SİA-nın əldə etdiyi məlumata görə, Beynəlxalq Enerji Agentliyi Bloomberg-ə istinadən xəbər verir ki, Rusiyanın “Qazprom”un müharibədən əvvəl hər il 150 milyard kubmetr nəql etdiyi Avropa bazarını əvəz etmək üçün yeni bazarlar tapmaq imkanları son dərəcə məhduddur.
Qeyd edək ki, Çinlə tədarükün artırılması və “Sibirin gücü-2” boru kəmərinin tikintisi ilə bağlı danışıqlar aparmaq cəhdləri indiyədək uğursuz olub.
Yeri gəlmişkən, hələ mart ayında Çin sədri Si Cinpinin Moskvaya səfəri zamanı prezident Vladimir Putin Çin bazarına ixracı 6 dəfə artıraraq ildə 100 milyard kubmetrə çatdırmağı təklif etmiş və yeni qaz müqaviləsinin yüksək səviyyədə olduğunu iddia etmişdi.
Ancaq nə yazda, nə də altı ay sonra, Putin özü Pekinə səfər edəndə “Sibirin Gücü-2” ilə bağlı hər hansı sənədi imzalamaq mümkün olmadı.
Beynəlxalq Enerji Agentliyi bildirir ki, Rusiyanın Asiya qaz bazarına daxil olmaq cəhdləri böyük çətinliklərlə doludur.
...Kremlə Çini layihə gücü ildə 38 milyard kubmetr olan “Sibirin Gücü-1”ini tikməyə inandırmaq üçün təqribən 10 il, daha sonra isə Uzaq Şərq marşrutu ilə 10 milyard kubmetr tədarük barədə razılığa gəlmək üçün təxminən daha 7 il vaxt lazım oldu.
Maraqlıdır ki, bunu “The Moscow Times” yazır.
Məsələ bundadır ki, “Sibirin gücü-2” ilə bağlı danışıqlar artıq səkkizinci ildir ki, davam edir, lakin nəticəsiz qalıb.
“Reuters”in məlumatına görə, qazın qiyməti büdrəmə olaraq qalır ki, bu da Çin üçün “Qazprom”un digər müştəriləri ilə müqayisədə artıq iki dəfə aşağıdır. 2024-cü ildə bu, Avropa və Türkiyə üçün 482 dollara qarşı min kubmetr üçün 272 dollar olacaq.
Etiraf edilməlidir ki, “Qazprom”un Avropa bazarına qayıtmaq üçün də az perspektivi var. Niyə, çünki Kremlin qaz şantajı Avropa İttifaqı ölkələrini istehlakı azaltmağa və yeni təchizatçılar tapmağa məcbur etdi.
Beynəlxalq Enerji Agentliyinin proqnozlarına görə, Avropa İttifaqında qaza tələbat onilliyin sonuna kimi ildə 50 milyard kubmetr azalacaq və bundan sonra qlobal istehlak azalmağa başlayacaq.
Xatırladaq ki, Vaşinqtonda yerləşən Strateji və Beynəlxalq Araşdırmalar Mərkəzinin baş əməkdaşı Mariya Sneqovaya Putinin Avropanı qazdan kəsməsini onun ənböyük səhvi kimi dəyərləndirib.