 |
 |
ABŞ-Türkiyə münasibətlərində yenidən gərginlik dönəmi hökm sürür. Belə ki, Ağ Evdən rəsmi Ankaraya yönəlik təzyiqlərin növbəti dəfə intensivləşməyə başladığı müşahidə edilməkdədir.
Məsələ ondadır ki, Türkiyənin Rusiyadan S-400 tipli zenit-raket kompleksləri almaq qərarı uzun müddətdən bəridir, Ağ Evlə rəsmi Ankara arasındakı münasibətlərdə böhranlı situasiya yaradıb. ABŞ Türkiyəni tamhüquqlu üzvlərindən olduğu NATO-nun standartlarına uyğun sayılmayan silah növləri almaq cəhdlərində suçlayır. Və bu böhran hər iki dövlət üçün qarşılıqlı münasibətlərin şərtlərini daha da ağırlaşdırır.
Ancaq ABŞ-ın bu məsələ ilə bağlı Türkiyəyə yönəlik ittihamları və təzyiqləri tamamilə əsassızdır. Çünki Türkiyənin Rusiyadan S-400 raketləri almaq qərarının arxasında kifayət qədər ciddi və önəmli səbəblər yatır.
Onlardan birincisi odur ki, ABŞ Türkiyəyə silah satışında rəsmi Ankaranın maraqlarına və istəklərinə qətiyyən əhəmiyyət vermək istəmir. Yəni Ağ Ev Türkiyənin hansı silahlara ehtiyacı olduğunu da məhz özünün müəyyənləşdirməsinə üstünlük verir. Və rəsmi Ankaranın Türkiyə Silahlı Qüvvələri üçün vacib hesab etdiyi silah növlərini bu qardaş ölkəyə satmaqdan yayınmağa çalışır.
Bunun bariz örnəyi vaxtilə Türkiyənin Suriya ilə sərhəd bölgələri raket hücumuna məruz qalarkən ABŞ və Qərbin verdiyi qeyri-adekvat reaksiyadır. Belə ki, Türkiyənin Suriya istiqamətindən hərbi təcavüzə məruz qaldığı həmin dönəmdə NATO öz öhdəliklərini yerinə yetirməyə həvəs göstərmədi və Türkiyəni doğru-düzgün müdafiə etmədi.
Yalnız rəsmi Ankaranın Türkiyə üçün NATO-nun öz əhəmiyyətini itirə biləcəyi ilə bağlı sərt xəbərdarlığından sonra situasiya nisbətən dəyişməyə başladı. Belə ki, sərhəd bölgələrinin müdafiəsini təmin etmək üçün “Patriot” raketləri müvəqqəti olaraq, Türkiyəyə icarəyə verildi.
Amma icarə müddətində Türkiyə hərbçiləri “Patriot” raketlərinin yaxınlığına belə, buraxılmadı. Yəni bu raket sistemləri onları Türkiyənin sərhəd bölgələrində quraşdıran qeyri-türk mənşəli NATO mütəxəssisləri tərəfindən idarə olundu.
Eyni zamanda, icarə müqaviləsinin müddəti bitdikdən sonra Türkiyənin külli miqdarda icarə haqqı ödədiyi raket sistemlərini söküb, geri apardılar. Yəni Türkiyə külli miqdarda para xərcləsə də, yenidən silahsız qaldı.
Belə anlaşılır ki, ABŞ və Qərb Türkiyəyə bu tipli önəmli silahları satmaq istəmir. Ən yaxşı halda parasını alıb, müvəqqəti icarəyə verirlər. İcarə müddəti bitdikdən sonrasa, Türkiyəni yenidən bu önəmli silah növlərindən məhrum buraxırlar.
Türkiyənin Rusiya silahlarına üstünlük verməsinin ikinci önəmli səbəbi isə ABŞ və Qərbin satdığı əksər silahlarda xüsusi nəzarət cihazlarının quraşdırılmasıyla bağlıdır. Yəni Türkiyə həmin silahlardan ABŞ və Qərbin maraqlarının ziddinə olacağı təqdirdə, heç bir xarici düşmənə qarşı istifadə edə bilməz. ABŞ və Qərbin “dostları”yla Türkiyənin düşmənlərinin müəyyən paralellik təşkil etdiyini nəzərə aldıqdasa, bu, rəsmi Ankara üçün həm arzuolunmaz, həm də kifayət qədər təhlükəli amildir.
Çünki Türkiyənin ABŞ və Qərbdən satın aldığı strateji silah növlərindən sərbəst istifadəyə cəhd edildiyi təqdirdə, həmin silahlar xüsusi nəzarət cihazları vasitəsilə dərhal ya istifadəyə yararsız vəziyyətə salınır, ya da ümumiyyətlə, məhv edilir. Türkiyədə F-16 tipli savaş təyyarələrinin və hərbi helikopterlərin vaxtaşırı anlamsız şəkildə qəzaya uğraması halları məhz bununla izah edilir.
Nəhayət, üçüncü önəmli səbəb ABŞ və Qərbin satdığı silahların, analoji Rusiya silahlarından qat-qat baha olmasıyla bağlıdır. Bu baxımdan, ABŞ-ın bütün etirazlarına baxmayaraq, Türkiyə həm ucuz, həm də məhz yalnız özünün nəzarətində olacaq silahlara sahiblənmək istəyində tamamilə haqlıdır.
Bunları nəzərə aldıqda, ABŞ-ın bütün təhdid və təzyiqlərinə baxmayaraq, Türkiyənin Rusiyadan S-400 zenit-raket kompleksləri almaq qərarından vaz keçə biləcəyi hələlik qətiyyən inandırıcı görünmür. Üstəlik, Ərdoğan hakimiyyəti də xarici təzyiqlərə boyun əyməyə həvəsli siyasi qüvvə olmadığından, ABŞ-ın öz istəyinə nail ola biləcəyi ilə bağlı ehtimal o qədər də real təsir bağışlamır.
Onu da qeyd etmək lazımdır ki, Türkiyə artıq S-400 raketlərinin alınması məqsədilə Rusiya ilə hərbi ticarət müqaviləsi imzalayıb. Və həmin müqaviləyə uyğun olaraq, Rusiya öz öhdəliklərinin yerinə yetirilməsi istiqamətində xüsusi canfəşanlıq göstərir.
Hətta Rusiya S-400 raketlərinin ilk partiyasını artıq bu ilin iyul ayında Türkiyəyə göndərmək öhdəliyini də öz üzərinə götürüb. Kremlə yaxın dairələrin son açıqlamalarına inansaq, Rusiya bu müqavilə üzrə öz öhdəliklərinə sadiq qalmaqda israrlıdır. Çünki həmin dairələr S-400 raketlərinin sifarişçiyə təhvil-təslim prosesinin Türkiyə ilə anlaşmada nəzərdə tutulmuş qrafikə uyğun şəkildə reallaşdırılacağını xüsusi olaraq qabardırlar.
Belə anlaşılır ki, bu hərbi-ticari əməkdaşlıqdan geriyə dönüş ehtimalı yoxdur. Və ABŞ-ın xoşuna gəlməsə də, bu hərbi müqavilə istənilən halda yerinə yetiriləcək.
Düzdür, rəsmi Ankara ilə Kreml arasındakı bu hərbi alış-veriş ABŞ-Türkiyə münasibətlərini daha da gərginləşdirə bilər. Ancaq bu gərginlikdən Ağ Evin itirə biləcəkləri Türkiyə ilə müqayisədə daha çoxdur.
Məsələ ondadır ki, Ağ Ev təzyiqləri daha da artırarsa, ABŞ Türkiyəni bir müttəfiq dövlət olaraq, tamamilə itirə bilər. Hər halda Türkiyənin Rusiya ilə münasibətlərinin son illərdə ən yüksək səviyyəyə çatdığını nəzərə aldıqda, bu ehtimal qətiyyən istisna deyil.
Ona görə də, bundan sonrakı situasiyanı formalaşdıracaq əsas şərtlər daha çox ABŞ-ın atacağı addımların məzmunundan birbaşa asılı qalmış kimi görünür. Halbuki Ağ Evin son davranışları ABŞ-Türkiyə münasibətlərinin inkişafına cəhd göstərildiyini qətiyyən sezdirmir.
Əksinə, Ağ Ev hələ də rəsmi Ankaraya təzyiq göstərməklə Türkiyəni ram edə biləcəyinə ümid bəslədiyini sezdirir. Və hazırda Ağ Ev Türkiyəyə qarşı əsasən iki istiqamət üzrə basqı qurmağa çalışır.
Birinci istiqamət maliyyə-iqtisadi faktorları Türkiyənin əleyninə çevirmək cəhdləriylə bağlıdır. Belə ki, son günlərdə Türkiyədə dolların lirəyə münasibətdə kursunun yenidən yüksəlişə keçdiyi müşahidə edildi. Türkiyədəki bələdiyyə seçkiləri ərəfəsində bununla rəsmi Ankaraya müəyyən üstüörtülü mesajlar verilmiş oldu.
Ancaq rəsmi Ankaranın reaksiyası Ağ Evin ümidlərini qətiyyən doğrultmadı. Belə ki, rəsmi Ankara Ağ Evlə anlaşmaq əvəzinə ABŞ-a Türkiyədə dolların bahalaşdırılmasına yardım etmiş maliyyə-iqtisadi oyunçulara açıq və sərt məzmunlu xəbərdarlıq etməyi üstün tutdu.
Nəticədə rəsmi Ankaranın dolların süni şəkildə bahalaşdırılmasında rol alan yerli maliyyə-iqtisadi dairələrin seçkidən sonra hüquqi sorğuya çəkiləcəyini bəyanlamasından dərhal sonra birjalardakı böhranlı situasiya nisbətən normallaşmağa başladı. Yəni bu istiqamət üzrə təhlükə hələlik sovuşdurulmuş kimi görünür.
İkinci istiqamətə gəldikdəsə, burada Ağ Ev daha çox hərbi-ticari sanksiyaları ön plana çəkməyə çalışır. Belə ki, Ağ Ev rəsmi Ankaranın Rusiyadan S-400 raketlərinin alınmasından imtina etməyəcəyi təqdirdə, Türkiyəni ABŞ-la ortaq F-35 tipli savaş təyyarələrinin istehsalı layihəsindən kənarlaşdıracağı ilə hədələyir. Həmin layihəyə görə, rəsmi Ankaranın maliyyələşdirməsi ilə bəlli sayda F-35 savaş uçaqları istehsal olunaraq, Türkiyəyə təhvil verilməlidir.
Bəzi məlumatlara görə, rəsmi Ankara bu layihə üzrə öz öhdəliyini artıq yerinə yetirib, yəni ödəməli olduğu maliyyəni istehsalçının hesabına köçürüb. Ona görə də indi ABŞ-ın layihəni ləğv etməsi, ortada hər iki tərəfin imzaladığı hərbi-ticari müqavilə mövcud olduğundan həm də beynəlxalq hüquq pozuntusu sayıla bilər.
Göründüyü kimi, vəziyyət kifayət qədər gərgin olmaqla yanaşı, atılan addınlar da qəlizdir. Amma ABŞ-ın hərbi dairələrindən gələn son açıqlama da böyük maraq doğurur. Çünki həmin açıqlamada Türkiyənin ABŞ-dan “Patriot” raketlərini satın almasının Ağ Ev üçün böyük önəm daşıdığı xüsusi olaraq, vurğulanır. Və xahiş vurğusu sezilən bu açıqlama müəyyən mənada, ABŞ-ın Türkiyə kimi önəmli silah alıcısının itirilməsi təhlükəsindən ciddi narahatlığını biruzə verir.
Ancaq bütün bunlara baxmayaraq, rəsmi Ankaranın geri çəkilərək, daha ucuz S-400 raketlərinin əvəzinə ikiqat para ödəməklə ABŞ-dan “Patriot”ları alacağı o qədər də inandırıcı görünmür. Bu isə o anlama gəlir ki, rus S-400 raketləri hələlik “Patriot”ları silah bazarında vurmuş kimi görünür.
Ona hesab etmək olar ki, ABŞ-Türkiyə münasibətlərində gərginliyin artma ehtimalının önü açıqdır. Yəqin ki, bu ehtimalın qarşıduran tərəflər arasındakı münasibətləri hansı istiqamətlərə götürə biləcəyi yaxın aylarda aydınlaşmağa başlayacaq.
Birləşmiş Ştatlar istehsalı olan “F-35” tipli qırıcılar hərbi əməliyyatların aparılması üçün uyğun deyil. Sputnik Azərbaycan “Vif”-ə istinadən xəbər verir ki, bu nəticəyə Birləşmiş Ştatların qeyri-hökumət təşkilatı olan “Project On Government Oversight” (POGO) gəlib.
Ekspertlər vurğulayıb ki, “F-35” tipli qırıcılar azömürlü konstruksiyaya, aşağı atış dəqiqliyə malikdir. Həmçinin bu tip təyyarələrin kiberhücumdan müdafiə səviyyəsi o qədər də yüksək deyil.
Qeyd edək ki, Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Rusiya ilə “S-500” zenit raket komplekslərinin alınmasına dair müqavilənin bağlanmasını istisna etməyib. Türkiyə lideri vurğulayıb ki, “S-400” zenit raketləri ilə bağlı müqavilə artıq bağlanıb və geri addım atıla bilməz.
“Hər şey razılaşdırılıb – kredit şərtlərindən birgə istehsala qədər. İmzalar atılıb, geri addım atıla bilməz. Bu, əxlaqsızlıq olardı. Ümid edirəm ki, biz “S-400”-ün ilk partiyasını iyulda alacağıq. Ola bilsin ki, “S-400”-lərdən sonra biz “S-500″-lərlə bağlı variantları nəzərdən keçirdik” – Ərdoğan bildirib.
Xatırladaq ki, martın 6-da ABŞ Dövlət Departamenti Türkiyəni sanksiyalarla hədələyib. Belə ki, Birləşmiş Ştatlar, Rusiyadan “S-400” alarsa, Türkiyəyə sanksiyalar tətbiq edəcəklərini açıqlayıb.
ABŞ Dövlət Departamentinin mətbuat katibinin müavini Robert Palladino Türkiyənin Rusiyadan “S-400” almasına münasibət bildirib. O, ABŞ-ın “S-400” məsələsində mövqeyinin dəyişmədiyini və Türkiyənin Rusiyadan bu sistemləri almaq cəhdinin ABŞ-ı ciddi şəkildə narahat etdiyini dilə gətirib.
“Havadan müdafiə sistemi məsələsində Türkiyə ilə bərabər işləməyə hazırıq və Türkiyənin qiymətləndirməsi üçün “Patriot” və digər sistemləri təklif edirik. Türkiyənin “S-400” alması Ankaranın “F-35″ qırıcılarının 5-ci nəsil proqramının yaradılmasında iştirakına yenidən baxmağımıza səbəb olacaq. Bundan əlavə, gələcəkdə Türkiyəyə silah tədarükü imkanları sual altına düşəcək” – amerikalı sözçü vurğulayıb.
Azəriqzı Günel kimi tanınan azərbaycanlı müğənni Günel Zeynalova "Instagram"da açıq şəkillərini paylaşıb.
Müğənni narıncı-zərli donda sinəsi və göbək hissəsi görünən fotolarını izləyiciləri ilə bölüşüb.
Ekspertlər isə tələsməməyi məsləhət görür, çünki terrorun başa çatması üçün başqa nüanslar var
Kürdlərin liderlik etdiyi Suriya Demokratik Qüvvələri (SDQ) koalisiyası bu həftə 40 gün davam edən mühasirədən sonra İŞİD-in Suriyadakı sonuncu yaşayış məntəqəsi olan Bağuzu ələ keçirdi. Kürdlərin Bağuza bayraq sancması (bu da bir ayrı mübahisə mövzusudur, bu bayraq qanuni sayılırmı? – K.R.) bütün dünyada tirajlandı.
Təbriklərə ABŞ prezidenti Donald Tramp da qoşuldu. ABŞ prezidenti “Twitter”də yaydığı açıqlamasında bildirib ki, Koalisiya. İraq ordusu və SDQ İŞİD-in işğal etdiyi bütün ərazilərdə yenidən nəzarəti ələ keçirdiyini bəyan edib. Tramp deyib ki, 30 min kv.km-dən böyük ərazi və milyonlarla insan İŞİD-dən xilas edilib. ABŞ prezidenti deyib ki, İŞİD bir daha ortaya çıxmağa cəsarət edərsə, ölkəsi üçün savaşmağa hazırdırlar. Təbii ki, Tramp bu qələbəni öz xidməti adlandırıb.
ÐаÑÑинки по запÑоÑÑ Ä°ÅÄ°D
Ancaq qəribə də olsa ABŞ rəsmiləri Trampdan fərqli olaraq İŞİD-in hələ qaldığını deyir. Məsələn, Dövlət Departamentinin Suriyadakı xüsusi təmsilçisi Uilyam Rubak deyib ki, İŞİD hələ də qalır və terror təşkilatına qarşı mübarizə davam edəcək. Suriyanın Deyr əz-Zor vilayətində İŞİD üzərində qələbəyə həsr olunmuş tədbirdə çıxış edən Rubak deyib ki, ehtiyac yaranarsa, İŞİD-ə qarşı mübarizə üçün yeni əməliyyatlar təşkil olunacaq. ABŞ rəsmisi deyib ki. İŞİD məğlub edilsə də, tamamən yox edilməyib. O, terror təşkilatının tamamən yox edilməsi üçün fəaliyyətləri davam etdirəcəklərini deyib.
İŞİD mövzusunda daha bir təkzib britaniyalı jurnalist Robert Fiskdən gəlib. “İndependent” qəzetinin Yaxın Şərq yazarı Fisk bildirib ki, İŞİD-in bitməsi haqqında iddialar bir az şişrtmədir, çünki yazarın fikrincə, hələ də Suriya ərazilərində fəaliyyət göstərən çoxlu sayda İŞİD silahlısı var. Xüsusən də İdlibdə hələ də İŞİD silahlılarının qaldığını düşünən Fiskə görə, qruplaşma hər yenidən ortaya çıxa bilər.
ÐаÑÑинки по запÑоÑÑ Suriyanın Deyr Éz-Zor vilayÉtindÉ Ä°ÅÄ°D
Daha bir maraqlı detal ondan ibarətdir ki, hələlik rəsmi Dəməşq İŞİD-lə bağlı, yəni qruplaşmanın fəaliyyətinin sona çatması haqqında hər hansı rəsmi açıqlama verməyib. Üstəlik, interaktiv xəritələrdə hələ də Deyr əz-Zor yaxınlığında Suriya hökumətinin nəzarətində olan bölgədə İŞİD silahlılarının olduğu görünür. Bu məlumatın nə qədər dəqiq olduğunu indi təsdiqləmək çətin olsa da, fakt onu göstərir ki, İŞİD-in yox olması ilə bağlı bəyanatlar tələsik və ya siyasi məqsədli qərarlardır. Necə ki, 2003-cü ilin mayında ABŞ prezidenti Corc Buş İraqda müharibənin başa çatdığını elan etdikdən sonra Pentaqon hələ 7 il İraqda qalıb savaşdı.
Əslində İŞİD tamamən yox edilsə belə, onun xəyali varlığı belə bir çox ölkələr üçün gərəkli olacaq. Çox uzağa getməyə də gərək yoxdur. Məsələn, ABŞ və Rusiya məhz İŞİD-ə, yəni qlobal terrorizmə qarşı mübarizə məsələsini əsas gətirərək hazırda Suriyada mövcuddurlar. O başqa mövzudur ki, Rusiya onu Suriya hökumətinin köməyə çağırdığını bəyan edir.
ÐаÑÑинки по запÑоÑÑ Suriyanın iÅid xÉritsi
İndi İŞİD üzərində qələbə nə qədər bayram edilsə də, onun tamamən yox olması bir çoxlarına sərf etmir. Çünki deyildiyi kimi, İŞİD həm də bir çox ölkələrin Suriyada mövcudluğunun səbəbidir. Yeri gəlmişkən, o da məlum olub ki. ABŞ ordusu Suriyanı tərk etsə də, 400 nəfərlik hərbi birləşmə Suriayda qalacaq. Çünki terror təşkilatlarının yenidən qayıtması təhlükəsi var.
İŞİD mövzusunda qeyri-müəyyən vəziyyət hələ də qalır. Yeri gəlmişkən, iki həftə əvvəl ruslar İŞİD-in Əfqanıstanın şimalında “xilafət” elan etməyə hazırlaşdığı haqda xəbər yayıb. Belə görünür ki, İŞİD “kartı” hələ bir müddət aktuallaığını qoruyub saxlayacaq.
İndoneziya prezidenti Coko Vidodo bu gün ölkənin ilk metropoliten xəttinin açılışını edib.
Trend-in məlumatına görə, metro xətti paytaxt Cakartanın kənar rayonlarını mərkəzlə birləşdirir.
Sakinlər ilk həftə ərzində metrodan pulsuz istifadə edəcək, daha sonra isə gediş haqqı 70 ABŞ senti təşkil edəcək.
Qeyd edək ki, uzunluğu 16 km olan metro xəttinin tikintisi təxminən 6 il çəkib. Layihənin dəyəri təxminən 1,1 milyard dollardır.
Türkiyənin “Hürriyyət” qəzeti investisiya qarşılığında vətəndaşlıq verən ölkələrlə bağlı arayış hazırlayıb. Musavat.com həmin ölkələr və şərtlər barədə məlumat verir.
ABŞ - 500 min dollar
Hazırda bu ölkədə məcburi investisiya məbləği 500 min dollardır. Mühacir vəkillik məbəği 25-40 min dollar və dövlət xərcləri məbləği 7 min dollar, digər xərclər isə 50 min dollardır.
Başqa bir sözlə desək, təxminən 585 min dollarlıq vəsaitə ehtiyac var. Bunun 500 min dollarlıq hissəsi investisiya və geri qalanı xərclərdir. Tək bir müraciətlə bütün ailə, yəni, ata, ana və 21 yaşından kiçik bütün evlənməmiş uşaqlar green kart sahibi olur.
İki məqama önəm verilir. Job creation, yəni, məşğulluq yaradılması və pulun geri ödəmə riskinin ən aşağı səviyyədə olması. Məşğulluq yaratma ehtimalı çox vacibdir. Çünki green kartın şərtlərinin aradan qaldırılması üçün lazım olan ən vacib detal bir budur. Bir də bu investisiyanə əhatə edən pul qaynağının isbatıdır.
İngiltərə:
İngiltərədə fəaliyyət göstərən İngiltərə şirkətlərinə və ya İngiltərə xəzinə bankına, ən azı 2 milynla 10 milyon sterlinq arasında investisiya qoymaq lazımdır.
New Life Investment rəqəmlərinə görə, investisiya miqdarına görə qoyulan investisiyanın nə qədər müddət saxlanması lazım gəldiyi aşağıdakı kimidir: İnvestisiyaçı bu müddətdən öncə investisiyanı xərcləyərsə, viza haqqı sona çatar.
2 milyon sterlinq miqdarında investisiya ən azı 5 il müddətində
5 milyon sterlinq miqdarındakı investisiya ən azı 3 il müddətdə
10 milyon sterlinq miqdarındakı investisiya ən azı 2 il müddətdədir
Əsas investisiyaçı ən azı 18 yaşında olmalıdır.
Daimi oturum almaq üçün 3 ilə 5 il arasında ölkədə yaşamaq şərtdir.
İngiltərədə qeydiyyatda olan bir bank hesabına sahib olmalıdır.
Malta - 789 min dollar + 410 min dollar
Ada ölkəsində vətəndaşlıq ala bilmək üçün 789 min dollar dəyərində Beynəlxalq İnkişaf Fonduna bəxşiş vermək və ölkədə 410 min dollarlıq mal varlığına sahib olmaq yetərlidir.
Avstraliya - 1 milyon dollar
Ölkədə 1 milyon dollarlıq investisiya qoymaq və təxminən 2 milyon dəyərində mal varlığına shib olmaq şərtilə passport alına bilir.
Kanada - 612 min dollar
Kanada hökuməti 2014-cü ildə pul qarşılığında ölkəyə köç etmə proseduruna son verib. Amma bir investor ‘start-up’ tərzində investisiya qoyanda Kanadadan vətəndaşlıq ala bilir.
Tayland – 16 min dollar
Turizmin mərkəzlərindən olan Asiya ölkəsində ‘elit oturumu’ olaraq da bilinən, ildə 3 minlə 4 min dollarlıq lüks xərcləmə edərək, ya da mal varlığına sahib olaraq 20 ilin sonunda vətəndaşlıq almaq mümkündür.
Bolqarıstan - 594 min dollar
Bolqarıstanda 594 min dollar ödəyərək, bir illik oturum icazəsi almaq mümkündür. Bu şəkildə üç il ard-arda alınan oturum icazəsindən sonar sürətli prosedurla vətəndaşlıq alına bilir.
İspaniya - 585 min dollar
585 min dollarlıq mal varlığı və ölkədə 10 il məskunlaşma qarşılığında vətəndaş ola bilir.
Yunanıstan - 290 min dollar
290 min dollarlıq mal varlığı və ya 409 min və ya 585 min dollar dəyərində ticari mal varlığı lazımdır.
Moldoviya -170 min dolar
Litva -75 min dolar
Antiqua və Barbuda - bu ölkələr də Müqəddəsd Kits və Nevils adalarından şərqdə yerləşir. Burada da vətəndaşlıq almaq üçün gərək 400 min dollarlıq daşınmaz əmlak alasan ya da xeyriyyəyə 200 min dollar verəsən.
Yeni Zelandiyanın Kraystçörç şəhərindəki iki məsciddə törədilmiş terror aktı nəticəsində yaralananlardan 27 nəfəri hələ də şəhər xəstəxanasında müalicə olunur. Onlardan beş nəfəri reanimasiyadadır və vəziyyətləri ağır olaraq qalır.
“Report” “RİA Novosti”yə istinadən xəbər verir ki, bu barədə Kənterböri Dairə Səhiyyə İdarəsinin rəhbəri David Mits məlumat verib.
O, son 24 saat ərzində iki nəfərin xəstəxanadan buraxıldığını diqqətə çatdırıb.
Digər tərəfdən, “Twitter”də Baş nazir Casinda Ardernə qarşı təhdid xarakterli yazılarla bağlı polis tərəfindən araşdırmalar aparılır. Belə ki, Baş nazirə silah şəkli və altında “Növbədə sənsən” yazısı olan post göndərilsə də, göndərən akaunt 48 saat sonra bağlanılıb. Həmçinin eyni şəkil və oxşar yazı olduğu başqa bir postda da hədəf kimi Yeni Zelandiyanın Baş naziri və polisi göstərilib.
Xatırladaq ki, martın 15-də Yeni Zelandiyanın Kraystçörç şəhərindəki iki məscidin atəşə tutulması nəticəsində 50 nəfər ölmüş, 42 nəfər də yaralanmışdı. Hadisəni törədən Avstraliya vətəndaşı, 20 yaşlı Brenton Tarrant barəsində həbs qəti imkan tədbirinin müddəti aprelin 5-dək uzadılıb.
"Dünən ABŞ prezidenti Donald Trampın Colan təpələri ilə bağlı uğursuz açıqlaması regionu yeni bir böhranın, yeni bir gərginliyin astanasına gətirib".
“Bloomberg” xəbər verir ki, bunu Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayib Ərdoğan İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı (İƏT) ölkələrinin xarici işlər nazirlərinin Yeni Zelandiyadakı terror aktı ilə bağlı keçirilən fövqəladə yığıncağında bildirib.
"Colan təpələri 1967-ci ildə İsrail tərəfindən işğal edilərkən, sadəcə, ərəblər yox, türkmanlar da öz doğma torpaqlarından köçməyə məcbur edilib. Türkiyənin və İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının bu cür həssas məsələdə səssiz qalması, de-faktolara boyun əyməsi qeyri-mümkündür. Colan təpələrinin işğalının legitimləşdirilməsinə əsla yol vermərik”, - deyə o qeyd edib.
Türkiyə lideri martın 15-də Yeni Zelandiyanın Kraystçörç şəhərindəki iki məscidə 51 nəfərin ölməsinə, 47 nəfərin yaralanmasına səbəb olan terror aktını aysberqin görünən tərəfi kimi dəyərləndirib: "Baş verənlər dünyada güclənən mədəni irqçiliyin, mədəniyyətlər arasında ixtilafın əlamətidir. Bu gün qarşımızda açıq-aşkar İslam düşmənçiliyi var. Bu təhdid artıq təhlükəsizlik qurumlarının da məsuliyyətindədir. Eynilə İŞİD, "Əş-Şəbab", PKK kimi neonasist qruplar da terror təşkilatları qismində görülməli və dəyərləndirilməlidir. Holokost üçün necə antisemitizmin qarşısı alınmışdısa, yüksələn İslam düşmənçiliyi ilə də eyni şəkildə mübarizə aparılmalıdır”.
Ərdoğan getdikcə daha geniş vüsət alan mədəni irqçilikdən təkcə müsəlmanların deyil, yəhudilərin, başqa dini və milli azlıqların da əziyyət çəkdiyini, İslam düşmənçiliyi məsələsinin BMT və Avropa İttifaqı kimi platformalara gətirməyin vacib olduğunu vurğulayıb.
ABŞ Türkiyənin Rusiyadan “S-400” hava hücumundan müdafiə sistemi almasına cavab olaraq “F-35”lərin təslimatını təxirə sala bilər.
Türkiyə mətbuatı xəbər verir ki, bunu ABŞ Müdafiə nazirinin beynəlxalq təhlükəsizlik məsələləri üzrə köməkçisi Katie Veelbarger söyləyib:
“S-400” bir kompyuterdir. “F-35” də kompyuterdir. Öz kompyuterinizi düşməninkinə bağlamazsınız. Atacağınız ilkin addım budur”.
Hələki rəsmi qərar olmasa da Veelbarger, ABŞ-ın qırıcıları Türkiyəyə təslimatı üçün hazırlıqları dayandırmağı düşündüyünü bildirib.
Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan edam cəzasını bərpa etməyə hazır olduqlarını bildirib.
“Report” “Sputnik”ə istinadən xəbər verir ki, Zonquldağ vilayətinin Eregli şəhərində yerli seçkilərə hazırlıq kampaniyası çərçivəsində hakim Ədalət və İnkişaf Partiyasının (AKP) keçirdiyi mitinqdə bu yaxınlarda Yeni Zelandiyada məscidlərə terror hücumunu əks edən görüntülər nümayiş olunub.
Söylədiyi nitqdə həmin hadisələri şərh edən dövlət başçısı Türkiyənin də hədəfdə olduğunu bildirib: “Yeni Zelandiyadakı qatilin silahına yazdığı adlara, tarixlərə heç fikir verdinizmi? Mədəniyyətimizə qarşı düşmənliyini ən qanlı şəkildə ortaya qoyur. 50 qardaşımız ibadət anında alçaqca öldürüldü. Bunun hesabı veriləcək. 50 müsəlman qətlə yetirilir, maddə yoxdur deyəcəklər? İnsan həyatı nə qədər də ucuzmuş! Qanunlar dəyişdirilməlidir, vəssalam. Biz edam cəzasını ləğv edəndə səhv etmişik. Mən belə düşünürəm. Çünki 15 iyul gecəsi əsgərli, polisli 251 vətəndaşımızı qətlə yetirənləri ağırlaşdırılmış da olsa, ömürlük həbsə məhkum edildiyinə görə həbsxanada yedizdirmək mənə bərk toxunur. Əgər parlament bununla bağlı qərar versə, mən onu təsdiqləyərəm”.