Azərbaycanın Los Ancelesdəki Baş Konsulluğuna göndərilən bəyannamə Senatın plenar iclasında qəbul olunub.

Azərbaycanın Los Ancelesdəki baş konsulu Nəsimi Ağayev Nyu Meksiko ştat Senatının rəhbərliyinə məktub ünvanlayaraq, bu tarixi bəyannaməyə görə amerikalı senatorlara təşəkkürünü bildirib.

Senatın plenar iclasında oxunan bəyannamədə 1918-ci ildə Azərbaycan xalqının müsəlman dünyasında ilk dünyəvi və demokratik respublika yaratdığı, ancaq iki il sonra bolşevik işğalı nəticəsində müstəqilliyinə son qoyulduğunu və 71 il ərzində Azərbaycanın Sovet əsarətində qaldığı bildirilir.

Qeyd olunur ki, Azərbaycan xalqının azadlıq arzularını boğmaq üçün 1990-ci ilin 20 yanvar tarixində 26 minlik Sovet qoşunu Bakıda mülki əhaliyə qarşı amansız qırğın törədərək, aralarında uşaqlar, qadınlar və yaşlılar da olan böyük sayda günahsız insanı qətlə yetirib. Vurğulanır ki, bu qətliam azadlıq uğrunda mübarizədə Azərbaycan xalqının qətiyyətini daha da gücləndirərək, 1991-ci ildə Azərbaycanın öz müstəqilliyini yenidən bərpa etməsinə gətirib çıxarıb.

Həmçinin, sənəddə qeyd olunur ki, Azərbaycan bu gün ABŞ-ın regional müttəfiqi və dostudur və Nyu Meksiko ştatında baş konsul və fəxri konsul vasitəsilə təmsil olunan Azərbaycan bu ştat ilə son illərdə güclü münasibətlər qurub.

Bu barədə Daxili İşlər Nazirliyinin mətbuat xidmətindən bildirilib.

Verilən məlumata görə, qonağı salamlayan nazir Səudiyyə Ərəbistanı Krallığının beynəlxalq təşkilatlarda hər zaman Azərbaycanı dəstəklədiyini məmnunluqla qeyd edərək dövlətlərimizin rəhbərləri arasında olan şəxsi dostluq münasibətlərinin, qarşılıqlı səfərlərin, yüksək səviyyədə imzalanmış sənədlərin əməkdaşlığın daha da dərinləşməsinə təkan verdiyini, xüsusən son illər bu əlaqələrin dinamik şəkildə inkişaf etdiyini bildirib.

Daha sonra qonağa mövcud kriminogen durum, daxili işlər orqanlarında həyata keçirilən islahatlar, sabitlik və əmin amanlığın qorunub saxlanılması üçün görülən işlər barədə qısa məlumat verilib.
Azərbaycan Respublikasının və Səudiyyə Ərəbistanı Krallığının daxili işlər orqanları arasındakı əlaqələrə toxunan nazir Vilayət Eyvazov bu əməkdaşlığın 2018-ci il fevralın 19-da imzalanmış “Azərbaycan Respublikası və Səudiyyə Ərəbistanı Krallığı arasında cinayətkarlığa qarşı mübarizə sahəsində əməkdaşlıq haqqında Protokol” və Beynəlxalq Kriminal Polis Təşkilatı (İNTERPOL) çərçivəsində həyata keçirildiyini diqqətə çatdırıb.

Cənab Həməd Abdulla Xudeyr səmimi qəbula və ətraflı məlumata görə təşəkkür edib.

Diplomatik fəaliyyəti dövründə paytaxt Bakı da daxil olmaqla ölkəmizin bütün bölgələrində hökm sürən stabillik, əmin amanlıq şəraitindən məmnun olduğunu deyib.

Məhz təhlükəsizlik və sabitlik faktorlarının, ən müasir tələblərə cavab verən yeni infrastrukturların və xidmət sahələrinin yaradılması hesabına Azərbaycanın əcnəbilər üçün cəlbedici dövlətə çevrildiyini, nəticədə Səudiyyə Ərəbistanı Krallığından gələn turistlərin sayının ilbəil artdığını vurğulayan səfir bu işdə ölkə rəhbərliyinin və hüquq mühafizə, o cümlədən daxili işlər orqanlarının danılmaz rolu olduğunu diqqətə çatdırıb, bundan sonrakı fəaliyyəti dövründə də əlaqələrimizin bütün sahələrdə inkişaf etdirilməsi üçün səylərini əsirgəməyəcəyini bildirib.

Səmimilik və işgüzar şəraitdə keçən görüşdə təhlükəsizlik sahəsində əlaqələrin mövcud vəziyyəti, prioritet istiqamətləri barədə faydalı fikir mübadiləsi aparılıb, qarşılıqlı maraq doğuran bir sıra digər məsələlər müzakirə olunub.

“Ölkə.Az” xəbər verir ki, təbrik mətni Birinci vitse-prezidentin İnstaqram səhifəsində paylaşılıb:

“Dərin tarixi köklərə malik Azərbaycan xanəndəlik məktəbinin layiqli davamçısı, Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti Əlibaba Məmmədovu 90 illik yubileyi və “Şərəf” ordeni ilə təltif olunması münasibətilə səmimi-qəlbdən təbrik edirəm!

Özünəməxsus ifa üslubu, məlahətli səsi və yüksək səhnə mədəniyyəti Əlibaba Məmmədova bütün xalqımızın böyük sevgi və hörmətini qazandırmışdır. Zəngin təcrübəsindən istifadə edərək yeni xanəndələr nəslinin yetişdirilməsi üçün əlindən gələni əsirgəməyən Əlibaba Məmmədovun muğam ifaçılığı məktəbinin inkişaf etdirilməsində böyük xidmətləri var.

Bu əlamətdar gündə sevimli xanəndəmizə ən xoş arzularımı çatdırır, ona möhkəm cansağlığı və doğma və yaxınlarının əhatəsində firavan həyat arzulayıram”.

Bununla bağlı Daxili İşlər Naziri, general-polkovnik Vilayət Eyvazov əmr imzalayıb.Əmrə əsasən, Qəhrəman Qələndərov yaş həddi ilə əlaqədar təqaüdə göndərilib. Hələlik onun yerinə təyinat olmayıb.

Bakı şəhər Baş Polis İdarəsinin mətbuat xidmətinin rəisi, polis mayoru Elşad Hacıyev faktı təsdiqləyib.

 Azərbaycan prezidentinin eks-köməkçisi, politoloq Eldar Namazovun Axar.az-a müsahibəsini təqdim edirik:

– Azərbaycan və Ermənistan xarici işlər nazirləri arasında Cenevrədə 2 gün ərzində 11 saatlıq görüş baş tutdu. Bu, Zöhrab Mnatsakanyan vəzifəyə gətirildikdən sonra baş tutan ən uzunmüddətli görüş oldu. Sizcə, bağlı qapılar arxasında nə müzakirə edilir?

– Həmsədrlər dedilər ki, bu görüş 3 gün davam etdi. Çünki onların birinci gün həm Azərbaycan xarici işlər naziri, həm də Ermənistanın xarici işlər naziriylə təkbətək görüşləri oldu. İkinci və üçüncü gün artıq ümumi görüşlər baş tutub.

Həqiqətən də belə uzun çəkən danışıqlar prosesini biz xatırlamırıq. Təbii ki, burada problemin həlli ilə bağlı ya ciddi müzakirələr, ya da qarşıdurmalar olub. Qarşıdurma da əslində çox vaxt aparır. Elə hallar olur ki, bir gün danışırsan, amma heç bir ciddi müzakirə aparmırsan, çünki ortada ciddi ittihamlar var, gərgin müzakirələr gedir. Ola bilər ki, üçgünlük bir tədbirin xeyli hissəsi son dövrlərdə Ermənistan baş nazirinin Qarabağla bağlı səsləndirdiyi fikirlərə həsr edilsin. O bəyanatları eşidən adamlarda birmənalı olaraq fikir yaranır ki, bu haqda danışıqlar aparmağa heç ehtiyac yoxdur. Əgər Qarabağın ətrafında işğal olunmuş əraziləri erməni tərəfi qaytarmaq fikrində deyilsə, o zaman nə haqda danışmaq olar? O zaman müharibəyə hazırlaşıb hücum əmri gözləmək qalır. Ona görə də güman edirəm ki, bu mövzu – Ermənistan rəhbərinin son dövrlərdə verdiyi bəyanatlar və bu bəyanatların danışıqları faktiki olaraq mənasız etməsi ilə bağlı müzakirələr həmin danışıqların xeyli hissəsini təşkil edib.

– Yanvarın əvvəlində Məmmədyarov Ermənistan tərəfinin səsləndirdiyi bəyanatlar fonunda danışıqların səmərəsiz olduğunu söyləmişdi. Siz indi qarşıdurma deyirsiniz. Buna uyğun olaraq hazırda danışıqların mövcud formatının qorunması, yoxsa yeni formata keçilməsi ilə bağlı müzakirələr gedə bilərmi?

– Əminəm ki, həm Azərbaycan tərəfi, həm də ATƏT-in Minsk Qrupu nə danışıqların formatını, nə məzmununu dəyişmək fikrindədir. Bu, qəti şəkildə bildirilib. Ona görə də bu məsələlər müzakirə predmeti ola bilməz. Hər halda bu məsələni kimsə qaldırsa, buna cavab çox qısa olacaq. Bu mövzunun hansısa vaxt aparacağını güman etmirəm. Bir zamanlar Paşinyan bu məsələni qaldırsa da, həm Azərbaycandan, həm də həmsədrlərdən çox sərt cavab almışdı.

Burada diqqəti cəlb edən məqam var. Paşinyan deyib ki, biz Madrid prinsiplərini müzakirə etmirik. Eyni zamanda o, dəfələrlə qeyd edib ki, müzakirələrə keçməzdən əvvəl orada qaranlıq məqamlar var. Biz bunun nə demək olduğunun izahını tələb edirik. Paşinyan vaxtilə jurnalist olub, ona görə də onun söz oynatmaqla bağlı təcrübəsi böyükdür. Bu isə söz oynatmaqdan başqa bir şey deyil. Faktiki olaraq sənəd müzakirə olunur, Paşinyansa deyir ki, biz o sənədi müzakirə etmirik və sadəcə orada qeyri-müəyyən məqamların əvvəlcə bizə izah edilməsini istəyirik. Bu elə sənədi müzakirə etmək deməkdir.

– Nazirlərin görüşü ərəfəsində Paşinyan Qafanda Madrid prinsiplərinin detallarını açıqladı. Görüş ərəfəsində belə bir addım nəyə gərək idi?

– Daxili auditoriya üçün Paşinyan deyir ki, biz Madrid prinsiplərini müzakirə etmirik, amma həmsədrlərin, Azərbaycanın və Ermənistanın XİN rəhbərlərinin birgə bəyanatında deyilir ki, onlar Qarabağ probleminin həlli ilə bağlı prinsipləri və elementləri müzakirə edirlər. Bunun adını “Madrid prinsipləri” qoymaya da bilərsən, ancaq Madrid prinsipləri də məhz bu prinsip və elementlərdən ibarətdir. Artıq Ermənistan tərəfi onların hansısa birinə aydınlıq gətirilməsini istəyirsə, deməli, onlar Madrid prinsiplərini müzakirə edirlər.

Əslinə qalsa, Paşinyan daxili auditoriya üçün mesajlar verir. Bu mesajlar da çox maraqlıdır. Mən dəfələrlə demişəm ki, Paşinyanın dövründə Qarabağ problemi ilə bağlı hansısa irəliləyiş olacağına inanmıram. Hesab edirəm ki, bu hakimiyyət zəifdir və ona qarşı çox ciddi müqavimət var. Paşinyanı devirmək istəyənlər – Köçəryanla Sərkisyan Petrosyan kimi loyal deyil. Onların 20 il ərzində qurduqları böyük bir şəbəkə və milyardlarla dollarlıq administrativ resurları var. Paşinyan onların qorxusundan heç bir addım atmaz, heç bir kompromisə getməz. Amma Paşinyan vacib bir funksiyanı yerinə yetirdi. Onun Qafanda çıxışı, əslinə qalsa, Minsk Qrupunun həmsədrlərinin uzun illərdir həm Sərkisyanın, həm də Köçəryanın dövründə tələb etdiyi şərtlərdən biri idi. Həmsədrlər bu məsələlərin cəmiyyətə açılmasını, işğal olunmuş ərazilərin azad olunmasını xalqdan gizli müzakirə edilməməsini tələb edirdi. Onlar deyirdilər ki, məhz ona görə cəmiyyətiniz bir qarış torpaq qaytarılmamasına köklənir. Yəni açın, bunu cəmiyyət də müzakirə eləsin və cəmiyyətin içində də rəsmi danışıqlardakı proseslərə uyğun proses getsin. Bu tələb həm Köçəryanın, həm də Sərkisyanın dövründə irəli sürülsə də, buna əməl edilmirdi. Yalnız Ermənistan və Dağlıq Qarabağdakı qondarma, dırnaqarası respublikanın rəhbərliyi bilirdi ki, masanın üzərində nə var. Masanın üzərində Madrid prinsipləridir, həmin o prinsiplərə görə də Dağlıq Qarabağ ətrafındakı ərazilər azad olunmalı, ora azərbaycanlılar qayıtmalıdır. Bunu yalnız siyasi hakimiyyət bilir və cəmiyyətdən gizlədirdi.

İndi Paşinyan hamısını açdı. Sərkisyan və Köçəryanın erməni cəmiyyətindən gizlətdiklərini Paşinyan dedi. Düzdür, bunu bu formada açdı ki, məndən əvvəlkilər bunu müzakirə edib, siz bununla razısınızmı? Dağlıq Qarabağda qondarma seçkilər olacaq, orada guya prezident uğrunda mübarizə aparan namizədlərə müraciət etdi ki, siz bununla razısınız, ya yox? Əslinə qalsa, onun sayəsində Paşinyan bir güllə ilə bir neçə dovşan vurmaq istəyirdi.

– Necə yəni?

– Birincisi, Paşinyan həmsədrlərin tələbini yerinə yetirərək cəmiyyətə bildirdi ki, Madrid prinsipləri bundan ibarətdir və Sərkisyan da, Köçəryan da bu sənədi müzakirə edib. Təbii ki, 20 ildir başqa istiqamətdə köklənən cəmiyyətdə bu müəyyən bir şok yaratdı. Ancaq bundan sonra ortalığa başqa sənədlər də çıxacaq və məlum olacaq ki, Dağlıq Qarabağdan olan namizədlər bunu ilk dəfə Paşinyandan eşitməyiblər və əvvəldən bunu bilib susublar, danışıqları aparanları – Köçəryanı da, Sərkisyanı da dəstəkləyiblər. Qafanda çıxışdan sonra müəyyən maraqlı bir proses başladı. O prosesi Minsk Qrupu həmsədrləri çoxdan istəyir, tələb edirdi. Onlar başa düşürdülər ki, ilk addımda reaksiya mənfi ola bilər, ancaq sonra ağlı başında olan adamlar papağını qarşılarına qoyub fikirləşəcəklər. Petrosyan mərhələli plana razılıq vermişdi. Koçəryan və Sərkisyan isə 20 ildir bu məsələni müzakirə edirdi.

Nə Rusiya, nə ABŞ, nə beynəlxalq təşkilatlar bu konfliktin həllində mərhələli plandan başqa çıxış yolu görür. Bu proses artıq başladı, planlar açıldı və deyildi. Ona görə də mənim üçün Paşinyanın bu açıqlamasında mənfi tərəflərdən başqa müsbət tərəf də var. O da bundan ibarətdir ki, ilk dəfə olaraq erməni cəmiyyətinə bütün baş verən proses “İşğal olunmuş ərazilər qaytarılmalı, azərbaycanlılar öz doğma yurduna qayıtmalıdır” tezisi üzərində açıq şəkildə deyildi.

11 saatdan artıq davam edən danışıqların sonunda xarici işlər nazirlərinin də imzaladığı ümumi bir bəyanat oldu. Həmin bəyanatda prinsiplərin müzakirə olunması məsələsi qoyuldu. Yəqin erməni tərəfi həmin danışıqlarda belə mövzu ortaya qoyub ki, bizim atdığımız addımlar prosesə mane olmur, çünki biz erməni cəmiyyətinə danışıqların uzun illərdir gizlədilən nüanslarını açırıq və hər kəsə göstəririk.

– Paşinyanın Qafan çıxışını həm də onun Qarabağ məsələsi yükünü və məsuliyyətini sələflərinin üzərinə atmaq kimi dəyərləndirmək olarmı? Yəni Paşinyana Qarabağla bağlı təzyiqlər artacağı halda o, mövcud formatın ona sələflərindən miras qaldığını deyərək, situasiyadan öz xeyri üçün istifadə edə bilərmi?

– Artıq edir. Bayaq dediyim kimi, Paşinyan bir güllə ilə bir neçə dovşan vurmaq istəyir. Bunlardan biri siz dediyiniz məsələdir. Yəni Paşinyan deyir ki, məni nə günahlandırırsınız, sizin 20 ildir rəhbər dediklərinizin hamısı torpaqların Azərbaycana qaytarılması ilə bağlı müzakirələr aparıblar. İkincisi, yəqin o, beynəlxalq ictimaiyyətə bir mesaj da verir ki, 20 ildir Köçəryan və Sərkisyan bunları gizlədib, millətin başını başqa şeylərlə doldurub və indi də hamı qışqırır ki, bir qarış torpaq qaytarmarıq. Ona görə də mənə vaxt verin hakimiyyətimi gücləndirim, sonra ikinci mərhələyə keçim. Hər halda Paşinyan çalışır bir tərəfdən üzərinə gələn hücumları dəf etsin, bütün bu günahı Sərkisyan və Köçəryanın üstünə atsın. Bunu iki istiqamətdə edir. Daxildə onların boynuna qoyur ki, görürsünüz, onlar torpaqları qaytarmaq üçün danışıqlar aparırdılar, 20 ildir sizi aldadırdılar. Beynəlxalq aləmdə isə deyirlər ki, cəmiyyət torpaqların qaytarılmasını istəmir və bunun da günahı məndə yox, Sərkisyanla Köçəryandadır.

Paşinyanın əsas məqsədi vaxt qazanaraq öz hakimiyyətini gücləndirmək, Dağlıq Qarabağ separatçılarına özünə yaxın adamı rəhbər gətirməkdən ibarətdir. Bütün bunlara baxmayaraq, biz oturub gözləməməliyik ki, Paşinyan hakimiyyətini möhkəmləndirib, sonra da müsbət addımlar atsın. Hesab edirəm ki, torpaqlarımızı azad etmək üçün ikinci genişmiqyaslı hərbi əməliyyat keçirmək lazımdır. Bu, Aprel döyüşlərindən də genişmiqyaslı olmalıdır. Ola bilsin ki, bu, məsələni birdəfəlik həll edəcək və və o əməliyyatdan sonra Dağlıq Qarabağ adında problem qalmayacaq. Bu əməliyyatın nəticəsində o qədər ciddi uğur əldə etmək olar ki, gerisini diplomatik yolla həll etmək olar. Bütün hallarda genişmiqyaslı hərbi əməliyyat keçirmədən torpaqlarımızn azad olunmasına nail olmayacağıq.

– Nazirlərin görüşündən öncə Sərkisyana və Köçəryana yaxın mətbuat orqanları, eləcə də ekspertlər təşviqat aparır, Paşinyanın Qarabağı Azərbaycana qaytaracağını deyirdilər. Hətta görüşdən sonra Sərkisyanın partiyasına keçid edən Ermənistan Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin keçmiş rəhbəri David Şahnazaryan nazirlərin Şuşa məsələsini müzakirə etdiklərini dedi. Sanki Paşinyanın rəqibləri də Qarabağ üzərindən əks oyun qurublar…

– Mənim üçün sizin sualınıza dəqiq cavab vermək çətindir. Ona görə ki, bu bəyanatlarda, bu fikirlərdə siyasi təhlillə emosiyalar və şəxsi qərəz bir-birinə qarışır. Şahnazaryan kimi adam da Sərkisyanın partiyasından seçkiyə ikinci nömrə kimi getmişdir. Artıq rəsmi olaraq o, Paşinyanı devirmək istəyən həmin o siyasi qüvvənin siyahısındadır. Vaxtilə isə o, Petrosyana çox yaxın idi və mərhələli plana dəstək verirdi. Əvvəllər Rusiyanı çox ciddi tənqid edən və ABŞ-ın bu bölgədə mövqeyinin güclənməsi üçün çıxış edən şəxs Sərkisyanın mövqeyinə keçdi. İndi isə onun baxışları Moskvanın mövqeyi ilə tam üst-üstə düşür. Ona görə də bunu demək çətindir ki, bu bəyanatın hansı hissəsi real faktlara əsaslanır?

– Həmsədr ölkələrin mövqeyi ilk dəfədir üst-üstə düşür. Adətən bu birliyə Rusiya əngəl yaradır. Üstəlik, Fransa Prezidenti Emmanuel Makron Erməni Təşkilatları Koordinasiya Şurasında çıxışı zamanı Qarabağ konfliktinin yaz aylarında həll edəcəyinə ümid etdiyini deyir. ABŞ səfiri Erl Litzenberger isə nazirlərin görüşü zamanı Qarabağın Azərbaycanlı İcmasının sədri Tural Gəncəliyevlə görüşür. Sanki tərəflərin danışıqlara icmaları cəlb etmək və ya prosesi qabağa aparmaqla bağlı ortaq planı var.

– Burada açıq etiraf etmək lazımdır ki, Azərbaycanın maraqları ilə nə Ermənistanın, nə də Minsk Qrupunun həmsədrlərinin maraqları üst-üstə düşür. Ona görə ki, “bu konflikti həll etmək mümkün deyilsə, gəlin bunu donduraq” ideyası erməni tərəfindən irəli sürülüb və bunu demək olar ki, həmsədrlər qəbul etmişdi. 2016-cı ilə kimi Minsk Qrupunun həmsədrləri və onların arxasında olan ölkələr öz ekspertləri, KİV-ləri ilə beynəlxalq qurumlarda Dağlıq Qarabağ probleminin həllini dondurmaqdan yaxşı yol olmadığına dair fikir formalaşdırırdılar.

Birincisi, bu ifadənin özü düzgün deyil. Qarabağ məsələsi ilə bağlı ən azı üç dəfə arbitraj olub və tərəflər razılığa gəlməyiblər. Deməli, bu problemi həll edən üçüncü bir qurum olmalıdır və o öz qərarını çıxarmalıdır. Sovetlər dövründə bu, var idi və o, SSRİ-nin Ali Soveti idi. O, qərar çıxardı ki, Dağlıq Qarabağ Azərbaycanın tərkibində qalsın, amma ermənilər buna tabe olmadılar. Dünyada ən ali instansiya BMT-nin Təhlükəsizlik Şurası sayılır. Onun Azərbaycan torpaqlarının şərtsiz işğaldan azad olmasıyla bağlı dörd qətnaməsi var, amma ermənilər ona da tabe olmurlar. Təhlükəsizlik məsələləri ilə məşğul olan ən nüfuzlu ikinci bir qurum ATƏT-dir və o da 1996-cı ildə qərar verdi ki, Dağlıq Qarabağın həlli Azərbaycanın ərazi bütövlüyü çərçivəsində ermənilərə yüksək statusla muxtariyyət verilməkdən ibarətdir. Ermənilər veto hüququndan istifadə etdilər. O zaman ATƏT bəyanatla çıxış etdi ki, bir ölkədən başqa ATƏT ölkələrinin hamısı Azərbaycanın ərazi bütövlüyü çərçivəsində ermənilərə Dağlıq Qarabağda muxtariyyət verilməsinə tərəfdardır.

Bizi “niyə razılığa gəlmirsiniz?” deyə ittiham etmək yerinə, bizim indi görməyə çalışdığımız işi vaxtında gərək Sovetlər Birliyi, BMT və ya ATƏT görərdi. Yəni bizə deyirlər ki, sən haqlısan, amma get onlarla danış görək razılığa gələ bilirsənmi? Belə arbitraj, beynəlxalq hüquq olmur.

2016-cı ilə kimi artıq belə bir fikir formalaşmışdı, razılığa gələ bilmirlərsə, məsələni donduraq. Aprel döyüşlərinin əsas uğuru təkcə o iki yüksəkliyin azad oluması, ya da təkcə Azərbaycan ordusunun üstünlüyünü nümayiş etdirmək deyildi. Orada bizim üçün bir vacib məqam və uğur o oldu ki, biz bütün dünyaya problemi dondurmaq cəhdlərinin müharibəyə gətirib çıxaracağını, Azərbaycanın bununla barışmayacağını sübut etdik. Əgər kimsə bu məsələni dondurmaq istəyirsə, Azərbaycan buna razı deyil və o, güc tətbiq edib torpaqları özü azad edəcək.

Yəni, faktiki olaraq köhnə problemi dondurmaq ideyasını pərdələyib bizim qarşımıza qoyanda, biz qəti surətdə bunların hamısını rədd etməliyik, çünki 20 il kifayət qədər zamandır. Biz 25 ilə yaxın sülh prosesini gözlədik, edilən bütün təklifləri qəbul etdik, amma qarşı tərəf razı deyil və indi bəlli olur ki, nəinki Dağlıq Qarabağın statusu ilə bağlı, onlar heç ətraf rayonların da qaytarılmasına razı deyillər. Ona görə Azərbaycanı heç kim qınaya bilməz.

Diplomatiyamız bu məsələlərdə sərt və açıq olmalıdır. Addım-addım biz aparıcı dövlətlərə başa salmalıyıq ki, hər dövlətin öz maraqları var. Azərbaycan BMT-nin Təhlükəsizlik Şurasının daimi üzvü deyil, amma Azərbaycan müstəqil dövlətdir, onun da maraqları var və torpaqları zəbt olunub, eləcə də torpaqlarımızın zəbt olunması ilə bağlı BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələri var. Hər bir dövlətin borcu öz torpaqlarını və suverenliyi qorumaqdısa, Azərbaycanın da əsas borcu budur. Digər dövlətlərlə, bütün təşkilatlarla münasibətlərimizi bunun əsasında quracağımıza dair mövqeyimiz kifayət qədər sərt və aydın olmalıdır…

Trend bildirir ki, bunu Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev fevralın 3-də “Azərbaycan Respublikası regionlarının 2019-2023-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”nın icrasının birinci ilinin yekunlarına həsr olunan konfransda giriş nitqində deyib.

Prezident İlham Əliyev qeyd edib:

"Keçən il bir çox başqa hadisələr də baş vermişdir. İndi onların hamısını burada qeyd etmək mümkün deyil. Hesab edirəm ki, dediyim məsələlər və gətirdiyim rəqəmlər ölkəmizdə gedən proseslər haqqında kifayət qədər məlumat verir və bunlar bizim uğurlarımızdır. Biz bu uğurları deməliyik, onları təbliğ etməliyik, eyni zamanda, bu uğurlarla kifayətlənmək olmaz. Biz həmişə gərək həll olunmamış məsələlər ətrafında səylərimizi gücləndirək və bunu edirik. Ona görə bu ənənəvi konfransın əsas məqsədi görülmüş işlərə yekun vurmaq və il ərzində görüləcək işlərə təkan verməkdir. Ona görə də 2004-cü ildən başlayaraq biz bu yolla gedirik. 2004-cü ildə qəbul edilmiş birinci proqram tarixi hadisə idi. O vaxt o proqram mənim seçkiqabağı proqramımın tərkib hissəsi idi. O vaxt ilk dəfə prezident vəzifəsinə seçilən zaman vətəndaşlara demişdim ki, əgər mənə etimad göstərilərsə, o cümlədən regionların inkişafı ilə ciddi məşğul olacağam. Çünki bilirdim ki, Azərbaycanın regionlarında vəziyyət o qədər də yaxşı deyil. Bunun da əlbəttə ki, təbii səbəbləri var idi - infrastruktur köhnəlmişdi, demək olar ki, sıradan çıxmışdı, bir çox müəssisələr fəaliyyətini dayandırmışdı, kənd təsərrüfatında durğunluq yaşanırdı. Ona görə hesab edirdim ki, Regional İnkişaf Proqramı bizim üçün əsas təkanverici proqram olacaq. Eyni zamanda, Azərbaycan əhalisinin böyük əksəriyyəti bölgələrdə yaşayır, rayonlarda, kəndlərdə yaşayır. Onların yaşayışı yaxşılaşmalı idi. Ona görə bu proqramın qəbul edilməsi bir daha demək istəyirəm ki, tarixi hadisə idi. O vaxtdan bu günə qədər hər il biz proqramın icrasını müzakirə edirik. Dediyim kimi, üç proqram qəbul edildi və icra olundu, dördüncü proqram indi icra edilir.

Deyə bilərəm ki, 2003-cü ildən bu günə qədər bütövlükdə Azərbaycan iqtisadiyyatı 3,4 dəfə artmışdır. Bu, dünyada rekord göstəricidir. Bütün statistik məlumatlar araşdırıla bilər, inanmıram ki, buna bənzər artım tempi olsun. Bu 16 il ərzində sənaye istehsalı 2,7 dəfə, kənd təsərrüfatı 2 dəfə, xarici ticarət dövriyyəsi 6,4 dəfə, ixrac 7,6 dəfə, o cümlədən qeyri-neft ixracı 5,2 dəfə artmışdır. Bizim valyuta ehtiyatlarımız 27 dəfə artmışdır. 2003-cü ildə valyuta ehtiyatlarımız 1,8 milyard dollar idi, keçən ilin yekunlarına görə 51, indi isə 52 milyard dollara çatmışdır. Yəni, bu, özlüyündə böyük bir göstəricidir. Yoxsulluq təxminən 50 faizdən 4,8 faizə düşmüşdür. Bu da onu göstərir ki, neftdən əldə edilmiş gəlirlər düşünülmüş şəkildə və ədalətli bölünmüşdür. Biz bu gəlirlərdən istifadə edərək ölkəmizin bütün əsas infrastruktur problemlərinin böyük hissəsini həll etdik, eyni zamanda, vətəndaşların rifah halını yaxşılaşdırdıq. Son 16 ildə orta əməkhaqqı 11 dəfə, orta pensiya 8 dəfə artmışdır, 300 mindən çox məcburi köçkünə, 6700 şəhid ailəsinə evlər, mənzillər verilmişdir. Yəni, bu böyük sosial proqramlar böyük vəsait tələb edir. Təsəvvür edin, 300 min insan üçün evlər, mənzillər tikilib. Biz bu illər ərzində təxminən Sumqayıt, yaxud Gəncə boyda şəhər tikmişik. Bunu etmək üçün həm siyasi iradə, düşünülmüş siyasət, eyni zamanda, imkanlar olmalı idi.

İnfrastruktur layihələrinə gəldikdə, bu illər ərzində 33 elektrik stansiyası tikildi, onların generasiya gücü 3 min meqavatdır. Əgər bu stansiyalar tikilməsəydi, bu gün ölkəmizin yarısını qaranlıq bürüyərdi, biz elektrik enerjisini yenə də idxal edərdik və buna böyük pullar verərdik. Amma biz bu stansiyaları tikməklə, 3 min meqavat generasiya gücünü əldə etməklə bu gün elektrik enerjisini ixrac edirik. Keçən il bu ixracdan ölkəmizə təqribən 60-65 milyon dollar vəsait daxil olubdur.

2003-cü ildə Azərbaycanda qazlaşdırmanın səviyyəsi 51 faiz idi, rayonlarda ümumiyyətlə qaz yox idi. Hazırda bu rəqəm 96 faizə çatıbdır. Elə rayon yoxdur ki, orada qaz olmasın. Elə rayon yoxdur ki, orada qazlaşdırma təqribən 70 faizdən aşağı olsun. Rayonlarda 100 faiz, 95 faizdir. 16 min 700 kilometr avtomobil yolu tikilmişdir. Bizi bütün qonşu ölkələrlə müasir avtomobil magistralları birləşdirir. Yüzlərlə (bəlkə də mindən çox) kəndin yolu abadlaşdırılıb.

Meliorativ tədbirlər. İki böyük su anbarı - Taxtakörpü və Şəmkirçay tikilib. Bunlar olmasaydı, orada yerləşən rayonlarda su qıtlığı yaranacaqdı. Əgər Taxtakörpü su anbarı tikilməsəydi, keçən il Bakı şəhərini su ilə təmin etmək mümkün olmazdı. Çünki keçənilki quraqlıq bəlkə də tarixdə olmayıb. Biz məhz Taxtakörpüdə yığılan suları Ceyranbatana ötürməklə Bakını fasiləsiz su ilə təmin etdik. Bakıda heç kim hiss etmədi ki, belə ciddi quraqlıq olub.

Bütün bu işləri biz ona görə görürük ki, insanlar daha yaxşı yaşasınlar. Hər bir böyük layihənin arxasında düşünülmüş siyasət dayanır. Kəndlərdə su təminatını yaxşılaşdırmaq üçün bu illərdə 1500-dən çox artezian quyusu qazılmışdır və bu proses davam etdirilir. Yüzlərlə kənddə modul tipli sutəmizləyici qurğular quraşdırılmışdır. Ona görə bizim proqramımızın icrasında infrastruktur layihələri xüsusi yer tuturdu. Biz sosial təşəbbüslərlə paralel olaraq, bu layihələri həyata keçirməklə bugünkü reallığı əldə etdik".

Trend bildirir ki, bunu Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev fevralın 3-də “Azərbaycan Respublikası regionlarının 2019-2023-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”nın icrasının birinci ilinin yekunlarına həsr olunan konfransda giriş nitqində deyib.

Prezident qeyd edib:

"Bu gün biz Azərbaycan regionlarının dördüncü sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramının icrasının birinci ilinin yekunlarını müzakirə edəcəyik, bu il görüləcək işlər haqqında danışacağıq. Proqram bir il bundan əvvəl qəbul edildi. Dördüncü proqram əvvəlki dövrlərdə qəbul edilmiş proqramların məntiqi davamıdır. Üç proqram çərçivəsində böyük işlər görülmüşdür. Ancaq hələ də görüləsi işlər çoxdur. Hesab edirəm ki, dördüncü proqram çərçivəsində ölkə qarşısında duran əsas infrastruktur vəzifələri icra olunacaq və beləliklə, ölkəmizin gələcək inkişafı üçün daha gözəl imkanlar yaranacaqdır.

Keçən il ərzində proqramın icrası ilə bağlı bütün lazımi tədbirlər görülüb. Deyə bilərəm ki, proqram artıqlaması ilə icra edilib. Proqramda nəzərdə tutulmuş məsələlər həll olunub. Ancaq bəzi məsələlərdə müəyyən ləngimələr var. Ona görə bu məsələlərin həllinə xüsusi diqqət göstərilməlidir. Hesab edirəm ki, proqramın bu il icra ediləcək bütün tədbirləri həyatda öz əksini tapacaq.

Bütövlükdə keçən il ölkəmiz uğurla inkişaf edibdir. Azərbaycan inkişaf, sabitlik yolu ilə getmişdir. Dünyada gedən proseslər isə əlbəttə ki, bizi də narahat edir. Dünyada yeni münaqişə ocaqları, yeni gərginlik yerləri yaranır. Mövcud problemlər öz həllini tapmır, əksinə, yeni problemlər əlavə olunur. Demək olar ki, dünyanın bütün yerlərində - Avropada, Afrikada, Asiyada, Latın Amerikasında, bizim bölgəmizdə, postsovet məkanında müəyyən gərginlik müşahidə olunur. Bəzi hallarda bu gərginlik daha şiddətli formalar alır. Ancaq Azərbaycan uzun illər ərzində sabitlik yolu ilə gedir. Ölkəmizdə mövcud olan sabitlik Azərbaycan xalqının iradəsi ilə təmin edilir. Bizim apardığımız siyasət xalq tərəfindən dəstəklənir. Siyasət konkret işlərlə ölçülür. Bizim siyasətimizin təməlində konkret işlər, real inkişaf, söz yox, əməl dayanır və verilən hər bir söz həyatda öz əksini tapır. Ona görə də xalq tərəfindən bizə göstərilən etimad yüksək səviyyədədir və sabitliyin, əmin-amanlığın əsas şərtləri məhz budur.

Hesab edirəm ki, keçən il iqtisadi sahədə yaxşı nəticələr əldə edilib. Azərbaycan indi iqtisadi inkişaf, ciddi islahatlar yolundadır. İslahatlar cəmiyyət tərəfindən yüksək qiymətləndirilir. Çünki bu islahatlar insanların həyat səviyyəsini yaxşılaşdırır, ölkəmizin iqtisadiyyatını sürətləndirir, ölkəmizdə mövcud olan xoşagəlməz problemlərin həllində isə çox önəmli rol oynayır. Adətən çox köklü iqtisadi və siyasi islahatlar böyük problemlər də gətirir. Yəni, bu islahatlar bəzi hallarda, daha doğrusu, bir çox hallarda insanların həyat tərzinə mənfi təsir göstərir. Azərbaycanda isə islahatlar ardıcıl şəkildə aparılır. Bu, düşünülmüş siyasətdir. Sadəcə olaraq, biz indi islahatların yeni mərhələsinə qədəm qoymuşuq. Ona görə həm iqtisadi sahədə, həm siyasi sahədə aparılan islahatlar xalqımızın, dövlətimizin maraqlarına xidmət edir. Eyni zamanda, çox ciddi struktur və kadr islahatları aparılmışdır.

Bütün bunlar bir daha onu göstərir ki, bizim siyasətimizdə əsas məqsəd dövlətimizin möhkəmlənməsi, xalqımızın daha yaxşı yaşaması, sabitliyin təmin edilməsidir. Biz bütün bu məqsədlərə çatırıq. Keçən il əldə edilmiş iqtisadi və sosial nailiyyətlər bunu bir daha təsdiqləyir. İqtisadiyyatımız 2,2 faiz artmışdır. Hesab edirəm ki, bu, yaxşı nəticədir. Neftin qiyməti sabitdir, ancaq Azərbaycanda neft hasilatı bir qədər aşağı düşüb. Ümumi daxili məhsulun 2,2 faiz artması, hesab edirəm ki, yaxşı nəticədir. Xüsusilə nəzərə alsaq ki, qeyri-neft sektorunda artım 3,5 faizdir. Sənaye istehsalı 1,5 faiz artıb. Bunun da səbəbi məhz neftin hasilatı ilə bağlıdır. Ancaq bizim əsas prioritetimiz olan qeyri-neft sektoru 14 faizdən çox artıb. Burada, əlbəttə ki, keçən il istismara verilmiş nəhəng sənaye müəssisələrinin fəaliyyətə başlaması, eyni zamanda, kiçik və orta sahibkarlığın inkişafı, biznes mühitinin yaxşılaşdırılması xüsusi rol oynayıb. Biznes mühitinin yaxşılaşdırılmasını Dünya Bankı da qeyd edir. “Doing Business” hesabatında Azərbaycan keçən il 20 ən islahatçı ölkə sırasına daxil edilibdir. Əlbəttə ki, bütün biznes qurumları bunu görür, hiss edirlər. Vergi və gömrük inzibatçılığı, biznes dairələrinə göstərilən dövlət dəstəyi, əlbəttə ki, qeyri-neft sənayesində də özünü büruzə verir".

"Ölkə.Az" xəbər verir ki, bu sözləri Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev “Azərbaycan Respublikası regionlarının 2019-2023-cü illərdə sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı”nın icrasının birinci ilinin yekunlarına həsr olunan konfransında çıxışında deyib. 

Dövlət başçısı bildirib ki, buna son qoyulmalıdır və Nazirlər Kabineti buna nəzarət etməlidir:

"Xüsusi müşavirə keçirilsin ki, bu məsələlər müzakirə olunsun və əgər belə hallara yol verilirsə, o sahibkar cəzalandırılacaq. İşçilərə də müraciət edirəm. Siz də əmək müqaviləsi olmadan işləməyin. Mən bilirəm ki, bəzi hallarda sizi məcbur edirlər. Amma bilin ki, əgər əmək müqaviləsi olmasa, sabah pensiya, tibbi sığorta ala bilməyəcəksiniz.

Ona görə sahibkarlar vergisini ödəməli, bütün qanuni tələblərə riayət etməli və məsuliyyətli olmalıdırlar. İmkanlı sahibkarlar, əlbəttə ki, öz sosial məsuliyyətini də dərk etməlidirlər. Eyni zamanda, əsassız olaraq işçiləri ixtisar etməməlidirlər. Çünki ixtisar edilən hər bir iş yeri bir ailəni çörəksiz qoyur. Buna getmək olmaz".