışmaqdan və onu qorumaqdan qürur duymalıdır.
Ulu Öndərin bu dəyərli sözləri isə bu gün də bizə çağırışdır: “Azərbaycan dili bizim milli sərvətimizdir. Hər bir azərbaycanlı bu dili göz bəbəyi kimi qorumalıdır.”
"İllərdir ki, yağlar haqqında yanlış fikirlər insanları qorxudub və əslində faydalı olan bir çox təbii məhsullar gündəlik rasiondan çıxarılıb".
AZTV-NİN CANLI ƏFSANƏSİ
Onu yaşlı nəslin nümayəndələri, televiziya və radio işçiləri çox yaxşı tanıyır. Hər zaman xeyirxah əməlləri ilə sevilərək xatırlanan o xoşbəxt adam on minlərlə teleradio işçisinin sevimlisi və əsl arxa-dayağı - Sərhəd Qasımovdur.
Sərhəd müəllim AZTV-nin ən ləyaqətli və dəyanətli, özü və sözü bütöv əməkdaşlarından biri olub. Bütün ömrünü,işgüzar fəaliyyətini insanların öz iş yerlərində daha rahat olmasına, güzəranının yaxşılaşmasına həsr edib.
Sıravi elektromexanikdən,
studiyadankənar işıq sexinin rəisi və nəhayət çoxminli kollektivin həmkarlar ittifaqı komitəsinin sədrliyinədək yüksəlib.
Moskva Ali Həmkarlar İttifaqı İnstitutunun İqtisadiyyat fakültəsini bitirən Sərhəd Rəhmət oğlu Qasımov 50 ildən çox Aztv-nin Həmkarlar İttifaqı Komitəsinə rəhbərlik edib.
Bəlkə də ölkəmizin idarəçilik tarixində onun qədər uzun müddətli Həmkarlar İttifaqı Komitəsinə sədrlik edən ikinci bir insan yoxdur.Ömrünün 51 ilini Aztv-nin Həmkarlar İttifaqı Komitəsinin sədri işləmək bəlkə də Tanrının Sərhəd Rəhmət oğluna ən böyük ərməğanıdır.Sağlığında özünə minlərlə insanın rəhmətini qazanmaq Sərhəd kişinin halal-hümmət qazancıdır.
Müdriklər "İstedad da, şöhrət də inkişaf üçün hərəkətverici qüvvədir, sadəcə istedad insanı öz istədiyi səmtə aparır, şöhrətin isə hara aparacağı bəlli olmur" deyiblər.
Sərhəd Qasımov uzun illər Azərbaycan Həmkarlar İttifaqı Konfederasiyasının üzvü, Mədəniyyət İşçiləri Müstəqil Həmkarlar İttifaqı Respublika Komitəsinin Rəyasət Heyətinin üzvü və Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin (Komitəsinin, Şirkətinin) kollegiya üzvü olmuşdur.
Sərhəd Qasımov səmərəli fəaliyyətinə görə ölkə Başçısının sərəncamları ilə "Əməkdar mədəniyyət işçisi" fəxri adı və "Tərəqqi "medalı ilə təltif olunmuşdur.
Şərəfli ömür yolu keçən Sərhəd müəllimin hər zaman bir amalı,bir arzusu olub-insanlar özlərini evlərindəki kimi hiss etməli,heç bir qayğılarla yüklənməməlidir.
O, Qurban Yusifzadənin,Elşad Quliyevin,Qeysər Xəlilovun,Məmməd Muradın,Məmməd İsmayılın,Babək Məmmədovun,Nizami Xudiyevin və nəhayət Arif Alışanovun Aztv sədri olduğu dövrlərdə məhz bu istiqamətdə işini qurmağı asanlıqla bacardı.
30 ildən artıq bir yerdə çalışdığım və 17 il müavini olduğum,hər gün dəfələrlə görüşdüyüm,salamlaşdığım Sərhəd müəllim hər zaman cəld yerişi,qısa və olduqca məntiqli söz-söhbəti, düzgün və obyektiv qərarları ilə yadımda qalıb.
Ona müraciət edənlərin heç birini naümid qoymazdı.Elə kabinetindəcə həmin şəxsin müraciətinə baxıb qısa bir zamanda həll edərdi.Xeyir iş görənləri,hüzrü düşənləri,müalicəyə ehtiyacı olanları ,əməkdaşların ailələrində baş verən çətinlikləri diqqətindən yayındırmazdı.İmkansız adamların yanında olmağı özünə mənəvi borc sayardı.Maddi ehtiyacı olanlara köməyini əsirgəməzdi.
Odur ki, Aztv-nin əməkdaşlarının hər biri Sərhəd müəllimi özlərinin yaxın sirdaşı,dostu və həmdəmi sanardılar.
Xoşbəxtəm ki,uzun illər belə bir zəkalı və müdrik insanla çiyin-çiyinə çalışmışam və onun müavini olmuşam. Onunla çalışdığım müddət ərzində Sərhəd müəllimdən idarəçiliyin nə olduğunu, insanların qayğısına qalmağı, əməkdaşlarla təmkinlə rəftar etməklə yanaşı çox şeyi öyrəndim. Sərhəd müəllim hamı ilə dil tapmağı çox mükəmməl bacarırdı.
Sərhəd müəllim təqaüdə getdikdən sonra bugünədək jurnalist həmkarım ,Sərhəd müəllimin də mənim də dəyərli dostumuz Akif Cabbarlı ilə birlikdə ona baş çəkir ağsaqqal öyüd-nəsihətlərini dinləyirik.
Akif müəllim də ondan çox şey öyrəndiyini, Sərhəd müəllimin mənəvi dünyasından qədərincə bəhrələndiyini bildirir və ağsaqqala can sağlığı,uzun ömür arzulayır.
Belə bir qənimət adama cəmiyyətimizin çox ehtiyacı olduğundan danışır, bu gün bəzi televiziya kanallarında, radio efirlərində baş verən neqativ hadisələri, dilimizə xələl gətirən,mənəviyyatımıza zərbə vuran üzdəniraqların qeyri-etik hərəkətlərini müzakirə edirik.
Bu gün Sərhəd müəllim yenə yanımızdadır.Və təbii ki biz də onun yanındayıq- bütün qəlbimizlə,duyğularımızla !
Sərhəd müəllim həm də xoşbəxt və nümunəvi ailə başçısıdır. O üç qız bir oğul atasıdır.Sərhəd müəllim kürəkənləri Farizi, Mübarizi və Anarı çox istəyir. Ömür-gün yoldaşı Mədinə xanımla birlikdə nəvələrinin xoş günündən, əsl azərbaycanlı kimi böyümələrindən fərəhlənir və qürur duyurlar.
Bu gün sizin 84 yaşınız tamam olur.
Allah Sizə uzun və sağlam ömür versin ,əzizim, canım-gözüm, ad günün mübarək!
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, teleradiojurnalist Mübariz Ağaxan oğlu Süleymanlı
Azərbaycan təhsil sisteminin inkişafında, müəllimlərin hüquq və maraqlarının qorunmasında, sosial ədalətin bərqərar olmasında xüsusi xidmətləri olan şəxslər arasında Araz Paşayevin adı xüsusi hörmət və ehtiramla çəkilir. O, Təhsil İşçiləri Həmkarlar İttifaqının sədri olaraq bu məsuliyyətli və çətin vəzifəni böyük məsuliyyətlə, xalqına və peşəsinə sədaqətlə yerinə yetirir. Onun rəhbərliyi altında həmkarlar ittifaqı yeni mərhələyə qədəm qoymuş, müasir dövrün tələblərinə cavab verən çevik və güvənilən bir təşkilata çevrilmişdir.
Sosial ədalət və müəllim hüquqları: Paşayevin əsas vəzifəsi
Araz Paşayevin rəhbərlik fəlsəfəsinin mərkəzində müəllim – ziyalı – vətəndaş dayanır. Onun fikrincə, təhsilin keyfiyyəti ilk növbədə müəllimin sosial təminatından, iş mühitindən və motivasiyasından asılıdır. Bu baxımdan, cənab Paşayevin əsas missiyası müəllimlərin hüquqlarının qorunması, iş şəraitinin yaxşılaşdırılması, onların sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi və təhsil cəmiyyətində layiqli yer tutmasının təmin olunmasıdır.
O, daim təhsil işçilərinin qarşılaşdığı çətinlikləri diqqətlə izləyir, onları dinləyir, müvafiq dövlət orqanları qarşısında qaldırır və real nəticələrə nail olur. Müəllimlərin əmək müqavilələrinin şərtlərinin təkmilləşdirilməsi, haqsız yerə işdən çıxarılma hallarının qarşısının alınması, əmək haqlarının artırılması, regionlarda çalışan təhsil işçilərinin mənzil-məişət problemlərinin həll edilməsi istiqamətində atılan addımlar Araz Paşayevin sosial ədalətə verdiyi önəmin bariz nümunəsidir.
Təşəbbüskarlıq və struktur islahatları
Araz Paşayevin sədrliyi dövründə həmkarlar ittifaqı daxili strukturunda və idarəetmə mexanizmlərində də əhəmiyyətli islahatlar həyata keçirilib. İttifaqın fəaliyyətində şəffaflıq, hesabatlılıq və effektivlik prinsipləri əsas götürülüb. Müasir texnologiyalardan istifadə, üzvlərlə operativ əlaqə, regionlarda fəaliyyətin gücləndirilməsi, hüquqi yardım və məsləhət xidmətlərinin genişləndirilməsi bu struktur islahatlarının əsas tərkib hissələridir.
Onun təşəbbüsü ilə həm mərkəzi, həm də yerli səviyyədə müəllimlərin iştirakı ilə müxtəlif forumlar, konfranslar və ictimai müzakirələr keçirilir. Bu tədbirlərdə təhsil işçilərinin mövcud problemləri və həlli yolları açıq şəkildə müzakirə olunur, eləcə də yeni təşəbbüslər formalaşdırılır. Paşayev bu tədbirləri sadəcə protokol məqsədli yox, real nəticəyə hesablanmış dialoq platforması kimi görür.
Cəmiyyətə xidmət edən təşkilat – güclü liderin imzası
Araz Paşayevin rəhbərlik etdiyi təşkilat bu gün yalnız təhsil işçilərinin hüquqlarını qoruyan bir qurum deyil, eyni zamanda ictimai təsir gücü olan nüfuzlu bir institutdur. O, həmkarlar ittifaqlarının cəmiyyətin inkişafında oynadığı rolu yüksək dəyərləndirir və bu qurumların ictimai həyatın müxtəlif sahələrində fəal iştirak etməsini vacib hesab edir.
Sosial ədalət, əməkdaşlıq və qarşılıqlı hörmət prinsipinə əsaslanan bu yanaşma nəticəsində Təhsil İşçiləri Həmkarlar İttifaqı həm dövlət qurumları, həm də vətəndaş cəmiyyəti institutları ilə sıx əməkdaşlıq edir. Cənab Paşayev bu əməkdaşlıqları milli təhsil siyasətinə fayda gətirəcək uzunmüddətli tərəfdaşlıqlar kimi dəyərləndirir.
Təhsil üçün çalışan, ziyalı üçün dayaq olan rəhbər
Araz Paşayevin fəaliyyəti bir daha sübut edir ki, hər bir uğurlu cəmiyyətin arxasında güclü və dürüst liderlər dayanır. O, müəllimin yalnız sinif otağında deyil, bütövlükdə cəmiyyətdə nüfuzlu yer tutmasına çalışan, onların səsini yüksək tribunalarda ucaldan, ən əsası isə insanlıq dəyərlərini qoruyan bir şəxsiyyət olaraq yadda qalır.
Bu gün Azərbaycan müəllimi arxasında Araz Paşayev kimi prinsipial, xalqına və peşəsinə bağlı bir liderin olduğunu bilir. Onun fəaliyyəti təkcə bu gün üçün deyil, gələcəyin müəllimi, gələcəyin təhsili üçün də ümid və ilham mənbəyidir.
Məşhur MəmmədovMilli Məclisin deputatı
Tarixin yaddaşında bəzi adlar var ki, zaman keçdikcə daha da ucalır, nəsillərə nümunəyə çevrilir. Belə adlardan biri də akademik Zərifə Əziz qızı Əliyevadır. Zərifə xanım təkcə Azərbaycan tibb elminin deyil, ümumilikdə ölkəmizin ziyalı obrazının təcəssümü, elmə, insanlara və vətənə sonsuz məhəbbətin rəmzidir.
15 aprel Zərifə xanımın anım günüdür. Bu tarix təkcə bir itkinin xatırlanması deyil. Bu tarix bir ziyalının ömür salnaməsinin, fədakarlığının, vicdanla, məsuliyyətlə yaşanmış həyatın təkrar-təkrar vərəqlənməsidir. Bu gün biz Zərifə xanım Əliyevanı ehtiramla yad edirik.
Zərifə xanım 1923-cü ilin yazında - aprelin 28-də Şərqin işıqlı guşələrindən biri olan Naxçıvanda – Şahtaxtı kəndində dünyaya gəlmişdi. Qanında maarifçiliyin, zəhmətin, yüksək mənəviyyatın toxumu vardı. Tanınmış ictimai xadim Əziz Əliyevin tərbiyəsində böyümüşdü. Hələ uşaqlıqdan elmə, kitaba, insana sevgi onun varlığına hopmuşdu.
1947-ci ildə Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunu fərqlənmə diplomu ilə bitirərək həkimlik yoluna qədəm qoydu. Bu yol sonadək onun əqidəsinin, vicdanının, sevgisinin yolu oldu.
Zərifə xanım oftalmologiya sahəsində ilk addımlarını atanda ölkədə bu sahədə ciddi problemlər vardı. Xüsusilə traxoma xəstəliyi geniş yayılmışdı. Gənc həkim – gənc qadın həkim bu ağır sahəyə addım atdı. O, şəhərlərdən kəndlərə, uşaq evlərindən səhra xəstəxanalarına qədər hər yeri dolaşaraq göz nuru uğrunda mübarizə aparırdı.
Elmi fəaliyyətində gözün peşə xəstəlikləri, onun müalicəsi və profilaktikası əsas yer tuturdu. Dissertasiyasında bu mövzunu araşdırdı. Onun elmi yanaşması, praktiki nəticələri sayəsində yüzlərlə insan görmə qabiliyyətini bərpa etdi. O, insanlara təkcə fiziki deyil, mənəvi işıq da bəxş edirdi.
Tədqiqatları sırasında qlaukoma, katarakta, uveit, virus mənşəli xəstəliklərə dair əsərləri tibbin inkişafına ciddi töhfələr verdi. Zərifə xanım göz həkimi kimi baxsa da, insanın ruhuna da toxunmağı bacarırdı. Onun xəstələri təkcə müalicə almır, həm də mərhəmətə, şəfqətə qərq olunurdular.
Zərifə Əliyeva yalnız elmi tədqiqatçı, klinik həkim deyildi, o, həm də unikal pedaqoq idi. Azərbaycan Tibb İnstitutunda uzun illər çalışaraq gələcəyin oftalmoloqlarını hazırladı. Onun tələbələri bu gün dünyanın müxtəlif yerlərində insanlara nur bağışlayır, müəllimlərinin adını fəxrlə daşıyırlar.
Zərifə xanımın yazdığı dərsliklər, monoqrafiyalar, elmi məqalələr – həkimlər üçün əsl yol xəritəsi oldu. “Terapevtik oftalmologiya” adlı fundamental əsəri bu gün də aktualdır. Elmin səliqəsi, sözün həssaslığı, insanlara xidmət istəyi bu kitabın hər səhifəsində duyulur.
O, həm də ilk azərbaycanlı qadın alim idi ki, SSRİ Tibb Elmləri Akademiyasının Averbax adına mükafatına layiq görüldü. Bu mükafat – onun zəhmətinin, fədakarlığının rəsmi təsdiqi idi.
Zərifə xanım yalnız elm adamı deyil, həm də örnək bir həyat yoldaşı, ana, qadın idi. Onun həyatında xüsusi yer tutan şəxs – Ümummilli lider Heydər Əliyev idi. Onlar uzun illər ərzində bir-birini tamamlayan, dəstəkləyən, anlayan bir cütlük kimi həyatın bütün mərhələlərindən birlikdə keçdilər. Zərifə xanımın zəngin mənəvi dünyası Heydər Əliyevin dövlətçilik fəaliyyətində də görünməz şəkildə iz qoyurdu.
Oğluna –Prezident İlham Əliyevə verdiyi tərbiyə, verdiyi dəyərlər bu gün qalib Azərbaycanı uğurla idarə edən bir liderin formalaşmasında əsas dayaqlardan biri oldu.
1985-ci ilin 15 aprel günü Zərifə xanım Əliyeva əbədiyyətə qovuşdu. Lakin onun izi, işıqlı xatirəsi elmdə, təbabətdə, insanların xatirəsində silinmədi. O, qaranlıqda gözləri görməyənlərin nuru, elm yolunda azanların bələdçisi olaraq qaldı.
1994-cü ildə nəşi doğma Vətənə gətirildi və Fəxri Xiyabanda dəfn olundu. Onun məzarı bu gün də insanlar üçün bir ziyarət, ehtiram, minnətdarlıq məkanıdır.
2023-cü ildə Prezident İlham Əliyevin Sərəncamı ilə Zərifə Əliyevanın 100 illik yubileyi dövlət səviyyəsində qeyd olundu.
Zərifə xanım Əliyevanı tanıyanlar onun səmimiyyətini, təbəssümünü, diqqətini, alicənablığını unuda bilmir. O, elə bir ömür yaşayıb ki, haqqında danışdıqca bir cümlə daha artıq demək gəlir insanın ürəyindən.
Bu gün – anım günündə bir daha dərin ehtiramla, minnətdarlıqla onu xatırlayırıq.
Akademik Zərifə Əliyeva – nur saçan bir ömür, örnək bir qadın, əbədi bir addır, bu qədirbilən Azərbaycan xalqı üçün hər zaman belə olacaq.
Məşhur MəmmədovMilli Məclisin deputatı
Azərbaycan, son illərdə təkcə Avropanın enerji xəritəsində mühüm rol oynamağa başlamayıb, həm də beynəlxalq siyasi arenada mühüm sülh təşəbbüsləri ilə diqqət çəkib. Prezident İlham Əliyevin ADA Universitetində keçirilən “Yeni dünya nizamına doğru” adlı beynəlxalq forumda çıxışı, Azərbaycanın yalnız enerji təchizatında deyil, həm də regionda sülhün təmin edilməsi və sabitliyin qorunmasında necə fəal iştirak etdiyini nümayiş etdirir. Azərbaycanın qaz siyasəti, xüsusən də Avropa İttifaqı ilə əlaqələrini möhkəmləndirərək, bu gün regionun enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasında müstəsna əhəmiyyət kəsb edir.
Hazırda Azərbaycanın qaz təchizatı 12 ölkəni əhatə edir, onlardan 10-u Avropa ölkəsidir, 8-i isə Avropa İttifaqının üzvüdür. Bu, Azərbaycanın Avropanın enerji təhlükəsizliyində necə mühüm rol oynadığını və bu əlaqələrin daha da gücləndiriləcəyini göstərir. Prezident İlham Əliyevin çıxışında qeyd etdiyi kimi, Azərbaycanın qaz təchizatını təmin etdiyi ölkələr arasında müxtəlif qazlaşdırma layihələri həyata keçirilir və yeni investisiya sahələri açılır.
Məsələn, Albaniyanın Korça şəhərində həyata keçiriləcək qazlaşdırma layihəsi, Azərbaycan sərmayələri ilə reallaşdırılacaq və bu layihənin icrasına başlanması planlaşdırılır. Bu, Azərbaycanın qaz sahəsindəki müvəffəqiyyətli siyasətinin bir nümunəsidir. Gürcüstanın qazlaşdırılmasına qoyulan sərmayələr nəticəsində bu ölkədə qazlaşdırma səviyyəsi 30 faizdən 80 faizə yüksəlib. Hal-hazırda Bolqarıstanda da qazlaşdırma layihələrinin müzakirə edildiyini görürük və bu ölkə artıq qaz istehlakının təxminən 50 faizini Azərbaycandan alır.
Qarabağ məsələsi də Azərbaycanın enerji siyasətinə böyük təsir göstərən bir faktordur. Ölkə rəhbəri Azərbaycanın 30 illik işğala son qoyması və öz ərazilərini azad etməsi, regionda sülhün və təhlükəsizliyin təmin edilməsinə olan ehtiyacı daha vurğulayaraq qeyd etdi ki, Azərbaycanın işğaldan azad edilmiş əraziləri yenidən qurmaq və burada sabitliyi təmin etmək istiqamətindəki səyləri, yalnız hərbi münaqişənin bitməsini deyil, həm də iqtisadi və sosial inkişafı əhatə edir.
Azərbaycan, Qarabağ münaqişəsinin ədalətli və davamlı bir həllini tapmaq üçün sülhə böyük önəm verir. Prezident İlham Əliyevin müharibə dövründəki liderliyi və sülh danışıqlarına verdiyi önəm, Azərbaycanın regionda uzunmüddətli sülhün təminatçısı olmaq arzusunu ortaya qoyur. Bu gün Azərbaycanın xarici siyasətinin əsas prioritetlərindən biri, Avropadakı və dünyadakı tərəfdaşlarla əməkdaşlıq edərək, beynəlxalq sülh və sabitliyin qorunmasına yönəlmiş təşəbbüsləridir.
Azərbaycan, həm də Avropa İttifaqı ilə sıx əməkdaşlıq çərçivəsində, regiondakı enerji ehtiyatlarını daha effektiv istifadə etməyi və regional əlaqələri inkişaf etdirməyi məqsəd qoyur. Bu, Azərbaycanın yalnız öz enerji təhlükəsizliyini deyil, həm də Avropa və qonşu regionların enerji ehtiyaclarını qarşılamaq məqsədini güdür.
Azərbaycanın qaz siyasəti, Avropa İttifaqı və digər ölkələrlə enerji sahəsində güclü əməkdaşlığa əsaslanır və bu, yalnız ticarət əlaqələri ilə məhdudlaşmır. Azərbaycanın qaz təchizatı və investisiya layihələri, həmçinin regionda enerji təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə böyük töhfə verir. Azərbaycanın Qarabağ məsələsindəki zəfəri və sülh təşəbbüsləri, bu ölkənin yalnız enerji təminatçısı deyil, həm də regional sabitlik və beynəlxalq sülhün təminatçısı olduğunu göstərir.
Bu gün Azərbaycan, hər iki sahədə, yəni enerji və sülh məsələlərində, daha böyük beynəlxalq rol oynamağa hazırdır. Azərbaycanın strateji mövqeyi, təbii ehtiyatları, və beynəlxalq səviyyədəki fəaliyyəti, ölkəni Avropanın enerji xəritəsində önəmli bir oyunçu və beynəlxalq sülhün müdafiəçisi kimi göstərir.
Azərbaycan, həm coğrafi, həm də mədəni baxımdan qlobal miqyasda mühüm bir strateji mövqeyə malikdir. Son illərdə ölkə, öz beynəlxalq mövqeyini daha da möhkəmləndirmək və regionda daha fəal iştirak etmək məqsədilə çox sayda təşəbbüs irəli sürüb. Bu təşəbbüslər yalnız Azərbaycanın xarici siyasətini gücləndirmək deyil, həm də regional sabitliyi təmin etmək məqsədini güdür. Türk Dünyası ilə əməkdaşlıq, Gürcüstanla strateji əlaqələr və Cənubi Qafqazda vasitəçilərin rolunun azaldılması bu məqsədlərin başlıca istiqamətləridir.
Azərbaycan, Türk Dövlətləri Təşkilatının inkişafında mühüm rol oynayır. Ölkənin Türk dünyası ilə əlaqələri yalnız tarixi və mədəni köklərlə məhdudlaşmır, eyni zamanda müasir dövrdə qlobal məsələlərdə daha aktiv iştirak etməyə yönəlmişdir. Azərbaycanın təşəbbüsü ilə başlanan Zirvə toplantıları artıq ənənə halını almış və Türk dövlətləri arasında daha sıx əməkdaşlığın qurulmasına yol açmışdır.
Prezident İlham Əliyev qeyd etdi ki, Türk dövlətləri arasında əməkdaşlıq, tarix, dil, mədəniyyət və etnik yaxınlıq kimi ümumi dəyərlərlə möhkəmlənir. Azərbaycan, bu əməkdaşlığın yalnız siyasi deyil, həm də iqtisadi və hərbi sahələrdə inkişaf etdirilməsi tərəfdarıdır. Beləliklə, Azərbaycan özünü Türk dünyasında lider mövqeyində görür və bu cür əməkdaşlığın qlobal güc mərkəzinə çevrilməsi üçün bütün imkanları nəzərə alır.
Türk Dövlətləri Təşkilatının unikal xüsusiyyəti, üzv ölkələrin ortaq etnik və mədəni dəyərlərə malik olmasıdır. Bu, digər beynəlxalq təşkilatlardan fərqli olaraq, üzv dövlətlər arasında ciddi narazılıqlara səbəb olmur. Lakin, Azərbaycan Prezidentinin sözlərinə görə, bu təşkilat daha da fəallaşmalı və beynəlxalq müstəvidə öz yerini tutmalıdır. Azərbaycanın böyük təbii ehtiyatları, coğrafi mövqeyi və hərbi gücü, təşkilatın qlobal səviyyədə daha güclü iştirakçıya çevrilməsinə imkan verir.
Cənubi Qafqazın sabitliyinin vacibliyinə toxunan ölkə rəhbəri qeyd etdi ki, Azərbaycan və Gürcüstan arasında əlaqələr, sadəcə iki qonşu ölkə arasında deyil, bütövlükdə Cənubi Qafqaz regionunda sabitliyin və inkişafın təməlini qoyur. İki ölkə arasındakı dostluq və tərəfdaşlıq münasibətləri, həm regional, həm də beynəlxalq miqyasda çox önəmlidir. Azərbaycan, Gürcüstanla birgə həyata keçirdiyi nəqliyyat layihələri ilə yalnız regionda deyil, həm də qlobal səviyyədə mühüm rol oynayır. Xəzər dənizi ilə Qara dəniz arasında strateji keçid nöqtəsi olan bu iki ölkə, nəqliyyat dəhlizləri və yaşıl gündəliklərlə yeni imkanlar yaradır.
Gürcüstanın baş nazirinin Azərbaycana etdiyi səfər və yaxın zamanda Prezidentin də analoji bir səfər etməsi, iki ölkə arasındakı əlaqələrin möhkəmliyini bir daha göstərir. Bu səfərlər, sadəcə siyasi və diplomatik əlaqələri gücləndirməklə qalmır, həm də iki ölkənin daha geniş coğrafiyada böyük layihələrə imza atmalarına zəmin yaradır.
Azərbaycanın beynəlxalq siyasətdəki mövqeyi, Cənubi Qafqazda müstəqil və öz gücünə əsaslanan diplomatiyanın inkişafını təmin edir. Azərbaycan Prezidenti, uzun illər ərzində regionda vasitəçi rolunu oynayan beynəlxalq təşkilatları, xüsusilə də Minsk Qrupunu tənqid etdi. Ən çox diqqət çəkən məsələ, bu vasitəçilərin 28 il ərzində heç bir irəliləyiş əldə etməməsi və Azərbaycanın suverenliyini təmin etməyə çalışan fəaliyyətlərinin əksinə, yalnız status-kvonun qorunmasına çalışmaları idi.
Azərbaycan, bu vəziyyətdə artıq xarici vasitəçilərə ehtiyac olmadığını bir daha bəyan edir və bütün Cənubi Qafqaz ölkələrinin məsuliyyət daşıması gərəkdiyini vurğulayır. Ermənistanın ərazi iddiaları və Azərbaycanın müstəqil xarici siyasəti, bu regionun gələcəyi üçün əsas şərtlərdir. Azərbaycan və Gürcüstanın regionda qarşılıqlı əməkdaşlıq etməsi, Cənubi Qafqazda daha sabit və proqnozlaşdırıla bilən bir gələcək yaratmaq üçün vacibdir.
Azərbaycanın beynəlxalq siyasəti, yalnız öz müstəqilliyini və suverenliyini təmin etmək deyil, həm də regiondakı sabitliyi qorumağa və daha geniş beynəlxalq əməkdaşlıq imkanları yaratmağa yönəlmişdir. Türk Dünyası ilə əlaqələrin gücləndirilməsi, Gürcüstanla strateji tərəfdaşlığın inkişafı və Cənubi Qafqazda vasitəçilərə ehtiyacın olmaması kimi məsələlər, Azərbaycanın regionda və dünyada daha fəal rol oynamasına zəmin yaradır. Azərbaycanın rəhbərliyi altında bu məqsədlərin reallaşdırılması, yalnız ölkənin deyil, bütövlükdə Avrasiyanın sabitliyi və inkişafı üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Bir sözlə, Prezident İlham Əliyev çıxışında Azərbaycanın regional və beynəlxalq siyasətindəki mövqeyini və məqsədlərini aydın, əhatəli şəkildə təqdim etdi.
“Bir ay əvvəl alçanın bir kilosunun qiyməti 600 manat idi.
"Hal-hazırda İran-Azərbaycan münasibətləri, əsasəndə İkinci Qarabağ müharibəsinin bitməsindən sonra xeyli inkişaf etməkdədir.
“Ermənistanın pozucu hərəkətləri sistemli xarakter alıb.