 |
 |
Bütün ömrünü xalqa təmənnasız xidmətə həsr edərək, milli maraqları daim hər şeydən üstün tutan ulu öndər Heydər Əliyev Azərbaycan dövlətçiliyinin dönməzliyini və əbədiliyini təmin etdi.
İkinci dünya müharibəsində faşizm üzərində Qələbədən 85 il keçir.
Məşhur MəmmədovMilli Məclisin deputatı
Şuşanın Azərbaycanın tarixində xüsusi yeri var.
Ona görə də Şuşada Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş “Böyük Avrasiya geosiyasətinin formalaşması: keçmişdən bu günə və gələcəyə” mövzusunda dördüncü beynəlxalq konfransın keçirilməsi mühüm hadisədir. Hazırda bütün qüvvələr səfərbər edilib, Şuşa yenidən qurulur.
Ötən il cənab Prezident İlham Əliyevin imzaladığı fərmanla “Şuşa İli” elan edilmişdir. Bu şəhərin Qarabağ xanı Pənahəli xan tərəfindən yaradılmasının 270-ci il dönümü idi. Şuşa həmişə Azərbaycan şəhəri olub. Yalnız işğal dövründə iyirmi səkkiz ildən artıq müddət ərzində Şuşa əcnəbi hökmranlıq altında qalsa da, Şuşa heç vaxt ermənilər üçün doğma şəhər olmamışdı.
Cənab İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, biz Azərbaycanda uzun illər əvvəl dərk etdik ki, bizə heç kim kömək etməyəcək. Bizim beynəlxalq hüququn üstünlük qazanacağı ilə bağlı bütün illüziyalarımız yoxa çıxdı. Biz dərk etdik ki, əgər güclü Ordumuz olmasa, gənc nəsli təkcə torpaqları uğrunda deyil, həm də öz şərəfləri uğrunda mübarizə aparmaları üçün hazırlamasaq, həmişə işğal altında olacağıq.
Şuşa Azərbaycanda hakimiyyətdə olan və ya hakimiyyətə gəlməyə çalışan bir çoxlarının xəyanəti nəticəsində işğal olunmuşdu. Ona görə də Şuşanın azad edilməsi həqiqətən də bizim qürurumuzun nümayişidir.
Ulu Öndər Heydər Əliyevin ən böyük arzusu Şuşanı azad görmək idi və Ali Baş Komandan İlham Əliyev müzəffər ordusu ilə, arxasında yumruq kimi birləşən xalqın iradəsi ilə Ulu Öndərin arzusunu gerçəkləşdirdi. Azərbaycan xalqı bununla fəxr edir, bütün azərbaycanlılar buna sevinir.
Vətən müharibəsində qələbəmizin simvoluna çevrilən Şuşa Bəyannaməsinin imzalanması tarixi hadisə idi. Şuşa Bəyannaməsi Türkiyə və Azərbaycanı rəsmi olaraq müttəfiq elan edib.
Azərbaycan və Türkiyə nəinki müttəfiqlik formatını qoruyub saxlayacaq, hətta onu gücləndirəcəkdirlər. Çünki yeni geosiyasi reallıqda bu, artıq regional sabitliyin və təhlükəsizliyin mühüm amilinə çevrilib.
Azərbaycan təkcə Türkiyə ilə yox, Türk Dövlətləri Təşkilatının bütün fəaliyyəti dövründə fəal olub. Təsadüfi deyil ki, təşkilatın yaradılması haqqında bəyannamə 10 ildən artıq bundan əvvəl Naxçıvanda qəbul edilib. Təşkilatın adının dəyişdirilməsi onun, sadəcə, necə adlandırılması məsələsi deyil. Burada mahiyyətdən söhbət gedir. Təşkilatı daha vacib beynəlxalq oyunçuya çevirə bilsək hər kəs bundan faydalanar. Təşkilat qlobal güc mərkəzlərindən biri ola bilər və olmalıdır.
Xoş təsadüfdür ki, Şuşa İlinin arxasıyca cari il Ulu Öndərin yüzillik yubileyi ilə əlaqədar olaraq “Heydər Əliyev İli” elan edilib. İl ərzində müstəqil Azərbaycanın qurucusunun xatirəsinə ehtiram əlaməti olaraq və eyni zamanda, daxili siyasətimizin vacib məsələlərinə, regional inkişaf proseslərinə və beynəlxalq məsələlər nəzərə alınaraq Azərbaycanda və xaricdə çoxsaylı tədbirlər, konfranslar təşkil olunur.
Ulu Öndər Heydər Əliyev həmişə Azərbaycan xalqının maraqlarını qoruyan bir şəxs olub və bunu zamana, siyasi vəziyyətə baxmayaraq cəsarətlə ölkəyə rəhbərlik etdiyi bütün dövrlərdə fəaliyyəti ilə sübut edib. Sovet Azərbaycanı dönəmində 10 ildən artıq müddətdə ölkə rəhbəri olanda və hətta ideoloji əngəllər çərçivəsində o, Azərbaycan xalqının maraqlarını qoruyurdu və milli kimliyimizi saxlaya bilməyimiz üçün əlindən gələni etməyə çalışırdı. Yetmişinci illərdə və səksəninci illərin əvvəlində Ulu Öndər tərəfindən atılmış bir çox addıma nəzər salsaq görərik ki, onlar Azərbaycanın müstəqilliyinə hədəflənmişdir.
Ulu Öndər Heydər Əliyev Azərbaycana rəhbərlik etdiyi dövrlərdə qonşu dövlətlərlə normal münasibətə, iqtisadi əlaqələrə önəm vermişdir. Uzaqgörən, müdrik suyasətçimiz çox yaxşı bilirdi ki, xarici investorların ölkəyə cəzbi üçün əsas meyar sabitlikdir. Məhz Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə qonşu dövlət Gürcüstanın sabiq Prezidenti Eduard Şevardnadze ölkələrimiz arasında güclü tərəfdaşlığın və əməkdaşlığın bünövrəsini qoydular. Onlar sovet dönəmində də Azərbaycana və Gürcüstana rəhbərlik edirdilər. Əslində, onlar Gürcüstanla Azərbaycan arasında bugünkü tərəfdaşlığın formatının əsasını qoydular. Təbii ki, bu, Bakı-Supsa boru kəməri ilə başladı. 1990-cı illərin sonunda Prezident Şevardnadze və Prezident Əliyevin iştirakı ilə Supsada məlum açılış mərasimi oldu. Gürcüstan və Azərbaycan arasında daşımalar, enerji və bir çox digər sahələrdə qarşılıqlı əlaqə və tərəfdaşlıq enerji və daşımalar təhlükəsizliyinin vacib meyarıdır. Ölkələrimiz Avropadakı tərəfdaşlarımızla münasibətdə və regionda daha güclü ola bilər.
Hazırda Azərbaycan Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolunun uzadılmasına əlavə vəsaitlər ayırır. Gürcüstan ərazisində ötürmə qabiliyyətinin 5 milyon tona qədər artırılmasına ölkəmiz təxminən 140 milyon dollar ayırdı. Biz böyük potensialı ciddi şəkildə görürük və qiymətləndiririk, çünki Orta Dəhlizlə Xəzər vasitəsilə Gürcüstanın dəniz limanlarına, sonra isə Türkiyəyə böyük yük axınını öncədən görə bilirik.
Prezident İlham Əliyevin cari ilin 3 may tarixində Şuşada Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş “Böyük Avrasiya geosiyasətinin formalaşması: keçmişdən bu günə və gələcəyə” mövzusunda dördüncü beynəlxalq konfransda çıxışında qeyd etdiyi kimi, Qafqazda ayırıcı xətlər, inzibati sərhədlər, dövlət sərhədləri olsa da belə, Qafqaz vahid bir orqanizmdir. Azərbaycan və Rusiya arasında münasibətlərdə Azərbaycanla Şimali Qafqaz respublikaları arasında kommunikasiyalar həmişə vacib amil rolunu oynayıb. Bunu həm Moskvada, həm də Bakıda yaxşı başa düşürlər və çoxsaylı yüksək səviyyəli təmaslarda həmişə Şimali Qafqazda və Cənubi Qafqazda, xüsusilə Azərbaycanda sabitlik və sülhün vacibliyi qeyd olunur.
Azərbaycan bütün ölkələrin ərazi bütövlüyünü dəstəkləyir. İstənilən ölkənin, xüsusilə qonşu ölkənin parçalanması, potensial təhlükə törədə bilər.
Mayın 5-də Sumqayıt Dövlət Universitetinin Böyük Akt Zalında “Heydər Əliyev İli” çərçivəsində Sumqayıt Dövlət Universiteti və Azərbaycan Milli Konservatoriyasının nəzdində Sumqayıt Musiqi Kollecinin birgə təşkilatçılığı ilə Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 100 illik yubileyinə həsr olunmuş konsert proqramı keçirildi.Tədbirdə SDU-nun rəhbərliyi, professor-müəllim və tələbə heyəti ilə yanaşı Sumqayıt Musiqi Kollecinin nümayəndələri iştirak etdilər.
Konsert proqramı Ulu Öndər Heydər Əliyevin mənalı həyat yolundan bəhs edən videoçarxın nümayiş olunması ilə başladı.
Sonra Sumqayıt Dövlət Universitetinin Klub müdiri Xalidə Quliyevanın ifasında şair Ramiz Duyğunun müəllifi olduğu “Ulu Öndər” şeiri təqdim edildi.
Daha sonra Üzeyir Hacıbəyli, Fikrət Əmirov, Oqtay Rəcəbov, Sərdar Fərəcov, Rauf Məmmədov kimi bəstəkarların əsərləri və musiqisi Sevil Əliyevaya məxsus “Ana” mahnısı Sumqayıt Dövlət Universitetinin və Azərbaycan Milli Konservatoriyasının nəzdində Sumqayıt Musiqi Kollecinin tələbələrinin ifalarında təqdim olundu.
Sumqayıt Musiqi Kollecinin kamera orkestri və xalq çalğı alətləri ansamblının Bədii rəhbərləri Kamran Teymurov, Könül Bəkirova və Şəms Əliyeva, Dirijor Respublikanın Əməkdar müəllimi Firəngiz Xəlilova, Kollecin müəllimləri Aşıq Elçin Rəşid oğlu, Ayşə Əmrahova, Sumqayıt Musiqi Kollecinin və Sumqayıt Dövlət Universitetinin istedadlı tələbələri Rəvan Alməmmədli, Səkinə Qasımova, Kənan Əhmədzadə, Televiziya Muğam Müsabiqəsinin laureatı Sədəf Budaqova Ümummilli Liderimizə həsr olunan mahnı və simfoniya əsərləri ilə bərabər, Vətən, qəhrəmanlıqla bağlı nəğmələr təqdim etdilər.
Sonda Sumqayıt Dövlət Universitetinin rektoru, professor Elxan Hüseynov və Sumqayıt Musiqi Kollecinin direktoru, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Səbinə Mehdiyeva iştirakçıları salamladı və tələbələrin uğurlu çıxışlarını yüksək dəyərləndirdilər. Qeyd etdilər ki, tariximizə qızıl hərflərlə həkk olunmuş müstəqil Azərbaycan Heydər Əliyevin şah əsəridir. Şübhə yoxdur ki, xalqımız onun müəllifini özünün tarixində və qəlbində əbədi yaşadacaq, Azərbaycan və Heydər Əliyevin adı əsrlər boyu bütün dünyada qoşa səslənəcəkdir.
Azərbaycan xalqı Ulu Öndərin siyasi kursunu davam etdirməklə möhtərəm Prezidentimiz cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə bundan sonra da öz tarixinin yeni, şanlı səhifələrini yazacaq, daha yüksək zirvələr fəth edəcəkdir.
Tədbirdə qeyd olundu ki, Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 100 illiyi münasibətilə Sumqayıt Dövlət Universitetində silsilə tədbirlər davam etdiriləcəkdir.
Tarix sübut edib ki, şəxsiyyətlərin gücü, ağlı, cəsarəti, siyasi iradəsi və müdrikliyi mənsub olduğu xalqın, onun yaratdığı dövlətin həyatında əhəmiyyətli rola malikdir. Azərbaycan xalqının tarixində taleyüklü məsələlərin həllində müstəsna
xidmətləri olan tarixi şəxsiyyətlər içərisində Azərbaycan xalqının Ümummilli Lideri adını
qazanmış görkəmli dövlət xadimi, dünya miqyaslı siyasətçi, parlaq şəxsiyyət Heydər
Əliyevin xüsusi rolu var.Müasir Azərbaycan dövlətinin qurtuluş və inkişaf dövrü
xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır. Ulu Öndər ölkəmizə
rəhbərlik etdiyi bütün dövrlərdə Azərbaycanın hərtərəfli inkişafına, qüdrətlənməsinə öz
töhfəsini verərək, onun gələcəyinin inkişaf strategiyasını müəyyən edib.Müstəqil
dövlətimizin memarı və qurucusu olan ulu öndər Heydər Əliyev həm də qüdrətli
Azərbaycan Ordusunun yaradıcısıdır. Müstəqillik illərində ordu quruculuğu prosesinin
dövrün çağırışlarına müvafiq olaraq ardıcıllıqla həyata keçirilməsi Azərbaycanın hərbi
qüdrətinin artırılması işinə mühüm töhfələr vermişdir.Qarşısına qoyulan hər hansı
tapşırığı yüksək səviyyədə yerinə yetirmək iqtidarına malik olan Azərbaycan Silahlı
Qüvvələri bu gün NATO standartlarına cavab verən səviyyədədir. Ulu öndər Heydər
Əliyevin 1969-cu ildə hakimiyyətə gəlişindən sonra müstəsna xidmətləri sayəsində
ölkəmizdə hərbi kadrların hazırlanması prosesi geniş vüsət almışdır. Tarixə nəzər
salsaq görərik ki, Ulu Öndər hələ sovet dövründə Azərbaycana rəhbərlik etdiyi illərdə
böyük uzaqgörənliklə gələcəyi düşünür, milli zabit kadrların yetişdirilməsinə çalışırdı.
1971-ci il iyunun 20-də Cəmşid Naxçıvanski adına ixtisaslaşdırılmış hərbi məktəbin
yaradılmasına nail olundu. Heydər Əliyev azərbaycanlı gəncləri həmçinin SSRİ-nin
qabaqcıl hərbi məktəblərinə təhsil almağa göndərirdi. Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin
formalaşmasında Cəmşid Naxçıvanski adına Hərbi Liseyin yetişdirdiyi milli zabit
kadrlarımızın müstəsna rolu olub.Həmin dövrdə bir-birinin ardınca Moskvadan Bakıya
göndərilən komissiyalar Azərbaycanda belə bir hərbi məktəbə ehtiyac olmadığını
əsaslandırmağa çalışsalar da, Ümummilli Liderin mahir diplomatiyası və uzaqgörən
siyasəti bu cəhdlərin qarşısını almış, həmin məktəbin fəaliyyəti Azərbaycanda hərb
sənətinə marağın güclənməsinə, azərbaycanlı zabit kadrların hazırlanmasına gətirib
çıxarmışdır.
Ümummilli lider Heydər Əliyevin ikinci dəfə hakimiyyətə qayıdışından sonra da
apardığı məqsədyönlü və qətiyyətli siyasət nəticəsində Milli Ordu formalaşdırıldı,
Azərbaycanın nizami Silahlı Qüvvələrinin yaradılması ilə bağlı təxirəsalınmaz tədbirlər
görüldü, orduda kütləvi fərarilik hallarına son qoyuldu, hərbi intizam möhkəmləndirildi.
1994-cü il mayın 12-də atəşkəs haqda müqavilə imzalandıqdan sonra Azərbaycanda
ordu quruculuğu daha da sürətləndi, həyata keçirilən siyasət nəticəsində Silahlı
Qüvvələrin maddi-texniki təminatının yaxşılaşdırılmasına, şəxsi heyətin mənəvi-psixoloji
hazırlığının artırılmasına, döyüş ruhunun yüksəldilməsinə diqqət artırıldı. Ordu
quruculuğu işinə böyük önəm verən ulu öndər Heydər Əliyevin 1998-ci il 22 may tarixli
Fərmanına əsasən, 26 iyun Silahlı Qüvvələr Günü elan olundu. Ulu Öndər hərbi təhsil
sisteminin daha da inkişaf etdirilməsi məqsədilə 1999-cu il fevralın 20-də Hərbi
Akademiyanın yaradılması haqqında Fərman imzaladı. Akademiyanın təsis olunması
hərbi sahədə milli kadr ehtiyatının formalaşması prosesinin keyfiyyət etibarilə yeni
inkişaf mərhələsi idi. 2001-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələri üçün
kadr hazırlığının təkmilləşdirilməsinin təmin edilməsi məqsədilə Müdafiə Nazirliyi
sistemində fəaliyyət göstərən məktəblər Azərbaycan Ali Hərbi Məktəbi, Azərbaycan
Hərbi-Dənizçilik Məktəbi və Azərbaycan Ali Hərbi Təyyarəçilik Məktəbi adlandırıldı.
Azərbaycanın NATO ilə sıx və səmərəli əməkdaşlığı ordu quruculuğu prosesinin
təkmilləşdirilməsinə, Silahlı Qüvvələrimizin modernləşdirilməsinə, müasir standartlara
uyğunlaşdırılmasına səbəb oldu.
Ulu Öndərin ordu quruculuğu siyasətini uğurla davam etdirən Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı İlham Əliyevin müasir
ordu quruculuğu istiqamətində uzaqgörənliklə qəbul etdiyi qərarlar, atdığı qətiyyətli
addımlar, həyata keçirdiyi kompleks tədbirlər Azərbaycan Ordusunun cəmi bir neçə il
ərzində dünyanın ən qüdrətli orduları sırasında yer almasını təmin etdi. Prezident,
Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Silahlı Qüvvələri
2020-ci il Vətən müharibəsində qazandığı parlaq Qələbə ilə ölkəmizin tarixinin ən şanlı
səhifəsini yazdı. Azərbaycan öz ərazi bütövlüyünü bərpa etməklə tarixi ədaləti bərpa
etdi. Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə güclü dövlət quruculuğu strategiyasının
uğurla reallaşdırılması, güclü iqtisadi potensialın və böyük maliyyə imkanlarının
yaradılması sayəsində bu gün Azərbaycan Ordusunun döyüş potensialı getdikcə
gücləndirilir, bununla yanaşı, ölkəmizdə işğaldan azad edilmiş ərazilərdə misli
görünməmiş bərpa quruculuq işləri görülür, bütövlükdə bütün sahələrin inkişafı
istiqamətində irimiqyaslı layihələr həyata keçirilir.
Arzu Daşpoladova,
Salyan şəhər 7 saylı məktəb-liseyin direktoru, YAP fəalı
Məlum olduğu kimi, ötən əsrin 90-cı illərinin əvvəllərində ölkəmizdə baş verən
hadisələr gərginliyi, strateji baxımdan əhəmiyyəti ilə əvvəlki dövrlərin bir neçə onilliyinə
bərabər idi.Doğma xalqını milli-siyasi fəlakət burulğanından xilas etmək üçün 1990-cı
ilin iyulunda Azərbaycana qayıdan ulu öndər Heydər Əliyev ilk əvvəl Bakıya, sonra isə
Naxçıvana gələrək Qurtuluş mübarizəsini davam etdirmişdir.
Azərbaycanın müstəqilliyinin ilk illərində hakimiyyətdə olan qüvvələr nə
Azərbaycan dövlətçiliyini, nə də onun ayrılmaz parçası olan Naxçıvanı qorumaq
iqtidarında idilər.Prezident İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, ölkə tamamilə idarəolunmaz
vəziyyətdə idi. Köhnə partnomenklatura demək olar ki, tamamilə iflic vəziyyətə
düşmüşdü, hakimiyyətə qanunsuz yollarla gəlmiş AXC-Müsavat cütlüyü ölkəni talayırdı,
dağıdırdı, müharibə gedə-gedə Ermənistana benzin satırdı.O vaxtkı bacarıqsız iqtidar
mənsubları blokadada olan Naxçıvana kömək göstərmək əvəzinə Heydər Əliyevə qarşı
mübarizəyə başlamışdılar. 1992-ci ilin oktyabrında Heydər Əliyevə qarşı qəsd həyata
keçirməyə, onu Naxçıvan rəhbərliyindən devirməyə cəhd də etdilər. Lakin bu cəhdlər
uğursuzluğa məhkum idi. Həmin ağır şəraitdə Heydər Əliyev böyük dövlət adamı,
qətiyyətli və iradəli siyasətçi olduğunu sübut etdi
Azərbaycanda qeyri-sabit, qarşıdurmanın ifrat həddə çatmış olduğu, müstəqilliyini
itirmək təhlükəsi ilə üzləşdiyi bir dövrdə xalqın xahişi və təkidi ilə ümummilli liderin
hakimiyyətə yenidən qayıdışı müstəqilliyimizin real təhlükədən xilas olması üçün zəruri
şəraiti təmin etdi, onun dönməzliyini, əbədiliyini şərtləndirdi. Müstəqilliyimizin əbədiliyinin
təmin olunmasının, milli dövlətçiliyimizin qurulmasının təməli 1993- cü ilin iyunundan
başlayır. Həmin tarix“15 İyun - Milli Qurtuluş Günü” müstəqillik tariximizin əbədiləşən
günüdür. Ölkə daxili siyasi böhrandan qurtuldu. Belə ki, ümummilli liderin dövlətçilik
təcrübəsi, düzgün seçim strategiyası və bunun fonunda atdığı zəruri addımlar sayəsində
ölkədə hökm sürən dağıdıcı proseslər mərhələli şəkildə aradan qaldırıldı.
Müstəqilliyin və suverenliyin göz bəbəyi kimi qorunmasını öz siyasətinin ana xətti
olduğunu bəyan edən və onu praktik fəaliyyətində reallaşdıran Heydər Əliyev
Azərbaycanın müstəqilliyinin qüdrətli təminatı missiyasını uğurla həyata keçirdi, milli
ordunun formalaşması, nizami silahlı qüvvələrin yaradılması, torpaqlarımızın müdafiəsi
ilə bağlı ciddi addımlar atdı. Ölkəmizdə müstəqil dövlət təsisatları yaradıldı, demokratik
prinsiplər bərqərar oldu, Azərbaycan dövlətinin xarici siyasəti, dünyanın aparıcı
dövlətləri və beynəlxalq təşkilatları ilə əlaqələri milli maraqlara və uzaqgörən siyasi
perspektivlərə əsaslanan xətlə inkişaf etməyə başladı.
Geosiyasi maraqların toqquşduğu bir dövrdə Heydər Əliyev dünyanın diqqətini
yenidən Azərbaycana yönəltdi. 1994-cü ilin sentyabrında Xəzərin Azərbaycan
sektorundakı neft yataqlarının işlənməsinə dair imzalanan "Əsrin müqaviləsi" dünya
əhəmiyyətli mühüm iqtisadi çəkisi olan layihə olmaqla yanaşı, Azərbaycanın beynəlxalq
mövqelərini möhkəmləndirdi və ölkəmizin müttəfiqlərinin sayını artırdı. "Əsrin
müqaviləsi"nin imzalanması, imzalanan digər müqavilələr, onların gerçəkləşdirilməsi
Heydər Əliyev tərəfindən işlənib hazırlanmış və müstəqil Azərbaycanın iqtisadi inkişaf
konsepsiyasını təşkil edən neft strategiyasının həyata keçirilməsinin parlaq təzahürüdür.
Ulu öndər Heydər Əliyev siyasətinin gücü onun milli maraqlara əsaslanmasındadır.
Dövlət və cəmiyyət həyatının elə bir sahəsi, elə bir problemi olmadı ki, onun diqqətindən
kənarda qalsın. Ulu Öndər cəmiyyət həyatının bütün sahələrinə dərindən nüfuz edərək,
mühüm qərarlar qəbul edir, onların icrasına nail olurdu.Heydər Əliyevin ölkəyə rəhbərlik
etdiyi 10 il Azərbaycanın ən yeni tarixinə sosial-iqtisadi yüksəliş dövrü kimi yazıldı. Bu
dövr ərzində Heydər Əliyev ölkəmizi təhlükə və çətinliklərdən qurtararaq sabit inkişaf
yoluna çıxardı. Bu illər ərzində ictimai-siyasi sabitlik təmin olundu, iqtisadi inkişafa geniş
meydan açıldı, ölkəyə xarici sərmayələr cəlb edildi, dövlət idarəçiliyi mexanizmi yenidən
yaradıldı, genişmiqyaslı siyasi, hüquqi, iqtisadi, sosial və mədəni islahatlar həyata
keçirildi, ölkə iqtisadiyyatının dinamik inkişafı təmin edildi.
Ümummilli lider Heydər Əliyevin müdrikliyi və siyasi uzaqgörənliyinin zirvəsi onun
özündən sonra siyasi kursunu hamıdan yaxşı davam etdirərək, Azərbaycanın
müstəqilliyini hamıdan yaxşı qoruya biləcək, dövlətimizin inkişafını hamıdan yaxşı təmin
edəcək yeni dövrün liderini - İlham Əliyevi yetişdirməsi olmuşdur.
Bu gün ölkəmiz öz müstəqillik tarixinin ən şərəfli dövrünü yaşayır. Prezident İlham
Əliyevin rəhbərliyi ilə siyasi, iqtisadi və sosial baxımdan Azərbaycan dünyaya yeni
inkişaf modelini təqdim edib. Dövlətimizin başçısının yürütdüyü siyasətin başlıca
məqsədi, atdığı bütün addımlar müstəqil Azərbaycanın daha da möhkəmlənməsi, güclü
iqtisadi potensialın yaradılması, siyasi islahatların dərinləşməsi və Azərbaycan xalqının
təhlükəsiz şəraitdə, rifah içində yaşamasına yönəlib.
Qüdrətli və güclü dövlətə çevrilən Azərbaycan bütövlükdə Cənubi Qafqazın lideri
və dünyanın ən sürətli inkişaf tempinə malik ölkəsi olmuşdur. Dünya müstəqil
Azərbaycanın gücünü, qüdrətini Azərbaycan Prezidenti, Müzəffər Ali Baş Komandan
İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə rəşadətli Ordumuzun 44 gün ərzində işğal altındakı
ərazilərimizin qaytarılması ilə nəticələnən Vətən müharibəsində aydıngördü. Prezident
İlham Əliyev müqəddəs bir vəzifəni - Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü bərpa edərək
adını tarixə qızıl hərflərlə yazdı. Zəfər Paradı Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin
rəhbərliyi ilə rəşadətli Azərbaycan Ordusunun, dövlətinin gücünün göstəricisi, xalqın
çoxdan arzuladığı tarixi bir hadisənin təsdiqi oldu. Azərbaycanın sarsılmaz,
məğlubedilməz bir ölkə olduğunu bütün dünyaya sübut etdi. Bu müqəddəs yolun, bu
şərəfli missiyanın bünövrəsi 15 İyun-Milli Qurtuluş Günündən başlamışdır.
Möhtərəm Prezidentimiz cənab İlham Əliyevin vurğuladığı kimi, Heydər Əliyev
bütün dövrlərdə bütün sınaqlardan şərəflə çıxmışdır. Bütün mübarizələrdə - istər daxili,
istər beynəlxalq müstəvidə, bütün dövrlərdə doğma Vətənini müdafiə etmişdir və qələbə
qazanmışdır. Əgər biz tarixə bir daha nəzər salsaq, görərik ki, Heydər Əliyevsiz dövrlər
Azərbaycan üçün böyük fəlakətlərlə nəticələndi. Yaşadığımız indiki dövr Azərbaycan
üçün uğurludur və bunun da tək səbəbi var. Çünki bugün Heydər Əliyev siyasəti
yaşayır, onun ideyaları yaşayır, onun qurduğu müstəqil dövlət yaşayır və güclənir.
Faiq Çobanov,
Salyan rayon Qardili kənd tam orta məktəbin direktoru, YAP fəalı
Tariximizdə müstəsna xidmətləri olan tarixi şəxsiyyətlər, görkəmli
siyasət və dövlət adamlarının sayəsində Azərbaycan əsrlərdən bəri
formalaşdırmış olduğu milli dövlətçilik ideyasını, bütöv bir millətin etnik-
siyasi potensialını qoruyub saxlaya bilmişdir. Ən yeni tariximizdə bu
missiyanı dahi şəxsiyyət Heydər Əliyev üzərinə götürmüş və şərəflə,
ləyaqətlə öhdəsindən gəlmişdir. Məhz Heydər Əliyev sayəsində
Azərbaycan öz müstəqilliyinə nail olmuş, dünya dövlətləri sırasında öz
mövqeyini qoruyub saxlaya bilmiş, üzərinə düşən xilaskarlıq missiyasını
şərəflə yerinə yetirməkdən ötrü zamanın bütün ağırlığını öz çiyinlərinə
götürərək dövlətimizi dünyanın xəritəsindən silinmək təhlükəsindən, xaos
və hərc-mərclikdən qurtarmışdır. Böyük düha sahibi Heydər Əliyev öz
misilsiz xidmətləri ilə Azərbaycan xalqının və onun tarixinin ən qüdrətli
şəxsiyyətinə çevrilmişdir. Ümummilli lider Heydər Əliyevin 1993-cü ildə
xalqın təkidi ilə hakimiyyətə qayıtması Azərbaycanın müasir tarixində
dönüş nöqtəsi oldu, məhz ulu öndərin qayıdışından sonra müstəqilliyimiz
təhlükədən xilas oldu və ölkədə sabitlik bərpa olundu. Ölkənin tarixində
yeni inkişaf mərhələsinin təcəssümü olan “Əsrin müqaviləsi” Azərbaycan
dövlətinin tarixinə qızıl hərflərlə yazıldı. “Əsrin müqaviləsi” 1994-cü ilin
sentyabr ayının 20-də Azərbaycanın Dövlət Neft Şirkəti ilə 6 ölkənin 10
şirkəti arasında bağlanmışdır. “Əsrin müqaviləsi” həm karbohidrogen
ehtiyatlarının miqdarına, həm də qoyulan sərmayələrin həcminə görə
dünyada bağlanan ən iri sazişlər siyahısına daxil olmuşdur. “Əsrin
müqaviləsi” Azərbaycanın dünya iqtisadi sistemindəki yerini
müəyyənləşdirmişdir. Həmin müqavilə daha sonra 19 ölkənin 41 neft şirkəti
ilə 26 müqavilənin imzalanmasına yol açmışdır. Ulu Öndər Heydər Əliyev
demişdir: “Əsrin müqaviləsi ilə qoyduğumuz təməl XXI əsrdə Azərbaycan
xalqının inkişafı, firavan həyatı, müstəqil Azərbaycan dövlətinin
suverenliyinin daha da möhkəmlənməsi üçün gözəl imkanlar yaradır və
inanıram ki, XXI əsr müstəqil Azərbaycan dövləti üçün ən xoşbəxt dövr
olacaqdır”.
Ulu Öndərin rəhbərliyi ilə çox ciddi iqtisadi islahatlara start verildi. İlk
növbədə iqtisadiyyatın bazar iqtisadiyyatı prinsipləri əsasında qurulması
istiqamətində ardıcıl və məqsədyönlü addımlar atıldı. Ən əsası
iqtisadiyyatımızın inkişafında neft amilinə böyük önəm verilməsi ulu öndər
Heydər Əliyevin uzaqgörən siyasətinin nəticəsi idi. Çoxlarına əfsanə kimi
görünən Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft və Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəmərlərinin
reallığa çevrilməsi ilə regional inkişafın aparıcı qüvvəsinə çevrilən
Azərbaycan sonrakı illərdə əməkdaşlığın coğrafiyasını genişləndirməklə
dünyanın enerji təhlükəsizliyinə davamlı töhfələr verən ölkə kimi nüfuz
qazandı. Azərbaycan iqtisadiyyatının ayrılmaz hissəsi olan enerji siyasətinin
inkişafı da Ümummilli Liderin adı ilə bağlıdır. Azərbaycanın neft yataqlarını ən
böyük milli sərvətimiz adlandıran Heydər Əliyev hər zaman bu sərvətin
gələcək nəsillər üçün də əhəmiyyətini vurğulayıb.
1994-cü ildə Ulu Öndərin rəhbərliyi ilə imzalanmış “Əsrin müqaviləsi”ni
mükəmməl icra etmiş Azərbaycan bütün tərəfdaş dövlətlərin, habelə iştirakçı
beynəlxalq konsorsiumların etibarını qazanıb. Bu gün əsası qoyulmuş həmin
enerji siyasəti Prezident İlham Əliyev tərəfindən dövlət maraqlarının təmin
olunması üçün hər bir sahədə məharətlə istifadə olunur. Azərbaycan artıq
yaşıl iqtisadiyyatın təşviqi və yaşıl enerjinin istehsalı sahəsində də vacib
layihələrin həyata keçirilməsinə başlayıb. Bu baxımdan ölkədə neft və qazdan
əlavə istehsal olunan alternativ enerjinin xarici ölkələrə nəql olunması
istiqamətində dünya dövlətləri mövcud əlaqələrin daha da dərinləşməsinə
böyük maraq nümayiş etdirirlər. Bu gün Azərbaycanın hər bir platformada əldə
etdiyi iqtisadi uğurlarının əsasında Ulu Öndər Heydər Əliyevin düzgün
gələcəyə hədəflənmiş müəyyən etdiyi siyasət dayanır. Prezident İlham
Əliyevin vurğuladığı kimi, “Xoşbəxt adamam ki, ata vəsiyyətini yerinə
yetirdim”. Bu, nəinki döyüş meydanında əldə etdiyimiz Zəfərin, eyni zamanda,
dövlətin və dövlətçiliyin inkişafı, qorunmasına yönəlik bütün sahələri əhatə
edən strategiyaların son 20 il ərzində uğurla davam etdirildiyinin göstəricisidir.
Təbriz İsmayılov,
Salyan rayonu Sarvan kənd inzibati ərazi dairəsi üzrə nümayəndə
Ümummilli lider Heydər Əliyev 1993-cü il oktyabrın 10-da ilk dəfə prezident kimi əlini
Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasına və müqəddəs kitabımız Qurani-Şərifə
basaraq and içdi ki, müstəqil dövlətimizin sivilizasiyalı dünya dövlətləri arasında yer
tutmasına nail olacaq. Və nail oldu da. Bu gün məhz onun qurub-yaratdığı müstəqil
Azərbaycan dövləti dünyanın ən qüdrətli dövlətləri, ən aparıcı beynəlxalq təşkilatları
arasında mühüm söz sahibinə çevrilmişdir. O, and içdi ki, Azərbaycan Respubilkasının
demokratik, hüquqi dövlət kimi inkişaf etdirilməsinin təminatçısı olacaq. Oldu da. Bu gün
Azərbaycan dövləti dünyanın 200-dən artıq dövləti arasında “Ən islahatçı ölkə” adına
layiq görülüb. İnsan hüquq və azadlıqlarının qorunmasına görə Azərbaycan bütün
Avrasiyada nümunə göstərilir. Seçki qanunvericiliyinə və seçki təcrübəsinə görə
Avropanın bütün ekspertləri Azərbaycan təcrübəsinin daha geniş yayılması barədə
təkliflə çıxış edirlər. ... Bu gün Heydər Əliyevin məhv olmaqdan, parçalanmaqdan xilas
etdiyi Azərbaycan dövləti Avropa üçün ən mühüm, ən gərəkli ölkələrdən birinə
çevrilmişdir.
Heydər Əliyev kimi siyasət dahisinin, idarəçilik ustasının hakimiyyətə gəlməsini
zəruri edən bir mühüm amil də var idi. Belə ki, Azərbaycan həmin əsrdə bir dəfə öz
dövlət müstəqilliyinə qovuşmuş, ancaq müstəqilliyin qorunub saxlanılması mümkün
olmamışdı. Ona görə də xalqın önündə gedən ziyalılar ikinci müstəqil dövlətimizin
taleyindən çox nigaran idilər. İnsanlar 1991-ci ildə qazanılmış müstəqilliyin də əldən
getməsindən qorxurdular. Üstəlik, Dövlət müstəqilliyi haqqında Konstitusiya aktının
qəbul edilməsindən 15 iyun 1993-cü ilə – Qurtuluş Gününə qədər ölkədə gedən ictmai-
siyasi proseslər ikinci müstəqilliyin də məhvinə zəmin yaradırdı.
Xalq ölkədə amansızcasına davam edən hakimiyyət davasından bezmişdi.
İmperiyapərəst qüvvələrlə AXC – Müsavat iqtidarı arasında gedən hakimiyyət savaşı
ölkəni xaos və anarxiya girdabına yuvarlamış, dövlətçiliyin məhv olmasına real zəmin
yaranmışdı. Hakimiyyət kürsüsünə, idarəetmə sükanı arxasına Heydər Əliyevin gəlməsi
zərurətini tarix, zaman yaratmışdı. Xalq bunu yaxşı dərk edirdi. Ona görə də mitinqlərdə,
etiraz aksiyalarında belə bir ifadəyə tez-tez rast gəlinirdi: Oyanmış xalqa yatmış rəhbər
gərək deyil.
İdrakın səsinə qulaq asanlar, tarixi reallığı və şəxsiyyətin təcrübəsini
qiymətləndirməyi bacaranlar yaxşı bilirdilər ki, həmin illərdə dövlət başçısı kimi dövləti
qoruyub saxlaya biləcək yeganə siyasətçi Heydər Əliyev idi. Məhz bu amili əsas götürən
Azərbaycan xalqı ulu öndəri Naxçıvandan Bakıya dəvət etdi və qısa müddətdən sonra
onu prezident seçdi.
Ulu öndər Heydər Əliyev ilk növbədə ölkədə daxili ictimai-siyasi sabitliyin bərqərar
olunmasına başladı. Xaos və anarxiya yaradan, istənilən anda istənilən yerdə
özbaşınalıq edən silahlı birləşmələr ləğv edildi. Ordu vahid rəhbərlik altında birləşdirildi.
Əhalinin ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsi istiqamətində mühüm tədbirlər həyata
keçirildi. Ümumi səfərbərliklər, eləcə də ordunun vahid komanda altında birləşdirilməsi
nəticəsində düşmənə layiqli cavab verildi, ərazilərimizin işğalının qarşısı alındı. Nəticədə
düşmən atəşkəs haqqında müqaviləni imzalamağa məcbur oldu. Daha sonra isə
çoxsaylı islahatlara start verildi. Aparılan hüquqi islahatlar nəticəsində ölkəyə xaricdən
gətirilən sərmayələrin qorunmasına dövlət zəmanəti verildi. Bu isə Xəzərin Azərbaycan
sektorundakı karbohidrogen ehtiyatlarının əcnəbi şirkətlərlə müştərək işlənməsinə
zəmin yaratdı. 1994-cü il sentyabrın 20-də imzalanan “Əsrin müqaviləsi” Azərbaycana
külli miqdarda xarici investisiyalar gətirilməsi ilə nəticələndi. Bundan sonra isə ölkədə
yeni parlament seçilməsinə və yeni Konstitusiyanın hazırlanmasına başlamaq olardı.
Heydər Əliyev bu iki mühüm layihəni də uğurla başa çatdıraraq, sözün həqiqi
mənasında, Azərbaycanın sivilizasiyalı dövlətlər sırasına çıxarılması üçün gərəkli olan
bütün addımları atmış oldu.
Bu gün ulu öndərin xalqa miras qoyub getdiyi dövlət etibarlı əllərdədir. Azərbaycan
Prezidenti cənab İlham Əliyevin uğurlu xarici siyasəti və diplomatik çevikliyi nəticəsində
müstəqil Azərbaycan dövlətinin qərarları ilə razılaşmayan ölkə yoxdur. Bütün bunların
təməli isə 1993-cü il oktyabrın 3-də qoyulmuşdur.
Mahirə Məlikova,
Salyan rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sisteminin direktor müavini
Balakən rayon sakini Mamedov Qüdrət Həmid oğlu redaksiyamıza müraciət edərək
M.F.Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxanasının direktoru professor Kərim Tahirov - Novruz bayramı tarix boyu Azərbaycan xalqının mənəvi birliyini əks etdirən, onun ruhunu yaşadan, onu millət kimi formalaşdıran bir dəyər rolunda çıxış edib. Bu baxımdan bir neçə gündən sonra qeyd etməyə hazırlaşdığımız Novruz bayramı dostluq, həmrəylik və yüksək mənəviyyat bayramı kimi səciyyələnə bilər.
Novruzun milli taleyimizdəki yerini, müstəqillik əldə etmiş gənc Azərbaycan Respublikasının dövlət quruculuğundakı məqamını, bir xalq, millət və dövlət kimi milli dirçəlişimizdəki rolunu məhz etnik özünütəşkil mexanizmi kimi dəyərləndirən Ulu öndər Heydər Əliyev bu bayramı milli ideologiyamızın sütunu kimi əbədiləşdirmişdir. Ümummilli Lider Heydər Əliyev Novruz bayramını xalqımızı tarixən bütövləşdirən, onun varlığını birlik, böyüklük və yaşam gücü ilə qidalandıran fenomen kimi qiymətləndirmişdir: “Böyük mənəvi gücə malik olan Novruz bayramı ulu əcdadlarımızın bizə verdiyi ən gözəl yadigar olub, Azərbaycan xalqının milli ruhunu və yaddaşını, onun daxili aləmini bütün zənginliyi ilə yaşadır. Təbiətin oyanışının, varlığın yenidən canlanmasının müjdəsini verən Novruz bayramı ən qədim zamanlardan bəri həyat və məişətimizə daxil olmuş, insanlara aydın və işıqlı sabaha, xoşbəxt gələcəyə inam duyğusu bəxş etmişdir”.
Ulu öndərimiz qeyd etmişdi, gün o gün olacaq ki, Novruz bayramını bir dəfə Şuşada, o biri il Laçında, o biri il Kəlbəcərdə, Ağdamda, Füzulidə, Cəbrayılda, Zəngilanda, Qubadlıda keçirəcəyik. Bu arzu xalqımızın birliyinin torpaqlarımızın işğalı dövründə də qorunub saxlanmasına kömək etdi. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyev Ümummilli Liderin vəsiyyətini və Azərbaycan xalqının arzularını reallaşdırdı. Nəhayət, Prezident, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi altında Vətən müharibəsində böyük Zəfərimizdən sonra bu arzumuz çin oldu. 2021-ci ildə Novruz bayramı günü Prezident İlham Əliyev Şuşa şəhərində Cıdır düzündə Novruz tonqalını qaladı. Bu tonqal Azərbaycan xalqının heç bir çətinliyə baxmadan səbir, təmkin və mətanətlə gələcəyə doğru addımlamasının, bu yolda özünə inamının daha da yüksəlməsinin, onun milli-mənəvi birliyinin daha da möhkəmlənməsinin və Vətən sevgisinin rəmzi idi.
Ulu Öndərin ideyalarına hər bir məsələdə tapınan Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin milli mədəniyyətin, mənəvi dəyərlərin qorunması, inkişaf etdirilərək gənc nəsillərə çatdırılması ilə bağlı siyasəti də bu baxımdan mühüm əhəmiyyət kəsb edərək çağdaş dövrün reallıqları ilə şərtlənir. Prezident İlham Əliyevin xalqımıza hər il Novruz təbriklərində bu mövqe bir daha aydın görünməkdədir. Birinci vitse-prezidentimiz, Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın böyük səyi nəticəsində də Novruz bayramı UNESCO tərəfindən Qeyri-Maddi Mədəni İrs üzrə Reprezentativ siyahısına daxil edilmişdir. Bundan əlavə, 28 sentyabr - 2 oktyabr 2009-cu ildə Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Abu-Dabi şəhərində keçirilmiş UNESCO-nun Qeyri-Maddi Mədəni İrs üzrə Hökümətlərarası Komitəsinin 4-cü Sessiyası çərçivəsində qəbul edilmiş qərara əsasən, Novruz çoxmillətli nominasiya kimi UNESCO-nun Qeyri-Maddi Mədəni İrsin Reprezentativ siyahısına salınmışdır. 23 fevral 2010-cu ildə BMT Baş Assambleyasının 64-cü sessiyasının iclasında martın 21-i “Beynəlxalq Novruz Günü” elan olunub. Bütün bunlar Azərbaycan mədəni irsini dünyada təbliğ edən Mehriban xanım Əliyevanın həyata keçirdiyi misilsiz işlərin bariz nəticəsidir. Həyata keçirilən uğurlu dövlət siyasəti nəticəsində Azərbaycanın beynəlxalq təşəbbüslərini dəstəkləyən ölkələrin sayı daim artır. Belə ki, 28 noyabr - 2 dekabr 2016-cı il tarixlərində Efiopiyanın Əddis-Əbəbə şəhərində keçirilmiş UNESCO-nun Qeyri-Maddi Mədəni İrs üzrə Hökumətlərarası Komitəsinin 11-ci sessiyasında İraq, Qazaxıstan, Tacikistan, Türkmənistan və Əfqanıstan da Novruz bayramı nominasiyasına qoşulmuşdur. Bu fakt Azərbaycanın beynəlxalq təşəbbüslərini dəstəkləyən ölkələrin sayı daim artdığının göstəricisidir.