Ortada olan ölkəmizə qarşı barışmaz mövqedən başqa bir şey deyil

Heç şübhəsiz ki, COP 29 bütün dünya üçün vacib idi və dünya ictimaiyyətinin bunu yüksək qiymətləndirməsi də əbəs yerə deyil. Çünki müzakirə olunan məsələlər bütün dünyanın maraqlarını təmin edir. Məsələ burasındadır ki, bu məsələdə də öz qısqanclığını gizlətməyənlər də oldu. Əslində, Azərbaycanın bu qədər vacib və bu qədər qlobal məsələyə xüsusi önəm verməsi xüsusi alqışla qarşılanmalı idi. Amma görünən odur ki, ölkəmizin ev sahibliyi etdiyi bu beynəlxalq tədbir də kimlərinsə xoşuna gələsi olmadı. Səbəb bəllidir və görünən odur ki, Azərbaycanın uğurlarını, nailiyyətlərini, qlobal miqyasda söz sahibi olmasını, beynəlxalq tədbirə ev sahibliyi etməsini həzm etməkdə çətinlik çəkənlər var imiş. Heç şübhəsiz ki, bu böyüklükdə tədbirə Azərbaycan yox, hansısa dövlət, hansısa ölkə ev sahibliyi etmiş olsaydı, indi bütün dünyada səs-küy əlindən durmaq olmazdı və bir ağızdan hamı tədbirin əhəmiyyətindən danışardı. Amma Azərbaycanın dünya miqyasında əhəmiyyətli tədbiri layiqincə təşkil etməsi nəyə görəsə kimlərinsə heç ürəyincə olmadı. Bunun adı sadəcə olaraq, qısqanclıqdır və məhz ölkəmizə qarşı olan barışmaz mövqedən başqa bir şey deyil.

Bu qədər ədalətsizlik, bu qədər haqsızlıq olmaz və hər halda bunun bir sonu olacağının əksini fərz etmək də ağıla belə gəlmir

Bu vaxta qədər işğalçılığı dövlət siyasəti olaraq qəbul edən Ermənistanda belə bir beynəlxalq tədbir keçirilmiş olsaydı, səs-sorağı dünyanın hər tərəfini bürüyərdi. Bəlkə də ən böyük dövlətlər, dünyanın ən tanınmış beynəlxaq təşkilatları həmin tədbiri nəinki alqışlayar, hətta maddi yardımlarını da əsirgəməzdi. Amma Azərbaycana yanaşmada biz bunu müşahidə etmədik. Bütövlükdə dünyanı maraqlandıran məsələlərin müzakirəsində ölkəmizə zərrə qədər də dəstək görə bilmədik. Heç bir beynəlxalq təşkilatdan, yaxud maliyyə qurumundan gözlənilən dəstəyin şahidi olmadıq. Halbuki böyük bir dəstəyin göstərilməsinin vacibliyi məntiqi baxımdan gözlənilən idi. Əslində, belə olmalı deyildi. Dünyanın ayrı-ayrı ölkələri, beynəlxalq təşkilatları xüsusi diqqət nümayiş etdirməli idilər və müvafiq şəkildə gözlənilən maliyyə vəsaitinin ayrılmasına da qərar verəməli idilər. Çünki müzakirə olunan məsələ bütövlükdə dünyamız üçün olduqca önəmli, olduqca vacib sayılır.

Zənn edək ki, İrəvan bu böyüklükdə tədbirə ev sahibliyi etsəydi, indi bütün dünya bar-bar bağırırdı ki, Ermənistan dünyanın “dərdini” çəkir. İndi elə bir fikir formalaşdırılardı ki, guya haylar özlərini yox, bütün dünya ictimaiyyətini düşünürlər və bütün dünyanı xilas etmək üçün əldən-ayaqdan gedirlər. Məsələ burasındadır ki, ermənilərin belə bir niyyətdə olmalarını heç təsəvvür də etmək olmaz. Çünki haylar heç zaman humanizm nöqteyi-nəzərdən yanaşma ortaya qoymayıblar. Tarix boyu Ermənistan ancaq öz maraqlarından çıxış edib və bunun əksini ağıla belə gətirmək mümkün də deyil. Əgər ermənilər humanizm haqqında zərrə qədər düşünsəydilər, dünyanın problemlərini az da olsa nəzərə alsaydılar, bu qədər fəlakətlər törətməzdilər. Onlar bizdən fərqli olaraq, problemlərin həllinə maraq göstərməyiblər, ancaq problemlər yaradıblar və bəşəriyyət üçün xoşagəlməz vəziyyət yaratmaqdan başqa əllərindən bir şey gəlməyib. Bununla yanaşı, hələ də dəstək almaqdadırlar və elə bil ki, yaratdıqları problemlərə görə onlara xüsusi təşəkkür də düşürmüş. Bu qədər ədalətsizlik, bu qədər ikiüzlülük və haqsızlıq olmaz və hər halda bunun bir sonu olacağının əksini fərz etmək də ağıla belə gəlmir.

Özünün ümumbəşəri prinsiplərə sadiq qaldığını yenə də Azərbaycan ortaya qoydu və bu, ancaq təqdirəlayiq sayılmalıdır

Azərbaycan yenə də özünün ümumbəşəri prinsiplərə sadiq qaldığını ortaya qoydu. Bir zamanlar, daha dəqiq desək, pandemiya yenicə başlayanda öz yardımları ilə bəşəriyyətin xilası üçün çıxış edən ölkəmiz yenə də dünyamızın qorunması üçün əlindən gələni əsirgəmədiyini sübut etdi. Kimlərsə bunu görməməzliyə vura bilərlər, amma özlərini görməməzliyə vursalar da zərrə qədər fərq etmir. Onsuz da tədbir uğurla davam etməkdədir və bunu danmaq qətiyyən mümlün deyil. Qətiyyən danmaq olmaz ki, Azərbaycan bütövlükdə bəşəriyyəti maraqlandıran məsələləri qabartmaq, həllinə nail olmaq üçün əlindən gələni əsirgəmir. Bütün bunlar ancaq alqışa layiqdir, amma biz bu alqış əvəzinə tamam başqa bir qısqanclıq görürük.

Hazırda rəsmi Bakı öz maraqlarından deyil, regional maraqlardan, eləcə də qlobal maraqlardan çıxış edir. Bölgədə sülhün, əmin-amanlığın təmin edilməsinə çalışan Azərbaycan, dünyamızın da problemsiz olması üçün səylər göstərir. Ekoloji məsələlərə həssaslıqla yanaşan Azərbaycan qlobal miqyasda ciddi işlər görmüş olur. Bunu görməməzliyə vurmaq, sadəcə olaraq qısqanclıq əlmətidir. Azərbaycan həm bölgədə sülhə, əmin-amanlığa nail olmağa salışır, həm də bəşəriyyət üçün ən önəmli olan məsələlərin həllinə tövhə vermək üçün əlindən gələni edir. Görəsən, nə zamansa Ermənistanın belə bir niyyətdə olduğunun şahidi olan olubmu? Yaxud, kimsə deyə bilərmi ki, rəsmi İrəvan nə zamansa bütün dünyanı maraqlandıran məsələlər üçün maraqlı ola bilər? Qətiyyən bunu demək olmaz, çünki göz önündə olanlar nə bunu deməyə, nə də buna inanmağa imkan verməz.

Elə məsələlər var ki, həmin məsələlərə dünya ictimaiyyəti vahid bir səslə cavab verməlidir, qısqanclıqla yox

Elə məsələlər var ki, həmin məsələlər təkcə bir ölkəni deyil, bütövlükdə dünyanı maraqlandıran, dünyanın maraq dairəsində olan məsələlərdi. Həmin məsələlərə dünya ictimaiyyəti vahid bir səslə cavab verməlidir. Məsələn, ekologiya, ətraf mühitin mühafizəsi təkcə bir ölkəni maraqlandıran məsələ deyil. Bütövlükdə dünya ictimaiyyəti bu məsələdə iradə nümayiş etdirməli, dünya dövlətləri, beynəlxalq təşkilatlar bununla bağlı davamlı şəkildə mübarizə aparmalıdırlar. Əgər Azərbaycanın timsalında hansısa bir ölkə bununla bağlı tədbir keçirirsə, buna görə təşəkkür etmək gərəkir, qısqanclıqla yanaşmaq yox. Yaşıl enerji ilə bağlı çağırışlar, dünyamızın ekoloji baxımdan təmizlənməsi üçün olan tələblər hamı tərəfindən müsbət qarşılanmalıdır. Hansısa ölkəyə qarşı nə qədər aqressiya olsa belə, sözügedən məsələ ilə bağlı ortaya qoyulan təşəbbüs ancaq təqdirəlayiq sayılmalıdır. Təəssüf ki, belə sayılmır və hələ də ədalətsiz yanaşma, ikili standartlar, haqsızlıq müşahidə edilir.

Hələ də dünya ictimaiyyəti, ələlxüsus da demokratiyadan, insan azadlıqlarından, haqlardan, hüquqlardan dəm vuran bəzi ölkələr və beynəlxalq təşkilatlar Azərbaycan vətəndaşlarının mina terrorunun qurbanı olduğunu ancaq müşahidə edir. Bütün dünya hələ də Ermənistana bununla bağlı hansısa irad bildirmir və hələ də mina terrorunun qurbanlarının sayı artır, dağıntıların, ətrafa dəyən zərərin miqyası böyüyür. Hələ də Azərbaycan ərazilərində təhlükəli şərait mövcuddur və hələ də ermənilərdən həmin o basdırdıqları minaların xəritələrini istəyən yoxdur. Məgər partlayıcıların təsirinə məruz qalınması bu qədər diqqət tələb etməyən məsələ sayılırmı? Bəlkə dünyanın bir çox dövlətləri, beynəxalq təşkilatları ərazilərimizin fauna və florasına ermənilərin vurduqları zərərdən xəbərsizdirlər? Yoxsa özlərini bilməməzliyə vurmaqla işlərini bitmiş hesab edirlər? Bu qədər yaşıllıqların məhv edilməsinə göz yummağın adını nə qoymaq olar. Onillər boyunca ölkəmizin meşələrinə, yaşıllıqlarına mümkün qədər çox zərər verənləri görmək əvəzinə, buna göz yummağa nə ad vermək mümkündür? Bütün bunların fonunda Azərbaycanın yaşıllıq sahələrini artırması, ekoloji tarazlığı bərpa etməsi, yaşıl enerji naminə, dünyamızın xilası naminə bu böyüklükdə tədbirə ev sahibliyi etməsinə layiqincə qiymət verməmək nə deməkdir və buna nə ad verək? Axı bunun adı yaxşı halda, ancaq qısqanclıqdır...

İndi artıq sərt tədbirlərə əl atılacağı gözləniləndir və bu barədə xəbərdalıq belə olunub

Artıq səbr də qalmayıb və rusların “yumşaq siyasət” ilə davam etməyəcəyi özünü göstərməkdədir. Məhz ermənilər də bunu çoxdan başa düşüblər və onları qorxuya salan da budur. Xüsusən də Rusiya Xarici Kəşfiyyat Xidmətinin bu yaxınlarda qalmaqallı bəyanatla çıxış etməsi hayların kürkünə birə salıb. “ABŞ Dövlət Departamenti Ermənistanda qərbyönlü vətəndaş cəmiyyətinin strukturlarının stimullaşdırılması üzrə işləri sürətləndirib və Ukraynada, Moldovada sınaqdan keçirilən sxemlər Vaşinqtonu israrla milli intihara doğru sürükləyir”, deyə bəyanatda qeyd olunması ermənilərin yuxularını ərşə çəkib. “Ermənistan hökumətinin işini Qərbin maraqlarına uyğunlaşdırmaq üçün bütün tədbirlərə əl atılır”, fikri də rəsmi İrəvan üçün ciddi xəbərdarlıqdır.

Artıq açır şəkildə iddia olunur ki, bu məqsədlə Dövlət Departamentinə bağlı strukturlara Ermənistan departamentlərinin nümayəndələri üçün təlim kurslarını genişləndirmək və orada xarici müşavirlərin olmasını təmin etmək tapşırılıb. “Ermənistandakı ictimai-siyasi proseslərə davamlı anti-Rusiya xarakteri vermək” kimi rəsmi İrəvanın niyyətinin olduğu da iddia edilir və bu çox ciddi ittiham sayılır. Əslində, haylar bu ittihamın nə demək olduğunu yaxşı başa düşürlər. Başa düşürlər ki, belə ittihamların ardınca müvafiq tədbirlər görülməsi planlaşdırıla bilər və bunun da aqibətini düşünəndə ermənilərin tükləri biz-biz durur. Çünki başa düşürlər ki, indi artıq sərt tədbirlərə əl atılacağı gözləniləndir.

Diqqətə çatdıraq ki, rəsmi mənbələrin məlumatına görə, Rusiya Xarici Kəşfiyyat Xidmətinin nümayəndə heyəti yuxarıda qeyd edilən açıqlamadan əvvəl Ermənistanda olub və bəzi təşkilatların, eləcə də dövlət məmurlarının anti-Rusiya təbliğatı üçün Qərbdən hansı maliyyə vəsaiti aldıqları barədə də onlarda olan məlumatları təqdim ediblər. Hətta xaricdən daxil olan pul axınının qarşısını almaq üçün Gürcüstandan nümunə götürərək, Ermənistanda “Xarici agentlər haqqında” qanunun qəbul edilməsinə eyham da vurulub. Əks halda, Rusiyanın Qafqazda öz təsirini, eləcə də mövqeyini sərt tədbirlərlə bərpa etməsinin mümkün variant olduğu xəbərdarlığı da edilib.

Çaşqın vəziyyətdə olan Paşinyanın hakimiyyət komandası üzləşəcəyinin fərqində olsa düşdüyü acınacaqlı vəziyyəti təsəvvür edə bilər

Ermənistanın hazırki hakimiyyəti çaşqındır, Paşinyanın hakimiyyət komandası başını tamamilə itirib və onlar nə edəcəklərini belə bilmirlər. Doğrudur, onların yeganə dırnaqarası “bacarığı” bütün çətin vəziyyətlərdə, dalana dirəndiklərində bəhanə tapmaq bacarığıdır və elə zənn edirlər ki, bu dəfə də hansısa bəhanə ilə vəziyyətdən çıxa bilərlər. Amma yanılırlar və sərt tədbirlərə əl atıldığında onlar üçün çox gec olacağının deyəsən fəraində deyillər. Bəli, Nikol Paşinyanın və onun komandasının son 6 il ərzində ən inanılmaz bəhanələri az eşitməmişik. Sözsüz ki, həmin bəhanələrə inanan və qəbul edən insanların olması belə onların böyük aldatma qabiliyyətindən xəbər verir. Amma bu dırnaqarası “qabiliyyət” daha keçərli deyil və artıq keçərli olmaması fonunda da nələrin gözlənilən olması təsəvvürü haylar üçün dəhşətli sayılır. Hər dəfə axmaq, əsassız izahatlarla yaxalarını kənara çəkməyə çalışanlar indi hansı durumda olduqlarının fərqində olsalar daha yaxşı olar. Fərqində olsalar ki, daha dəyişən dünya, siyasi təlatümlər və qarşısıalınmaz təlatümlər fonunda bəhanələri onları qurtara bilməyəcək, Ermənistan hakimiyyətinin düşdüyü acınacaqlı vəziyyəti təsəvvür edə bilərlər.

Sərt tədbirlər haylara çox “baha” başa gələcək

Düz dörd ildir ki, Ermənistan hakimiyyəti utanmadan yalandan sülhdən dəm vurur. Özü də təkcə öz ölkəsi daxilində, daxili audutoriya önündə deyil, məhz beynəlxalq platformalarda belə sülhdən ağız dolusu danışır. Elə danışır ki, guya böyük həvəslə və çox səbrsizliklə sülhə tələsir. Əslində isə, bunun əksini görürük. Görürük ki, dörd ildir sülhdən danışıb nəticədə də ölkəni sürünən müharibə ocağına çevirməyi bacaran Paşinyanın hakimiyyət komandası öz ölkəsi üçün çox böyük fəlakətlərə əsaslı zəmin yaradıb. Regionda ancaq qarışıqlıq yaratmaq üçün bütün əməllərə əl atan rəsmi İrəvanın səyləri Kremlin də diqqətindən yayınmayıb. Cənubi Qafqazı istənilən anda Qərb üçün “meydana” çevriməyə belə razı olan haylar indi rusların hədəfinə çevriliblər. Çünki əsrlər boyu bölgədə özünə yer eləmiş ruslar erməni şıltaqlığı səbəbindən əldə etdikləri “yeri” itirmək təhlükəsini belə qəbul etmək niyyətində deyillər. Lazım gəldikdə ruslar həmin “yer” uğrunda hayların özlərini də “güdaza” verməyə hazırdırlar. Bunu dərk edən ermənilər bilirlər ki, məhz elə sərt tədbirlərə də bu məqsədlə istənilən anda əl atıla bilər.

Ruslar görürlər və müşahidə edirlər ki, rəsmi İrəvan əvvəlcə Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanıyır, amma bununla yanaşı, Qərbə üz tutaraq, Avropanın ətəyindən yapışaraq, yenidən ərazi iddialarını ortaya atır. Görürlər ki, Rusiyanın da iştirak etdiyi üçtərəfli danışıqlara nə Nikol Paşinyan, nə onun hakimiyyət komandası, nə də erməni cəmiyyəti məhəl qoymur və Qərb tərəfindən çalınan mahnıya hayların oynamaq niyyəti də açıq-aşkar şəkildə ortadadır. Bu isə o deməkdir ki, ermənilər 44 günlük müharibədə ruslardan istifadə edərək canlarını qurtardıqdan sonra onları heç veclərinə də almırlar və bu da Kreml üçün qəbul edilə bilməz. Rəsmi Moskva artıq çoxdandır fərqindədir ki, Paşinyan hakimiyyəti Ermənistanı bütün müttəfiqlərdən məhrum etməkdə, onların özlərini də tənqid etməkdə və rusların düşmənlərinə yaltaqlanmağa davam etməkdədir. Hər halda haylar başa düşməlidirlər ki, bu məsələyə ruslar biganə qala bilməyəcəklər. Başa düşməlidirlər ki, istənilən halda Rusiya bu məsələyə “aydınlıq” gətirəcək, amma aydınlıq gətirildiyində haylar üçün çox gec olacaq. Çünki bu dəfə yumşaq siyasət olmayacaq, sərt tədbirlərə əl atılacaq və bu da haylara çox “baha” başa gələcək.